Hàng nghìn người ủng hộ Tổng thống Trump đã xông vào Điện Capitol vào tuần trước gây ảnh hưởng các nhà lập pháp đang chứng nhận chiến thắng bầu cử của Tổng thống đắc cử Joe Biden. Đây là một cuộc tấn công dữ dội vào trung tâm nền dân chủ Mỹ khiến 5 người thiệt mạng.
Bạo lực xảy ra sau khi Tổng thống Trump kêu gọi những người ủng hộ ông biểu tình trên Điện Capitol, nơi ông Trump lặp lại những tuyên bố sai lầm rằng thất bại trong cuộc bầu cử vang dội của ông là không hợp pháp. Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi cùng nhiều thành viên đảng Dân chủ và một số đảng viên Cộng hòa nói rằng ông Trump không nên được tin tưởng để phục vụ nhiệm kỳ của mình kết thúc vào ngày 20/1.
“Để bảo vệ Hiến pháp và nền Dân chủ của chúng tôi, chúng tôi sẽ hành động khẩn cấp, bởi vì Tổng thống này đại diện cho một mối đe dọa sắp xảy ra đối với cả hai”, bà Pelosi viết cho các thành viên Đảng Dân chủ Hạ viện vào Chủ nhật (10/1).
Hàng chục người tấn công các sĩ quan cảnh sát, đánh cắp máy tính và đập vỡ cửa sổ tại Điện Capitol đã bị bắt vì có vai trò trong vụ bạo lực, và các quan chức đã mở 25 cuộc điều tra khủng bố trong nước.
Tổng thống Trump đã thừa nhận rằng chính quyền Biden sẽ nhậm chức vào ngày 20/1 trong một tuyên bố video sau vụ tấn công nhưng chưa xuất hiện trước công chúng. Twitter và Facebook đã đình chỉ tài khoản của ông với lý do có nguy cơ kích động bạo lực.
Khi Hạ viện triệu tập lúc 11 giờ sáng theo giờ Mỹ vào thứ Hai (11/1), các nhà lập pháp sẽ đưa ra một nghị quyết yêu cầu Phó Tổng thống Mike Pence viện dẫn Tu chính án thứ 25 chưa bao giờ được sử dụng của Hiến pháp Mỹ để cho phép phó tổng thống và Nội các phế truất một tổng thống được xem là không phù hợp để thực hiện công việc. Một cuộc bỏ phiếu được dự kiến diễn ra vào thứ Ba (12/1).
Nếu Phó tổng thống Pence không hành động, bà Pelosi cho biết Hạ viện có thể bỏ phiếu để luận tội ông Trump về tội danh của cuộc nổi loạn vừa qua. Cuộc bỏ phiếu đó có thể diễn ra vào cuối tuần này.
Trước đó, Đảng Dân chủ tại Hạ viện đã luận tội ông Trump vào tháng 12/2019 vì gây áp lực buộc Ukraine điều tra ông Biden, nhưng Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát đã bỏ phiếu không kết tội ông.
Nỗ lực mới nhất của đảng Dân chủ nhằm buộc ông Trump từ chức cũng phải đối mặt với khả năng thành công khó hơn nếu không có sự ủng hộ của lưỡng đảng. Cho đến nay, chỉ có 4 nhà lập pháp Đảng Cộng hòa nói công khai rằng ông Trump không nên phục vụ 9 ngày còn lại trong nhiệm kỳ của mình.
Các nhà lập pháp đã soạn thảo cáo buộc luận tội nói rằng họ đã nhận được sự ủng hộ của ít nhất 200 trong số 222 đảng viên Dân chủ, cho thấy khả năng thông qua rất cao. Ông Biden cho đến nay vẫn chưa cân nhắc về việc luận tội và nói rằng đó là vấn đề của Quốc hội.
Ngay cả khi Hạ viện luận tội ông Trump lần thứ hai, Thượng viện sẽ không đưa ra cáo buộc sớm nhất cho đến ngày 19/1, ngày cuối cùng của ông Trump tại vị.
