Đo áp lực tăng lãi suất của Fed lên tiền đồng và giá vàng

Sức ép không lớn

Xác suất Ủy ban Thị trường mở (FOMC), cơ quan hoạch định chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) nâng lãi suất tại cuộc họp ngày 14 - 15/3/2017 đã tăng lên trên 70% vào thời điểm trước khi phiên họp diễn ra, theo dữ liệu từ CME. Đây cũng là nhận định chung của các thành viên thị trường tài chính toàn cầu. Bên cạnh đó, một khảo sát các chuyên gia kinh tế của Bloomberg cho thấy, nhiều khả năng Fed sẽ nâng lãi suất 3 lần trong năm nay, vào các phiên họp tháng 3, tháng 6 và tháng 12.

Diễn biến này khiến thị trường lo ngại lãi suất tiền đồng và tỷ giá VND/USD sẽ chịu áp lực lớn, tạo rào cản cho mục tiêu giảm lãi suất của ngành ngân hàng năm nay. Tuy nhiên, trao đổi với Đầu tư Chứng khoán, một nhà phân tích tài chính cho rằng, lạm phát năm 2017 có thể cao hơn so với năm ngoái, nhưng lãi suất sẽ chỉ có biến động nhẹ.

Thực tế, kể từ đầu năm tới nay, lãi suất tại thị trường trong nước có xu hướng tăng, mà một trong những nguyên nhân là các ngân hàng tăng huy động để cơ cấu lại nguồn vốn nhằm đáp ứng yêu cầu của Thông tư 06/2016/TT-NHNN. Theo chuyên gia phân tích trên, thông thường, lãi suất đầu ra sẽ vận động cùng hướng với đầu vào, tuy nhiên, trong bối cảnh hiện tại, lãi suất cho vay chưa thể điều chỉnh tăng, có chăng chỉ nhích nhẹ.

“Nếu tăng lãi suất cho vay sẽ làm giảm nhu cầu về tín dụng, trong khi các ngân hàng đang nỗ lực tăng dư nợ để cải thiện lợi nhuận. Vì vậy điều này khó xảy ra. Tuy nhiên, chúng ta cũng không thể kỳ vọng lãi suất giảm thêm so với mặt bằng hiện tại”, nhà phân tích trên nói. 

Bên cạnh đó, việc Fed tăng lãi suất đã được dự báo từ sớm, do vậy ít gây tác động bất ngờ tới thị trường tiền tệ. Nếu cơ quan này tiến hành thắt chặt, đồng bạc xanh sẽ mạnh hơn, gây áp lực lên tiền đồng. Tuy nhiên, thực tế từ cuối năm 2015, khi Fed lần đầu tiên nâng lãi suất trong gần 1 thập kỷ và thêm 1 lần nữa vào năm 2016 cho tới nay, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vẫn kiểm soát tỷ giá một cách linh hoạt, không để thị trường xảy ra xáo trộn lớn. Vì vậy, trong năm 2017, diễn biến cũng sẽ tương tự.

Cùng quan điểm này, TS. Lê Anh Tuấn, Giám đốc Khối Nghiên cứu kinh tế Tập đoàn Dragon Capital cho rằng, việc Fed tăng lãi suất có gây áp lực lên tỷ giá tiền đồng, nhưng không quá lớn và tỷ giá năm nay chỉ tăng khoảng 2%. Tuy nhiên, các doanh nghiệp không nên quá chủ quan, thay vào đó cần chủ động theo dõi thị trường để có các biện pháp phòng ngừa rủi ro biến động tỷ giá, cũng như tính toán được chi phí hoạt động khi sử dụng vốn vay.

Phó vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (NHNN) Nguyễn Tú Anh cho biết, xu hướng USD lên giá và các nước nhiều khả năng vẫn thực hiện chính sách chủ động làm yếu đồng nội tệ có thể ảnh hưởng tới tỷ giá và lạm phát trong nước. Bên cạnh đó, mục tiêu tăng trưởng kinh tế đặt ra năm nay là 6,7% cũng tạo sức ép lớn lên lạm phát cơ bản.

Trong bối cảnh này, lãnh đạo Vụ Chính sách tiền tệ cho biết, năm 2017, NHNN sẽ bám sát diễn biến kinh tế vĩ mô, tiền tệ để chủ động điều hành đồng bộ, linh hoạt các công cụ chính sách nhằm hài hòa giữa mục tiêu lạm phát và tăng trưởng, ổn định thị trường tiền tệ, tỷ giá và ngoại hối.

Cụ thể, điều hành linh hoạt nghiệp vụ thị trường mở phù hợp với diễn biến thị trường, tình hình vốn khả dụng của tổ chức tín dụng và mục tiêu chính sách, hỗ trợ ổn định thị trường tiền tệ và ngoại tệ. Thực hiện cho vay tái cấp vốn với khối lượng, lãi suất và thời hạn hợp lý đối với tổ chức tín dụng để hỗ trợ thanh khoản,…

NHNN cũng sẽ điều hành lãi suất phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, lạm phát và thị trường tiền tệ nhằm ổn định mặt bằng lãi suất; trên cơ sở khả năng kiểm soát lạm phát, ổn định thị trường ngoại tệ, phấn đấu giảm lãi suất cho vay. Tiếp tục điều hành tỷ giá theo hướng linh hoạt trên cơ sở tham chiếu diễn biến thị trường ngoại tệ liên ngân hàng, diễn biến tỷ giá trên thị trường quốc tế, các cân đối kinh tế vĩ mô, tiền tệ và phù hợp với mục tiêu chính sách tiền tệ.

Vàng khó tránh đà giảm ngắn hạn

Trái ngược với diễn biến có phần êm ả của thị trường tiền tệ, nhà đầu tư vàng cần chuẩn bị tâm lý bởi việc Fed tăng lãi suất sẽ tạo áp lực lớn với kim loại quý này. Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Kinh doanh vàng Việt Nam (VGB), ông Trần Thanh Hải cho rằng, kỳ vọng của thị trường vào khả năng nâng lãi suất của Fed đã tăng lên đáng kể sau phát biểu của một số quan chức cấp cao Fed, trong đó có tuyên bố nhấn mạnh khả năng tăng lãi suất trong tháng 3 của Chủ tịch Fed Janet Yellen. Điều này đã khiến giá vàng bị ép giảm mạnh.

Tính từ đầu tháng 3/2017 đến nay, giá vàng trên thị trường thế giới đã có chuỗi 10 phiên giao dịch giảm liên tiếp, với mức giảm hơn 43 USD/ounce, tương đương 3,4%. Hiện tại, các nhà đầu tư đang tập trung theo dõi cuộc họp của Fed nên thị trường giao dịch trầm lắng hơn. Theo các chuyên gia tại thị trường vàng, nếu cơ quan tiền tệ Mỹ quyết định nâng lãi suất trong phiên họp lần này, giá vàng sẽ tiếp tục giảm mạnh trong ngắn hạn.

Về nguyên lý, một khi đồng USD mạnh hơn nhờ Fed nâng lãi suất, giá vàng sẽ giảm do định giá bằng USD. Tuy nhiên, theo ông Hải, trong dài hạn, giá vàng vẫn có cơ hội để tăng giá nhờ những bất ổn địa chính trị cùng bối cảnh kinh tế phức tạp trên thế giới hiện nay.

“Chúng ta không thể phủ nhận quy luật USD tăng thì vàng sẽ giảm giá. Tuy nhiên, vàng có thể nhận được hỗ trợ từ diễn biến quá trình nước Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (EU), cũng như các chính sách điều hành khó đoán trước của Tổng thống Mỹ Donald Trump”, ông Hải nói.

Bà Nguyễn Thị Cúc, Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần PNJ cũng cho rằng, tuy chịu áp lực giảm từ khả năng Fed nâng lãi suất thêm 3 lần trong năm nay, song giá vàng vẫn có cơ hội tăng khi tình hình chính trị trên thế giới còn diễn biến phức tạp. Theo một khảo sát các chuyên gia của PNJ, trong năm nay, 60% nhà phân tích dự báo giá vàng giảm, trong khi 40% còn lại nhận định vàng sẽ tăng giá và có nhiều cơ hội bỏ vốn vào thị trường này.

Mặc dù vậy, theo bà Cúc, sức hút của đầu tư vàng tại thị trường nội địa không còn hấp dẫn như trước bởi diễn biến khó đoán định của các biến động kinh tế toàn cầu khiến nhà đầu tư trở nên thận trọng hơn.     

Vân Linh