Ông Jinchang Lai, Chuyên gia trưởng, Trưởng nhóm Cơ sở Hạ tầng Tài chính, Bộ phận Tư vấn các Định chế Tài chính, Khu vực Châu Á Thái Bình Dương, IFC nhận định, dữ liệu và phân tích dữ liệu ở Việt Nam còn chậm so với nhiều nước trong khu vực. Ngoài ra, nhiều vấn đề khác như pháp lý, công nghệ Việt Nam cũng chậm hơn.
“Trong lĩnh vực thông tin tín dụng, CIC sau 30 năm hoạt động vẫn nhận định có những thứ còn kém rất nhiều với các cơ quan thông tin tín dụng khác. Tuy nhiên, trong 5 năm qua, NHNN và CIC cũng đã cố gắng để phục vụ các TCTD và các cơ quan liên quan”, ông Jinchang Lai nói .
Đại diện CIC, bà Nguyễn Thu Trang, Trưởng phòng Kinh tế Phát triển cho biết, là đơn vị đầu mối thực hiện hoạt động thông tin tín dụng tại Việt Nam, CIC đang thu thập cơ sở dữ liệu từ 100% các TCTD hoạt động tại Việt Nam, 125 đầu mối TCTD. Bên cạnh đó, thu thập thông tin từ gần 1.200 quỹ tín dụng nhân dân trên toàn lãnh thổ Việt Nam.
Ngoài ngành, CIC thu thập từ hơn 60 các tổ chức tự nguyện tham gia hệ thống thông tin tín dụng (ví dụ như các công ty bán lẻ; quỹ đầu tư phát triển các tỉnh, thành phố; các công ty bán hàng trả góp và trả chậm).
Dựa trên nền tảng cơ sở dữ liệu đó, CIC đã tạo lập các hệ thống sản phẩm dịch vụ để phục vụ cơ quan quản lý nhà nước trong việc hoạch định các chính sách liên quan đến thực thi tín dụng như các chính sách giám sát, chính sách tài chính tiền tệ khác.
| |
Toàn cảnh Tọa đàm |
Đáng chú ý, chức năng lớn nữa của CIC là cung cấp thông tin tín dụng để hệ thống ngân hàng phục vụ đánh giá khách hàng, quản trị rủi ro hay tiếp cận khách hàng mới. Danh mục sản phẩm thông tin tín dụng của CIC cũng tương tự các cơ quan thông tin tín dụng khác trên thế giới, bao gồm đầy đủ các sản phẩm về báo cáo tín dụng, báo cáo chấm điểm cá nhân, xếp hạng tín dụng doanh nghiệp và các dịch vụ cảnh báo tín dụng.
Bà Trang chia sẻ, 20 năm trước, việc cung cấp dịch vụ của CIC đến với các TCTD hay đơn vị có nhu cầu khá thô sơ như cung cấp qua bản giấy, email, bảng hỏi qua website…, kết quả thu được chỉ là những báo cáo đơn lẻ từng khách hàng một. Với sự phát triển của công nghệ sẽ không hỗ trợ tích cực lắm cho các TCTD trong việc sử dụng các thông tin tích hợp vào hệ thống của các TCTD trong việc thẩm định và đánh giá khách hàng. Tuy nhiên, trong 5 năm gần đây, CIC phát triển một số điểm mới để hỗ trợ TCTD.
Thứ nhất, phát triển hệ thống kết nối trực tiếp giữa CIC với các TCTD hay còn gọi là hệ thống "host to host" kết nối trực tiếp qua các API. Theo đó, thay vì khai thác từng bảng hỏi riêng lẻ, có thể hỏi theo những lô lớn, dữ liệu truyền từ CIC chuyển thẳng vào hệ thống của các TCTD không qua thao tác nhập tay, vừa tiết kiệm thời gian vừa đảm bảo sự chính xác của thông tin.
Thứ hai, CIC phát triển thêm sản phẩm báo cáo thông tin tín dụng, tổng hợp từ thông tin thẻ, tài sản bảo đảm, chấm điểm, xếp hạng, thông tin dư nợ. Thời gian trả phản hồi cho các TCTD chỉ còn dưới 0,03 giây.
“Với mục tiêu phát triển sản phẩm này, CIC mong muốn hỗ trợ các TCTD trong việc phát triển các sản phẩm cho vay trực tuyến hoặc cho vay điện tử một cách nhanh chóng hơn trong việc thẩm định khách hàng”, bà Trang nói.
Thứ ba, đối với việc cung cấp bản tin lẻ, CIC đã cung cấp nhiều gói dữ liệu cho các TCTD như Techcombank và TPBank cùng các TCTD khai thác rất nhiều gói dữ liệu lớn từ CIC để phục vụ xây dựng mô hình thẻ điểm nhằm đánh giá khách hàng.
Các gói dữ liệu của CIC ngày càng tăng về quy mô, hỗ trợ khá nhiều cho các đơn vị trong việc xây dựng các thẻ điểm cũng như hoạch định các chính sách liên quan đến tín dụng của các TCTD.
Thứ tư, riêng mảng chấm điểm và xếp hạng tín dụng CIC cũng phối hợp với một số công ty quốc tế để xây dựng, đánh giá, thẩm định mô hình một cách thường xuyên để đưa ra kết quả chấm điểm xếp hạng. Trước đây CIC cung cấp độc lập, nhưng hiện tại đã tích hợp hết vào các báo cáo tín dụng, một lần nhập và hỏi tin là các TCTD có thể khai thác được toàn bộ.
Thực tế, trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ, lĩnh vực tài chính cũng không nằm ngoài xu thế này với sự phát triển của hàng loạt các sản phẩm, dịch vụ tài chính số trên toàn cầu. Việc phát triển các sản phẩm tài chính số là một xu hướng tất yếu, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững. Nhu cầu ngày càng tăng về các sản phẩm tài chính số thúc đẩy các tổ chức tài chính tăng cường khai thác dữ liệu, nâng cao năng lực phân tích để cải tiến quy trình ra quyết định và tối ưu hóa hiệu quả kinh doanh.
Các tổ chức tài chính đang tận dụng nguồn dữ liệu lớn (big data) và trí tuệ nhân tạo (AI) để cung cấp dịch vụ tài chính hiệu quả, tối ưu hóa trải nghiệm khách hàng và đảm bảo tính minh bạch trong các giao dịch. Đồng thời, các quy định mới về bảo vệ dữ liệu và phát triển tài chính số cũng đặt ra những yêu cầu mới cần tuân thủ.
Cũng tại buổi Tọa đàm, ông Neil Munroe, Giám đốc điều hành Hiệp hội Thông tin Kinh doanh (BIIA), Phó chủ tịch Hiệp hội Báo cáo Thông tin tín dụng Quốc tế đã có những chia sẻ nguyên tắc chung về dữ liệu.
Theo đó, các hệ thống báo cáo tín dụng cần có dữ liệu liên quan, chính xác, kịp thời và đầy đủ - bao gồm cả dữ liệu tích cực - được thu thập một cách có hệ thống từ tất cả các nguồn đáng tin cậy, phù hợp và sẵn có, và nên lưu giữ thông tin này trong một khoảng thời gian đủ dài.
Bên cạnh đó, cần đảm bảo tính hiệu quả, bảo mật của dữ liệu; cần có cơ chế quản lý rủi ro dữ liệu; và môi trường pháp lý, quy định không cản trở, thúc đẩy khuyến khích sự phát triển của dữ liệu.
“Từ khoá chính để phát triển dữ liệu trong tương lai là chính xác, quản trị, niềm tin vào sự minh bạch của số liệu. Đây cũng là chìa khoá giúp kinh tế Việt Nam phát triển trong tương lai”, ông Neil Munroe nói.