Ảnh minh họa.
Cơ quan này vừa có công văn gửi Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và các hiệp hội vận tải ô tô để lấy ý kiến góp ý đối với Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số Nghị định trong lĩnh vực đường bộ.
Cắt giảm mạnh điều kiện, rút ngắn thủ tục
Các nội dung được đề xuất sửa đổi nằm trong Nghị định 158/2024/NĐ-CP ngày 18/12/2024 của Chính phủ quy định về hoạt động vận tải đường bộ và Nghị định 165/2024/NĐ-CP quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đường bộ và Điều 77 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ.
Một trong những trọng tâm của dự thảo là sửa đổi, bổ sung hàng loạt điều khoản tại Nghị định 158/2024/NĐ-CP. Các điều 13, 14 và 16 – vốn quy định về điều kiện kinh doanh vận tải bằng ô tô – được sửa theo hướng cắt giảm và đơn giản hóa, bãi bỏ các yêu cầu không còn phù hợp thực tiễn, gây tốn kém chi phí hoặc mất thời gian cho doanh nghiệp.
Đặc biệt, dự thảo đề xuất rút gọn thủ tục cấp và thu hồi Giấy phép kinh doanh vận tải, phù hiệu xe và giấy phép liên vận quốc tế. Toàn bộ quy trình nộp, xử lý hồ sơ và nhận kết quả sẽ chuyển hoàn toàn sang hình thức điện tử thông qua ứng dụng VNeID - một thay đổi được kỳ vọng giúp doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể thời gian và chi phí đi lại.
“Doanh nghiệp vận tải nhiều năm qua phải chịu áp lực lớn từ thủ tục hành chính, nhất là khâu xin – cấp phép và chứng nhận. Nếu các sửa đổi này được thông qua, đó sẽ là cú hích lớn giúp giảm chi phí tuân thủ và nâng cao năng lực cạnh tranh,” đại diện một doanh nghiệp vận tải tại Hà Nội nhận định.
Bên cạnh đó, hàng loạt quy định chi tiết về điều kiện kinh doanh vận tải được điều chỉnh theo hướng bỏ các yêu cầu không cần thiết, như chứng minh quyền sở hữu phương tiện hoặc quy định phức tạp về nhân sự điều hành. Doanh nghiệp được phép nộp bản sao điện tử hoặc bản sao chứng thực từ sổ gốc thay cho bản gốc công chứng, miễn đáp ứng yêu cầu về tính xác thực.
Các thủ tục về thuê phương tiện, hợp đồng hợp tác, cho thuê tài chính cũng được mở rộng hình thức chứng minh, giúp doanh nghiệp linh hoạt hơn trong huy động phương tiện.Đáng chú ý, quy trình cấp, cấp lại phù hiệu được rút gọn xuống 2 ngày làm việc, đồng thời cho phép nộp hồ sơ đề nghị cấp lại trước 15 ngày khi phù hiệu sắp hết hạn – tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp vận tải lớn có hàng trăm xe hoạt động liên tục.
Bảo đảm tính minh bạch, công bằng
Dự thảo cũng khẳng định rõ nguyên tắc bảo đảm cạnh tranh bình đẳng và minh bạch giữa các loại hình vận tải với việc tiếp tục phân biệt rõ giữa kinh doanh vận tải và vận tải nội bộ, đồng thời siết chặt trách nhiệm của chủ doanh nghiệp đối với lái xe được thuê, phù hợp với tinh thần chỉ đạo tại Kết luận 45-KL/TW và Chỉ thị 23-CT/TW của Ban Bí thư.
Đáng chú ý, dự thảo cũng rà soát toàn bộ các hiệp định vận tải quốc tế mà Việt Nam là thành viên (với Lào, Campuchia, Trung Quốc, ASEAN...), bảo đảm tính tương thích với thông lệ quốc tế, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp Việt Nam khi tham gia các tuyến vận tải xuyên biên giới.
Các chuyên gia nhận định, việc sửa đổi lần này thể hiện tư duy điều hành mới, đặt trọng tâm vào giảm rào cản hành chính và thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực vận tải – ngành đang chịu sức ép cạnh tranh ngày càng gay gắt từ thương mại điện tử và logistics xuyên biên giới.
Hiện có hơn 70.000 doanh nghiệp và hàng trăm nghìn phương tiện đang hoạt động trong lĩnh vực vận tải đường bộ – một mắt xích lớn trong chuỗi cung ứng hàng hóa nội địa.
Việc cắt giảm điều kiện kinh doanh, số hóa thủ tục hành chính và đẩy mạnh phân cấp được xem là bước tháo gỡ thiết thực, góp phần giảm chi phí logistics quốc gia, hiện vẫn ở mức 16–17% GDP – cao hơn đáng kể so với các nước trong khu vực.
Khi các nghị định sửa đổi được ban hành, cộng đồng doanh nghiệp kỳ vọng sẽ tiết kiệm hàng trăm tỷ đồng mỗi năm nhờ giảm thời gian làm thủ tục, chi phí in ấn, chứng nhận, kiểm định. Đồng thời, mô hình quản lý điện tử qua VNeID cũng sẽ giúp cơ quan quản lý giám sát minh bạch, kịp thời và chính xác hơn.
“Nhìn tổng thể, dự thảo Nghị định sửa đổi lần này không chỉ là điều chỉnh kỹ thuật mà còn mang ý nghĩa thể chế hóa Nghị quyết 66/NQ-CP, cụ thể hóa mục tiêu Chính phủ số, hướng đến một môi trường kinh doanh thuận lợi, bình đẳng và hiện đại cho toàn ngành vận tải; đồng thời góp phần đảm bảo trật tự, an toàn giao thông trên các tuyến đường”, đại diện Cục Đường bộ Việt Nam cho biết.
