Theo thông tin từ Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia (A0), do hiện tại đang là thời điểm cuối mùa khô nên mức nước nhiều hồ thủy điện lớn ở phía Bắc đang xuống thấp.
Điển hình như hồ Hòa Bình chỉ còn cách mức nước chết gần 5m, hồ Sơn La còn cách mức nước chết 8m, hồ Thác Bà chỉ còn cách mức nước chết chưa tới 1m.
Khi mức nước các hồ thủy điện xuống thấp sẽ làm hạn chế khả năng phát điện cả về công suất phát và sản lượng điện.
Mặt khác, trong điều kiện thời tiết tiếp tục nắng nóng diện rộng ở miền Bắc và miền Trung làm mức độ tiêu thụ điện thường xuyên duy trì ở mức cao.
A0 cũng cho biết, trong những ngày gần đây, công suất tiêu thụ điện toàn quốc đều ở mức trên dưới 42.000 MW - tức cao hơn mức công suất đỉnh năm 2020 tới gần 10%.
Trong bối cảnh nguồn điện và mức tiêu thụ điện hiện tại như vậy dẫn đến mức dự phòng nguồn điện ở khu vực phía Bắc chỉ còn ở mức thấp, nguy cơ sự cố do quá tải và ảnh hưởng đến tình hình cung cấp điện.
Trước đó đợt nắng nóng gay gắt cuối tháng 5 đầu tháng 6/2021 tại miền Bắc và Bắc Trung bộ khiến công suất phụ tải thiết lập đỉnh mới ở mốc 41.549 MW trong ngày 31/5/2021. Cũng trong đợt nắng nóng này, nhu cầu phụ tải đỉnh (Pmax) của riêng miền Bắc tăng đột biến, lên tới 21.500 MW, cao hơn 15% so với cùng kỳ năm 2020.
Thống kê của Tổng công ty Điện lực miền Bắc (EVNNPC) cho thấy, năm 2020, sản lượng điện thương phẩm mà doanh nghiệp này đảm nhiệm vẫn tăng 6,76%, cao hơn mức 3,42% của cả hệ thống. Còn trong 5 tháng đầu năm 2021, tăng trưởng điện tại miền Bắc cũng đạt mức 12,39%, cao hơn nhiều so với con số 8,5% của cả hệ thống.
Dù đã huy động tối đa nguồn điện trên hệ thống điện miền Bắc và khai thác tối đa khả năng truyền tải từ miền Trung, nhưng bởi đang là cuối mùa khô, mực nước tại các hồ thủy điện xuống thấp và khả năng truyền tải điện từ miền Trung, miền Nam ra miền Bắc bị giới hạn do năng lực của 2 đường dây 500 kV Bắc - Nam hiện chỉ có vậy, nên đã dẫn tới cảnh nguồn điện tuy có ở xa, nhưng không thể tải tới nơi có nhu cầu.
Bởi vậy, khi phụ tải tiêu thụ điện của miền Bắc vọt lên mức 21.500 MW trong đợt nắng đầu tháng 6/2021, chuyện cắt điện đã diễn ra với mức 500 - 2.000 MW, tùy theo thời điểm từ ngày 31/5 đến 3/6/2021.
Các đợt nắng nóng tiếp theo sau đó cũng liên tiếp khiến nhu cầu phụ tải của cả nước liên tiếp lập đỉnh mới và vượt mốc 42.000 MW.
Để hạn chế nguy cơ nguy cơ xảy ra sự cố về điện do nhu cầu sử dụng điện tăng cao đột biến, EVN tiếp tục khuyến cáo người dân, các cơ quan công sở và nơi sản xuất cần chú ý sử dụng điện an toàn, tiết kiệm, đặc biệt vào các giờ cao điểm trưa và tối, cụ thể là buổi trưa từ 11h30 đến 15h00, buổi tối từ 20h00 đến 23h00. Đồng thời chú ý sử dụng hợp lý điều hoà nhiệt độ (đặt ở mức 26-27 độ trở lên, sử dụng kết hợp với quạt) và chú ý không nên sử dụng đồng thời nhiều thiết bị điện có công suất lớn.