Tại bản án sơ thẩm ngày 10/7/2019, TAND TP Hà Nội đã tuyên bị cáo Nguyễn Hữu Khiêm (SN 1967, nguyên Chủ tịch UBND xã Xuân Đỉnh) bị phạt 8 năm tù; Nguyễn Thị Xuân Hương (SN 1979, cựu cán bộ địa chính xã) lĩnh án 7 năm tù và Nguyễn Thị Gấm (SN 1962, cựu chủ nhiệm hợp tác xã) lĩnh án 6 năm tù cùng về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Một số bị cáo còn lại nguyên là lãnh đạo, cán bộ Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Từ Liêm, Phòng giải phóng mặt bằng – Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố, Ban bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Từ Liêm lĩnh án từ 24-36 tháng tù nhưng cho hưởng án treo về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Sau phiên tòa trên, bị cáo Khiêm kháng cáo vì cho rằng bản thân vi phạm pháp luật nhưng mức hình phạt 8 năm tù đã tuyên là quá nặng so với tính chất, mức độ hành vi phạm tội.
Do đó, bị cáo xin giảm nhẹ hình phạt vì có các tình tiết như thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, tích cực giúp đỡ cơ quan có trách nhiệm phát hiện, điều tra tội phạm và có thành tích xuất sắc trong công tác. Ngoài ra, bị cáo cũng không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự.
Trước đó, cấp sơ thẩm nhận định, bị cáo Khiêm, Hương, Gấm biết việc điều chuyển đất nông nghiệp để được bồi thường là trái pháp luật. Tuy nhiên, từ tháng 6-11/2011, bị cáo Khiêm vẫn chỉ đạo và cùng Hương, Gấm ký xác nhận vào đơn xin điều chuyển đất, biên bản điều tra xác minh, phiếu xác nhận nguồn gốc đất cho 29 hộ với tổng diện tích là 5.344 m2 cho các hộ khác. Hậu quả là các hộ nhận đất được nhận tiền bồi thường sai quy định là 20,9 tỷ đồng.
Ngoài ra, các bị cáo còn ký xác nhận cho 11 hộ gia đình kê khai 4.929 m2 đất mương, đường giao thông là đất nông nghiệp, gây thiệt hại số tiền 5,9 tỷ đồng.
Cơ quan tố tụng truy tố các bị cáo gây thiệt hại cho nhà nước số tiền 26,9 tỷ đồng. Hiện nay mới thu hồi được 576 triệu đồng, còn 26,3 tỷ đồng chưa thu hồi được.
Về trách nhiêm dân sự, bản án sơ thẩm cũng tuyên buộc các hộ gia đình phải bồi thường số tiền hơn 26 tỷ đồng cho chủ đầu tư dự án là Công ty THT.
Dự án Tây Hồ Tây do Công ty TNHH Phát triển THT (100% vốn nước người) là chủ đầu tư phát triển khu đô thị trên diện tích 207,66 ha.
Sau khi được cấp giấy phép, Công ty THT ký hợp đồng với Trung tâm phát triển quỹ đất Hà Nội để bồi thường, giải phóng mặt bằng.
Năm 2007, UBND TP Hà Nội có quyết định thu hồi 1.173.030 m2 đất tại xã Cổ Nhuế và Xuân Đỉnh (nay là phường Xuân Tảo và phường Cổ Nhuế 1, quận Bắc Từ Liêm). Khi đó, UBND huyện Gia Lâm ra quyết định thu hồi đất của từng hộ gia đình. Tổng kinh phí giải phóng mặt bằng theo dự toán là 337,1 tỷ đồng. Nguồn tiền này do Công ty THT ứng trước và sau này được đối trừ vào tiền thuê đất.
