CEO S&I Ratings: Quy định chặt chẽ hơn giúp trái phiếu phát hành ra công chúng tăng hấp dẫn

Tín hiệu tích cực ngay từ đầu năm

Thống kê từ đầu năm đến nay, đã có 7 tổ chức phát hành hoàn tất chào bán các lô trái phiếu phát hành ra công chúng với tỷ lệ phân phối thành công đều trên 90%. Trong đó, Chứng khoán VPS huy động được nguồn vốn lớn nhất từ kênh này (5.000 tỷ đồng) từ gần 1.800 nhà đầu tư cá nhân và tổ chức. Các tổ chức khác cũng huy động hàng trăm, hàng nghìn tỷ đồng như VietinBank (4.000 tỷ đồng), SHB (2.350 tỷ đồng), MB(gần 2.200 tỷ đồng), BVBank (1.254 tỷ đồng)…

Chia sẻ với Báo Đầu tư điện tử tại Bản tin Điểm nhấn Trái phiếu – Bond Highlights số 3/2025, bà Hoàng Việt Phương – Tổng Giám đốc S&I Ratings – nhận định, thị trường trái phiếu phát hành ra công chúng trong những tháng đầu năm đang ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực. Lượng phát hành ra công chúng đang cao hơn trái phiếu riêng lẻ và giá trị phát hành đã đạt 45% tổng mức phát hành của cả năm 2024. Đồng thời, giá trị trung bình mỗi đợt cũng cao hơn so với các quý trước.

Các đợt phát hành trái phiếu ra công chúng từ đầu năm đến nay (Đơn vị: tỷ đồng)*LSTC: Lãi suất tham chiếu thường tính bằng bình quân lãi suất tiền gửi tiết kiệm cá nhân bằng VND, kỳ hạn 12 tháng, lãi cuối kỳ của Agribank, Vietcombank, Vietinbank, BIDV tại ngày xác định lãi suất hàng năm.

Một trong những nguyên nhân khiến tỷ lệ phát hành trái phiếu ra công chúng tăng cao trong quý I/2025 là nhờ những điều chỉnh khung pháp lý, gần nhất là Luật số 56/2024/QH15 có hiệu lực từ 1/1/2025 và đang chờ hướng dẫn cụ thể từ nghị định sửa đổi Nghị định 155/2020/NĐ-CP. Cũng theo đó, từ đầu năm 2026, nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp chỉ được mua trái phiếu riêng lẻ có xếp hạng tín nhiệm và tài sản đảm bảo hoặc bảo lãnh thanh toán.

Sau giai đoạn biến động, khung pháp lý đang tiếp tục được hoàn chỉnh nhằm củng cố niềm tin và giúp thị trường phát triển bền vững. Trong khi một mặt siết chặt hơn như quy định về nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp, một số quy định cũng được nới lỏng hơn, như việc bổ sung điều kiện nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp có thể có bao gồm nhà đầu tư nước ngoài mà không cần nói rõ rằng đó là nhà đầu tư cá nhân hay là nhà đầu tư, tổ chức. Điều này giúp thị trường có thể đón thêm nguồn vốn khá tiềm năng từ khối ngoại.

Đối với hoạt động phát hành trái phiếu ra công chúng, thị trường đang chờ đợi những sửa đổi trong nghị định nhằm giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu tư khi đầu tư vào sản phẩm này. Theo dự thảo nghị định mới, trái phiếu phát hành ra công chúng sẽ phải đáp ứng một số yêu cầu như có người đại diện sở hữu trái phiếu, quy định về hệ số nợ, tỷ lệ phát hành trên vốn chủ sở hữu, cũng như xếp hạng tín nhiệm. Đây là những yếu tố cần thiết nhằm đưa rủi ro đầu tư vào trong một khuôn khổ kiểm soát được, giúp nhà đầu tư yên tâm hơn khi đầu tư vào sản phẩm tài chính này.

“Việc tăng cường kiểm soát và đảm bảo an toàn sẽ giúp trái phiếu doanh nghiệp, dù phát hành riêng lẻ hay ra công chúng, trở thành một kênh đầu tư hấp dẫn hơn. Mặc dù có thể gây tác động mạnh trong ngắn hạn, nhưng về dài hạn, các biện pháp này sẽ nâng cao tính minh bạch, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để hấp thụ nguồn cung trái phiếu trong thời gian tới”, Tổng giám đốc S&I Ratings cũng nhấn mạnh.

Về nguồn cung trái phiếu, năm 2025 được kỳ vọng sẽ mở ra một giai đoạn phát triển kinh tế mới, với mục tiêu tăng trưởng đầy thách thức ở mức 8%. Để đạt được mục tiêu này, nền kinh tế cần có những “đầu tàu” tăng trưởng mang tính dài hạn. Do đó, nguồn vốn trung và dài hạn sẽ đóng vai trò quan trọng, giúp doanh nghiệp chuẩn bị cho chu kỳ phát triển mới. Các khoản vay trung và dài hạn được dự báo sẽ gia tăng, tài trợ cho các hoạt động đầu tư cơ sở hạ tầng, đầu tư công và bất động sản. Do đó, nhu cầu phát hành trái phiếu trong năm nay nhiều khả năng sẽ tăng đáng kể.

Cũng theo bà Phương, trái phiếu phát hành ra công chúng được đánh giá là sản phẩm ít rủi ro hơn so với trái phiếu phát hành riêng lẻ và đang được định hướng trở thành một sản phẩm có sức thu hút đối với nhà đầu tư cá nhân. Với việc, thị trường đã ghi nhận những dấu hiệu khởi sắc ngay trong quý I/2025, dù đây thường là giai đoạn thấp điểm nhất, nhu cầu phát hành được kỳ vọng sẽ càng tăng về cuối năm. Do đó, Tổng giám đốc S&I Ratings cho rằng có cơ sở để kỳ vọng xu hướng tăng trưởng này sẽ tiếp tục trong thời gian tới.

Định chế tài chính “thống lĩnh” đầu năm, tiềm năng nhóm bất động sản và hạ tầng

Bà Hoàng Việt Phương – Tổng Giám đốc S&I Ratings

Trong quý I/2024, tỷ trọng phát hành của nhóm ngân hàng và công ty chứng khoán chỉ chiếm khoảng 25% trong giá trị trái phiếu phát hành ra công chúng. Tuy nhiên, những tháng qua, nhóm này lại chiếm toàn bộ lượng phát hành. Theo bà Phương, nhóm định chế tài chính có lượng phát hành lớn nhất cũng bởi dòng sản phẩm này đang được nhà đầu tư đón nhận do mang tính chất tương đối an toàn trong bối cảnh lãi suất được kỳ vọng sẽ theo chiều hướng giảm trong các quý tới.

Đặc biệt, trái phiếu của ngân hàng được đánh giá rất cao, trong khi các tổ chức này có nhu cầu phát hành trái phiếu cấp 2, nhằm hỗ trợ tăng trưởng tín dụng cũng như cải thiện tỷ lệ an toàn vốn và hạn chế việc sử dụng nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn. Trái phiếu của những doanh nghiệp có dòng tiền và phương án sử dụng vốn rõ ràng, chẳng hạn như công ty chứng khoán với dòng tiền sẽ được sử dụng để cho vay ký quỹ, cũng được đánh giá tốt.

Bên cạnh nhóm các định chế tài chính vốn đã được thị trường đón nhận tích cực trong thời gian qua, bà Phương dự báo nhóm doanh nghiệp bất động sản cũng sẽ có nhu cầu phát hành trái phiếu khá lớn trong thời gian tới.

Theo thống kê của S&I Ratings, trong năm 2024, tỷ lệ vay nợ trên vốn chủ sở hữu của các doanh nghiệp bất động sản niêm yết đã tăng lên mức 0,66 lần – mức cao nhất kể từ năm 2018. Bên cạnh áp lực đáo hạn trái phiếu khá lớn đang hiện hữu, doanh nghiệp bất động sản còn có nhu cầu huy động vốn để chuẩn bị cho các kế hoạch phát triển dự án trong năm 2025.

Dù xét về nguồn thu và lợi nhuận, các doanh nghiệp bất động sản mới chỉ ghi nhận những tín hiệu phục hồi ban đầu trong năm 2024, nhiều doanh nghiệp trong ngành đã chủ động gia tăng vay nợ từ sớm nhằm tạo nguồn lực tài chính cần thiết cho hoạt động đưa các dự án ra thị trường trong năm nay. Diễn biến này cho thấy áp lực về dòng tiền và nhu cầu phát hành trái phiếu của khối bất động sản trong năm 2025 sẽ rất đáng chú ý. Các doanh nghiệp bất động sản với nền tảng tốt có thể tận dụng kênh huy động vốn này.

Cũng theo bà Phương, nhiều tỉnh, thành phố hiện đang trong quá trình tái cấu trúc và quy hoạch lại, đặc biệt trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng. Điều này đặt ra nhu cầu lớn về nguồn vốn dài hạn, kéo dài từ 8-10 năm, thậm chí lâu hơn. Trong bối cảnh đó, trái phiếu cơ sở hạ tầng được dự báo sẽ trở thành một kênh huy động vốn quan trọng và nhận được nhiều sự quan tâm trong thời gian tới. Đây sẽ là một sản phẩm tài chính sẽ được nhắc đến nhiều trong thời gian tới, đáp ứng nhu cầu đầu tư dài hạn và hỗ trợ quá trình phát triển hạ tầng bền vững.

Thanh Thủy
baodautu.vn