Quỹ HTTN, ngoài ý nghĩa góp phần cải thiện an sinh xã hội, sẽ tạo thêm dư địa phát triển mới cho TTCK
Tuy nhiên, Bộ Tài chính vừa có văn bản đề nghị lùi thời hạn trình dự thảo này, nhưng không nói rõ lùi đến bao giờ.
Thận trọng vì quá mới
Theo Đề án hình thành và phát triển chương trình HTTN tại Việt Nam được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và có hiệu lực đầu năm nay, Thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu trình Chính phủ ban hành Nghị định về Quỹ HTTN theo mô hình ủy thác trong năm 2014. Tuy nhiên, Bộ Tài chính vừa có văn bản gửi Văn phòng Chính phủ đề nghị báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho rút kế hoạch trình dự thảo Nghị định ra khỏi Chương trình công tác của Chính phủ năm 2014 (phải trình trong tháng 12/2014).
Lý do Bộ Tài chính đề nghị lùi thời hạn trình dự thảo Nghị định là trong quá trình xây dựng dự thảo đã phát sinh vướng mắc do Quỹ HTTN hoàn toàn mới tại Việt Nam. Việc tổ chức mô hình hoạt động của Quỹ đòi hỏi thận trọng, đảm bảo an toàn, minh bạch, bền vững. Trong khi đó, kinh nghiệm quốc tế rất đa dạng, các nước đã mất nhiều năm để xây dựng và cải tiến mô hình quản lý. Việc nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, lựa chọn và xây dựng mô hình cho Việt Nam mất khá nhiều thời gian, nên cần có thêm thời gian nghiên cứu, xây dựng và trình Chính phủ dự thảo Nghị định...
Theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, khi xây dựng dự thảo Nghị định về Quỹ HTTN, Bộ Tài chính cần đề xuất các nội dung quan trọng: cơ chế đăng ký thành lập Quỹ; quy định khung về mô hình tổ chức và hoạt động; cơ chế đóng góp, chi trả, giới hạn đầu tư của Quỹ; cơ chế thông tin, báo cáo, giám sát Quỹ... Khung pháp lý này nhằm khuyến khích người lao động và DN có ký kết hợp đồng lao động tham gia Quỹ HTTN để xây dựng hệ thống hưu trí đa trụ cột, góp phần đảm bảo an sinh xã hội, mở rộng cơ sở nhà đầu tư vốn dài hạn trên thị trường vốn theo Chiến lược phát triển TTCK đến năm 2020.
Việc chậm hoàn chỉnh khung pháp lý để triển khai Quỹ HTTN theo kế hoạch có thể khiến một loạt chỉ tiêu quan trọng trong Đề án hình thành và phát triển chương trình HTTN khó đạt mục tiêu đã đề ra, như đến năm 2020, có khoảng 400 - 500 DN, với khoảng 150.000 người tham gia mua sản phẩm bảo hiểm hưu trí, hoặc đóng góp vào các quỹ HTTN; doanh số tích lũy của các quỹ HTTN để đầu tư trở lại nền kinh tế, trong đó có thị trường vốn, TTCK khoảng 10.000 - 12.000 tỷ đồng...
Lùi đến bao giờ?
Khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án hình thành và phát triển chương trình HTTN đầu năm nay, giới chuyên gia kỳ vọng, ngoài ý nghĩa góp phần cải thiện an sinh xã hội, chương trình này sẽ tạo thêm dư địa phát triển mới cho TTCK, mà trực tiếp là ngành quản lý quỹ.
Theo thông lệ quốc tế, doanh số tích lũy của các quỹ HTTN được đầu tư trở lại nền kinh tế, trong đó có TTCK. Hoạt động đầu tư này được thiết kế theo hướng có sự tham gia của các công ty quản lý quỹ thông qua hệ thống quỹ mở. Với hệ thống quỹ mở phát triển khá nhanh, đa dạng và dự kiến đến cuối năm nay, Việt Nam có khoảng 20 quỹ mở, sẽ đáp ứng tốt cho sự hình thành và phát triển của Quỹ HTTN. Do đó, việc lùi thời hạn hoàn chỉnh khung pháp lý đang khiến đại diện các quỹ đầu tư quan ngại, đồng thời cũng không giấu được sự sốt ruột khi đặt câu hỏi: lùi đến bao giờ?
Theo đại diện Vụ Tài chính ngân hàng, Bộ Tài chính, đơn vị chủ trì xây dựng dự thảo Nghị định, sau khi được Bộ Tài chính xây dựng trên cơ sở phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan, đến nay, dự thảo Nghị định đã được lấy ý kiến chuyên gia Ngân hàng Thế giới 2 lần... Tuy nhiên, do tính chất quá mới của mô hình Quỹ HTTN đối với Việt Nam, nên Bộ Tài chính đang tiếp tục nghiên cứu kỹ kinh nghiệm thế giới, trên cơ sở đó đề xuất mô hình triển khai tối ưu trong thời gian tới.
Mặc dù vậy, câu hỏi mà thị trường quan tâm nhất là sau khi lùi thời hạn trình dự thảo Nghị định trong năm 2014, bao giờ Bộ Tài chính sẽ trình dự thảo để Chính phủ xem xét ban hành, đại diện Vụ Tài chính ngân hàng cho hay, hiện chưa xác định được cụ thể vì còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố.
