Lân la hỏi chuyện, tôi được Chủ tịch Hội đồng quản trị CMC Nguyễn Trung Chính kể say sưa về những bài học mà anh vừa đúc kết được từ những trải nghiệm làm lính, có thể áp dụng vào trong quản trị doanh nghiệp.
Dù mặt sạm đi vì nắng, lại thêm vết xước không nhỏ, nhưng anh luôn cười rất tươi, rạng rỡ, với một quyết tâm mãnh liệt về việc áp dụng tinh hoa quân đội vào việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp cho Tập đoàn CMC.
Tại sao anh lại quyết định đưa tất cả đội ngũ lãnh đạo trong Tập đoàn vào một trường sĩ quan học… làm lính?
Vừa qua, chúng tôi đã tổ chức chuỗi 10 sự kiện chào mừng Kỷ niệm 25 năm thành lập Tập đoàn CMC với thông điệp Future Next. Chúng tôi kỳ vọng, CMC sẽ trở thành tập đoàn 50 tuổi, 100 tuổi… và tương lai tươi sáng của CMC đang ở phía trước, do mỗi thành viên cùng góp sức kiến tạo nên.
Để tạo nên một sức bật mới, một bước tiến lớn cho CMC, chúng tôi cần sự đột phá tư duy, cần một ý chí, nghị lực phi thường…
Nhìn lại cuộc đời mình, tôi thấy, bước ngoặt lớn nhất là 2 năm làm lính. Từ một học sinh cá biệt, lười học, ham chơi, sống không mục đích… trở thành một sinh viên giỏi xuất sắc, tư duy logic, luôn đặt mục tiêu rõ ràng để hướng tới.
Chính vì thế, tôi quyết định đưa tất cả đội ngũ lãnh đạo của mình, gồm Chủ tịch, Ban điều hành và các nhân sự cấp cao (key person) của 12 công ty trong tập đoàn vào trường sĩ quan “nhập ngũ” sau chuỗi ngày tập trung cho Hội nghị Chiến lược phát triển CMC.
Bài học lớn nhất anh học được trong đợt này là gì?
Tôi học được rất nhiều, có thể quy thành 3 bài học lớn.
Thứ nhất là tính cam kết, tính kỷ luật. Khi bạn đã chọn tham gia quân đội, bạn cần xác định, bạn phải sống một cuộc sống rất kỷ luật. Phải ăn ngủ đúng giờ, phải tập luyện gian khổ, phải nỗ lực hoàn thành mọi việc trong khoảng thời gian xác định…
Doanh nghiệp rất nên áp dụng điều này. Nhà quản trị nên yêu cầu nhân viên tuân thủ nghiêm túc theo mọi quy định của công ty, đúng giờ, đảm bảo kỷ luật, hoàn thành nhiệm vụ đúng cam kết… Không nên “xuề xòa” hoặc “thông cảm” với nhân viên. Một khi luật không nghiêm thì sẽ rất khó đảm bảo sự nghiêm túc trong tổ chức.
Thứ hai là bài học về đào tạo, tập hợp lực lượng. Bài tập điều lệnh đội ngũ của quân đội, tưởng như đơn giản, nhưng lại ẩn chứa rất nhiều ý nghĩa về đào tạo và tập hợp lực lượng, về sự thống nhất trong tổ chức.
Với đội ngũ, muốn tập hợp được, cần phải làm cho mọi người hiểu rõ ý nghĩa của hành động. Muốn cả đội cùng tập trung cao độ, thực hiện mọi hành động một cách đồng đều, chính xác, cần phải có khẩu lệnh ngắn gọn, rõ ràng, nghiêm trang, quy trình mạch lạc.
Chúng ta có thể thấy, đầu vào của quân đội rất khác nhau, có những người còn chưa học xong phổ thông, có những học sinh xuất sắc, lại có những “ông già” U60 như chúng tôi, nhưng qua “lò luyện” quân đội, tất cả đều có thể làm cùng một việc giống hệt nhau. Đó là điều tuyệt vời trong đào tạo của quân đội.
Thứ ba là bài học về ý chí tuyệt vời.Đoàn CMC chúng tôi gồm 53 người, có độ tuổi rải từ 6x đến 8x, là dân quen ngồi văn phòng, đi nước ngoài nhiều, sống khá phóng khoáng…
Thế nhưng, khi vào môi trường quân đội, tất cả đều thực hiện răm rắp mọi mệnh lệnh. Tất nhiên, vài người có sự chệch choạc giờ giấc tí chút, nhưng các bạn ấy đã rất nỗ lực thực hiện đúng, đủ mọi quy định của quân đội.
Thao trường bỏng rát đất cát, có nhiều cỏ gai và dây thép gai, nhưng các bạn vẫn sẵn sàng lăn lê bò toài để tập trận giả. Nửa đêm báo động hành quân, dù rất ngái ngủ, nhưng tất cả đều gấp gọn chăn màn, ga gối, đeo vào ba lô để lên đường…
Qua 3 ngày rèn luyện tại trường sĩ quan, đội ngũ lãnh đạo CMC đã hừng hực một tinh thần dám chinh phục thử thách, sẵn sàng nhận mọi nhiệm vụ, quyết tâm đạt được mục tiêu, nỗ lực thực hiện cam kết…, đặc biệt là tính kỷ luật được đề cao.
Đó là những bài học quý mà chúng tôi đã học được.
Nhưng trên tất cả là sự trải nghiệm cùng nhau, cùng hỗ trợ nhau vượt qua gian khổ, cùng động viên nhau giữ vững tinh thần… Chúng tôi trở nên thân thiết hơn, gắn bó hơn, một sự gắn kết tuyệt vời của tình đồng đội từ những thách thức.
Đưa đội ngũ lãnh đạo của mình vào quân đội để nâng cao tính kỷ luật trong khi giá trị cốt lõi của Tập đoàn là sáng tạo. Anh có nghĩ, kỷ luật là một phạm trù đối lập với sáng tạo?
Ở CMC, sáng tạo là 1 trong 3 giá trị cốt lõi mà Tập đoàn phải luôn tạo môi trường để phát huy. Chỉ có sáng tạo, các tập đoàn công nghệ mới có khả năng làm thay đổi thế giới, mang đến cho con người một cuộc sống tiện nghi hơn, văn minh hơn.
Tổng cộng có 53 nhân sự cấp cao của Tập đoàn CMC "nhập ngũ", sau chuỗi ngày tập trung cho Hội nghị Chiến lược phát triển CMC.
Tôi không nghĩ sáng tạo và kỷ luật là hai phạm trù đối lập, thậm chí, tôi còn cho rằng, kỷ luật và sự đòi hỏi khắt khe sẽ tạo ra áp lực khiến con người tập trung cao độ hơn, sáng tạo nhanh hơn.
Thực tế cho thấy, rất nhiều tác phẩm vĩ đại được ra đời nhờ sức ép thời gian. Chẳng hạn, bài hát “Giải phóng Điện Biên” của tác giả Đỗ Nhuận đã được hoàn thành trong 1 đêm, bên bếp nhà sàn đỏ lửa, đến sáng thì hoàn thành, để kịp cho các chiến sĩ văn công luyện tập và biểu diễn luôn.
Nghe các bạn kể, dù anh đã U60 nhưng vẫn luyện tập rất chăm chỉ và tuân thủ mọi sự phân công của các sĩ quan chỉ huy, kể cả việc… dọn nhà vệ sinh vào buổi sáng. Anh cảm thấy thế nào khi được phân công như vậy?
Khi lập danh sách chuyển cho nhà trường, tôi đã nói các bạn tổ chức là bỏ hết chức vụ của mọi người, tất cả đều là tân binh giống nhau. Nhưng tôi vẫn hy vọng rằng, các bạn sĩ quan trong trường sẽ nể những người nhiều tuổi để trừ ra khi phân công các việc khó…
Thế nhưng, các bạn ấy lại phân công Tiểu đội 1, gồm các thành viên Hội đồng quản trị và Ban điều hành Tập đoàn, dọn nhà vệ sinh buổi sáng. Không biết là tình cờ hay cố ý. Chúng tôi được giao nhiệm vụ thì phải tuân thủ thực hiện thôi.
Nói về cảm xúc, thực sự là cũng có tí "cay mũi". Lâu lắm rồi tôi chưa phải dọn nhà vệ sinh, chưa phải cầm chổi lau nhà… Thế mà hôm đó lại phải ra nhà vệ sinh lau rửa, trong khi các nhân viên trẻ của mình nằm trên giường cười lăn lộn… Không cay mới là lạ! Nhưng cảm giác đó qua đi rất nhanh. Cá nhân tôi xác định, mình đã chọn môi trường quân đội để trải nghiệm thì sẽ tuân thủ nghiêm túc tất cả.
Có phải vì tuân thủ quá mà anh bị quá sức, đã bị ngã trên thao trường?
Không hẳn là quá sức, chỉ là tập trung vào mục tiêu quá nên không nhìn thấy hố bom bên cạnh và bị… sụt hầm trong phần tập kỹ năng lê cao.
Lúc đó, anh có thấy đau lắm không, anh có thấy ân hận về quyết định tham gia quân đội của mình?
Đau chứ, nhưng không ân hận. Bởi tôi cảm nhận được sự chiến thắng của mình. Tôi đã vượt qua được những giới hạn của bản thân, của tuổi tác trong các hoạt động rèn luyện thao trường. Tôi đã vượt qua được vị thế của người lãnh đạo, để hòa đồng với các thủ lĩnh trẻ, thậm chí là phục vụ các bạn ấy.
Sau chuyến rèn luyện vừa qua, có tới 5 tổng giám đốc công ty thành viên trong Tập đoàn CMC quyết định sẽ tổ chức một đợt rèn luyện tương tự như vậy cho đội ngũ quản lý của công ty. Điều đó chứng tỏ, các bạn ấy đã nhận thấy, hoạt động này thực sự ý nghĩa.