Vắc xin CanSino Biologics được chấp thuận sử dụng trong quân đội ở Trung Quốc là một dạng vắc xin được điều chỉnh của adenovirus loại 5, hoặc Ad5. Công ty đang đàm phán để được phê duyệt khẩn cấp ở một số quốc gia trước khi hoàn thành các thử nghiệm quy mô lớn, theo Wall Street Journal đưa tin vào tuần trước.
Vắc xin do Viện Gamaleya của Moscow phát triển, được phê duyệt ở Nga vào đầu tháng 8 mặc dù thử nghiệm hạn chế dựa trên Ad5 và một loại virus adenovirus thứ hai ít phổ biến hơn, Ad26.
Anna Durbin, một nhà nghiên cứu vắc xin tại Đại học Johns Hopkins cho biết: “Ad5 làm tôi lo ngại vì rất nhiều người có khả năng miễn dịch. Tôi không chắc chiến lược của họ là gì nhưng có lẽ nó sẽ không đạt được hiệu quả 70%. Nó có thể có hiệu quả 40% nhưng vẫn tốt hơn là không có gì cho đến khi có thứ khác”.
Cả hai nhà phát triển CanSino và Gamaleya đều có nhiều năm kinh nghiệm và đã phát triển vắc xin Ebola dựa trên Ad5.
Cả CanSino và Gamaleya đều không trả lời yêu cầu bình luận của Reuters.
Các nhà nghiên cứu đã thử nghiệm vắc xin dựa trên Ad5 để chống lại các dịch bệnh trong nhiều thập kỷ nhưng vẫn không có loại nào được sử dụng rộng rãi.
Họ sử dụng virus vô hại như vector để đưa gen từ virus mục tiêu, trong trường hợp này là Covid-19 vào tế bào con người để thúc đẩy phản ứng miễn dịch chống lại virus thực sự.
Nhưng nhiều người đã có sẵn kháng thể chống lại Ad5, điều này có thể khiến hệ thống miễn dịch tấn công vector thay vì phản ứng với Covid-19 khiến các loại vắc xin này kém hiệu quả hơn.
Một số nhà nghiên cứu đã chọn các adenovirus thay thế. Đại học Oxford và AstraZeneca điều chế vắc xin Covid-19 dựa trên một loại virus adenovirus trên tinh tinh, tránh được vấn đề của Ad5. Vắc xin của Johnson & Johnson sử dụng Ad26, một chủng tương đối hiếm.
Tiến sĩ Zhou Xing, từ Đại học McMaster của Canada, đã làm việc với CanSino về vắc xin dựa trên Ad5 đầu tiên cho bệnh lao vào năm 2011 và hiện nhóm của ông đang phát triển vắc xin Ad5 Covid-19 dạng hít, cho rằng, nó có thể tránh được các vấn đề miễn dịch đã có từ trước.
Ở Trung Quốc và Mỹ, khoảng 40% số người có lượng kháng thể cao do tiếp xúc với Ad5 trước đó. Ở châu Phi, con số này có thể lên tới 80%, các chuyên gia cho biết.
Tiến sĩ Hildegund Ertl, Giám đốc Trung tâm vắc xin Viện Wistar ở Philadelphia cho biết: “Tôi nghĩ rằng vắc xin sẽ có được khả năng miễn dịch tốt ở những người không có kháng thể với vắc xin, nhưng rất nhiều người đã có kháng thể”.
Vắc xin của Gamaleya sẽ được sử dụng làm hai liều: Liều thứ nhất dựa trên Ad26, tương tự như vắc xin của Johnson & Johnson và liều thứ hai dựa trên Ad5.
Alexander Gintsburg, giám đốc của Viện Gamaleya cho biết phương pháp tiếp cận hai vector sẽ giải quyết vấn đề miễn dịch. Ertl cho biết, nó có thể hoạt động đủ tốt ở những người đã tiếp xúc với một trong hai adenovirus.
