Nguồn việc ổn định
Năm 2024 đánh dấu sự phục hồi đáng kể của ngành xây dựng về doanh thu, lợi nhuận và khả năng trả nợ. Nhờ vào giải ngân đầu tư công và dòng vốn nước ngoài mạnh mẽ, các hoạt động xây dựng đã bùng nổ từ năm 2024 và kéo dài sang năm 2025. Từ nửa cuối năm 2024, với việc gia tăng cấp phép các dự án bất động sản, nhu cầu xây dựng nhà ở đã phục hồi và dự báo sẽ tăng tốc trong năm 2025. Nhờ đó, khả năng sinh lời và trả nợ của các doanh nghiệp xây dựng sẽ tiếp tục cải thiện trong 2025.
Năm 2024, đóng góp của ngành xây dựng vào GDP tăng 7,9% so với cùng kỳ năm trước, đạt gần 28 tỷ USD. Giải ngân đầu tư công và FDI đều đạt mức cao kỷ lục, lần lượt là 660 nghìn tỷ đồng (tăng 4% so với cùng kỳ) và 25,35 tỷ USD (tăng 9,4% so với cùng kỳ), thúc đẩy hoạt động xây dựng trong các dự án cơ sở hạ tầng và công nghiệp lớn trên cả nước.
“Chúng tôi kỳ vọng tăng trưởng ở các phân khúc này sẽ vẫn duy trì mạnh mẽ trong năm 2025, dựa vào mức tăng 28% so với cùng kỳ về giải ngân đầu tư công theo kế hoạch và dự báo giải ngân FDI sẽ vượt 30 tỷ USD năm nay. Trong phân khúc xây dựng nhà ở, việc gia tăng cấp phép các dự án bất động sản từ nửa cuối năm 2024 sẽ tái khởi động các hoạt động xây dựng và thúc đẩy ký kết các hợp đồng mới.
25 công ty xây dựng niêm yết hàng đầu theo doanh thu trong phạm vi nghiên cứu của chúng tôi đã ghi nhận backlog lớn vào cuối năm 2024, bao gồm CTD (30 nghìn tỷ đồng, tăng 20%), VCG (19 nghìn tỷ đồng, tăng 3%) và LCG (7 nghìn tỷ đồng, tăng 22%). Trong năm 2025, chúng tôi nhận định lượng backlog đáng kể và các hợp đồng lớn mới sẽ củng cố doanh thu và lợi nhuận của các công ty xây dựng”, VIS Rating cho biết.
| |
| Doanh thu và lợi nhuận của các công ty xây dựng tăng trưởng trong năm 2024 |
Dòng tiền hoạt động sẽ cải thiện
Các công ty xây dựng báo cáo tăng trưởng tổng doanh thu và lợi nhuận ròng năm 2024 lần lượt là 15% và 44% so với năm trước. Tăng trưởng được thúc đẩy bởi sự phục hồi từ hoạt động cốt lõi, đặc biệt ở các phân khúc công nghiệp và cơ sở hạ tầng, chi phí lãi vay giảm và đóng góp từ các hoạt động khác như ghi nhận doanh thu bất động sản (VCG, L18) và thanh lý tài sản (HBC).
Năm 2024, biên lợi nhuận gộp trung bình của các công ty xây dựng cải thiện lên 8,2% (năm 2023: 7,4%), nhờ nhu cầu xây dựng mạnh mẽ và giá nguyên liệu đầu vào chính sụt giảm như thanh cốt thép (giảm 10% so với cùng kỳ) và xi măng (giảm 5% so với cùng kỳ).
“Chúng tôi kỳ vọng hoạt động xây dựng sẽ mạnh mẽ trong năm 2025 và giá đầu vào ổn định sẽ tiếp tục thúc đẩy doanh thu và lợi nhuận của ngành cải thiện thêm”, VIS Rating nhận định.
Năm 2024, khả năng trả nợ của ngành cải thiện, với tỷ lệ Tổng nợ/EBITDA trung bình giảm từ 6,0x xuống 5,3x và tỷ lệ bao phủ lãi vay trung bình tăng từ 1,5x lên 2,7x. Tăng trưởng nợ vay giữ ở mức ổn định (tăng 3% so với cùng kỳ) và chi phí lãi vay trung bình theo năm giảm từ 7,9% xuống 5,7% trong 2024.
Các công ty xây dựng lớn với doanh thu hàng năm trên 5 nghìn tỷ đồng có tỷ lệ bao phủ nợ ngắn hạn cao hơn đáng kể so với các công ty cỡ vừa. Các công ty lớn này chủ yếu tham gia vào các đại dự án do chính quyền trung ương, FDI và các chủ đầu tư lớn tài trợ. Các dự án này đa phần được thực hiện đúng tiến độ, cho phép các công ty nhận thanh toán đúng hạn và cải thiện khả năng bao phủ nợ ngắn hạn vào năm 2024.
| |
| Các công ty xây dựng lớn thể hiện tỷ lệ bao phủ nợ ngắn hạn cao hơn đáng kể |
Ngược lại, các công ty có quy mô vừa phải tăng nợ ngắn hạn 10% so với năm trước để tài trợ cho nhu cầu vốn lưu động. Trong tương lai, nhờ năng lực vượt trội và uy tín đã được khẳng định, các công ty lớn có khả năng giành được các dự án có lợi nhuận cao, từ đó sẽ tiếp tục cải thiện khả năng bao phủ nợ so với các công ty nhỏ hơn.
Dù lợi nhuận tăng trưởng mạnh, dòng tiền hoạt động của các công ty xây dựng vẫn biến động và giảm 80% trong năm 2024. Một số công ty có dòng tiền hoạt động âm, do sự gia tăng lớn trong các khoản phải thu (HTN, SJE, FCN), hàng tồn kho (VCG, LCG) và tăng phải thu từ hợp đồng hợp tác kinh doanh (CC1).
Biến động dòng tiền do các khoản thanh toán chậm từ các chủ đầu tư bất động sản là một mối lo ngại lớn về tín nhiệm đối với ngành xây dựng trong thời kỳ thị trường bất động sản gặp khó khăn. Trong thời gian tới, sự phục hồi của thị trường bất động sản và khả năng tiếp cận nguồn vốn tăng lên sẽ tăng cường thanh khoản của các chủ đầu tư và đẩy nhanh việc thanh toán cho các công ty xây dựng. Do đó, dòng tiền hoạt động của ngành xây dựng sẽ cải thiện vào năm 2025.