Bộ Tài chính vừa đề nghị Chính phủ lùi thời gian
trình dự thảo Nghị định về quỹ hưu trí tự nguyện
Theo bà Nguyễn Thị Thái Thuận, quyền Tổng giám đốc Công ty Quản lý quỹ VinaWealth, trong các yếu tố thúc đẩy sự phát triển của thị trường quỹ mở như lãi suất ngân hàng ở mức thấp, TTCK sôi động, các kênh phân phối quỹ mở được mở rộng… thì quỹ hưu trí là một trong những yếu tố quan trọng.
“Quỹ hưu trí tự nguyện phổ biến ở Mỹ và nhiều nước phát triển khác. Thị trường này ở Mỹ rất lớn, là một trong những yếu tố thúc đẩy các quỹ mở phát triển và các nhà đầu tư cá nhân đầu tư vào quỹ mở rất hài lòng với thị trường này”, bà Thuận nói.
Khó có thể so sánh với thị trường Mỹ, nhưng những thông tin về việc xây dựng khung pháp lý cho quỹ hưu trí tự nguyện đang được các cơ quan chức năng ráo riết thực hiện đã mang lại triển vọng phát triển cho thị trường quỹ, đặc biệt là các quỹ mở. Hiện tại, các công ty quản lý quỹ chưa ước tính được nguồn tiền từ các quỹ bảo hiểm hưu trí là bao nhiêu, nhưng họ tin rằng, đây không phải là con số nhỏ và quan trọng hơn là dòng vốn này rất ổn định cho các chiến lược đầu tư.
“Nguồn tiền của quỹ hưu trí tự nguyện sẽ phụ thuộc vào lượng khách hàng tham gia bảo hiểm tự nguyện của các doanh nghiệp trong nước và nước ngoài. Thời gian đầu có thể không nhiều, vì hưu trí tự nguyện là hình thức đầu tư mới tại thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, sau một thời gian, khi người dân đã quen thuộc với khái niệm hưu trí tự nguyện thì nhu cầu tham gia các hình thức này sẽ tăng nhanh”, một chuyên gia tài chính nhận định.
Bảo hiểm hưu trí tự nguyện ra đời cũng là động lực để các công ty bảo hiểm nhân thọ đẩy nhanh kế hoạch thành lập công ty quản lý quỹ. Đã có hai công ty quản lý quỹ thuộc công ty bảo hiểm nhân thọ ACE Life và Dai-ichi Life Việt Nam được thành lập để chờ đón sự sôi động của thị trường bảo hiểm hưu trí.
Các công ty quản lý quỹ này có lợi thế riêng là được độc quyền quản lý dòng tiền từ các sản phẩm bảo hiểm hưu trí tự nguyện mà công ty bảo hiểm mẹ triển khai.
Tuy nhiên, hiện tại, dòng tiền đến từ bảo hiểm hưu trí tự nguyện chưa được như mong đợi. Từ cuối năm ngoái đến nay, sản phẩm bảo hiểm hưu trí tự nguyện đã được không ít công ty bảo hiểm nhân thọ đưa ra thị trường, nhưng “độ phủ sóng” khá yếu, nhiều khách hàng thờ ơ, vì đây là một sản phẩm quá mới với thị trường. Ngoài ra, điều quan trọng và có tính chất quyết định cho mức độ hấp dẫn của sản phẩm này là các khấu trừ thuế được đánh giá là bất hợp lý. Do đó, dù các công ty bảo hiểm nhân thọ cố gắng để đưa sản phẩm ra thị trường, nhưng sự đón nhận vẫn ở mức thấp.
Trong khi sản phẩm hưu trí tự nguyện do các công ty bảo hiểm nhân thọ cung cấp đang trong tình trạng vắng khách thì thị trường vừa đón nhận thông tin chậm tiến độ về sự hình thành quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện. Cụ thể, theo kế hoạch, dự thảo Nghị định về tổ chức và hoạt động quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện (dự kiến do các công ty quản lý quỹ tạo lập) sẽ được trình Chính phủ trong năm 2014, nhưng Bộ Tài chính đã đề nghị lùi thời gian trình dự thảo này. Bộ Tài chính muốn nghiên cứu kỹ hơn kinh nghiệm thế giới, trên cơ sở đó đề xuất mô hình triển khai tối ưu. Trao đổi với ĐTCK, CEO một công ty quản lý quỹ chia sẻ, họ không quá bất ngờ với thông tin trên.
“Mô hình quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện đang được bàn thảo còn nhiều vấn đề chưa thống nhất. Mô hình quỹ hưu trí bổ sung ở Việt Nam không hoàn toàn áp dụng theo mô hình thế giới. Có nhiều vấn đề cần phải cân nhắc thấu đáo. Tôi e rằng, mô hình này khó có thể hoàn tất trong năm 2015”, vị CEO trên nói.
Việc chậm hoàn thành khung pháp lý để triển khai quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện (dành cho đối tượng lập quỹ là các công ty quản lý quỹ; xin nói rõ hơn là loại hình quỹ hưu trí tự nguyện đã có Thông tư 115/2013/TT-BTC hướng dẫn với đối tượng áp dụng là các DN bảo hiểm nhân thọ), không những ảnh hưởng đến một số chỉ tiêu quan trọng trong Đề án hình thành và phát triển chương trình hưu trí tự nguyện nói chung, mà có thể sẽ khiến một số công ty quản lý quỹ xem xét lại các kế hoạch liên quan đến việc quản lý và đầu tư dòng tiền từ quỹ này.
