Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc phát biểu tại họp tổ Quốc hội sáng 23/5.
Tăng cường thu thuế thương mại điện tử
Tại buổi họp tổ sáng 23/5 bàn về nhóm nội dung kinh tế xã hội và ngân sách, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc (đoàn Bình Định) có phát biểu giải trình đối với sự quan tâm của đại biểu Quốc hội về điều hành chính sách tài khóa, đặc biệt là tốc độ thu ngân sách năm 2023 giảm so với năm 2022.
Bộ trưởng cho biết, sở dĩ năm 2023 thu ngân sách thấp hơn năm 2022 do năm 2022 tăng trưởng kinh tế 8,02%, trong khi đó tốc độ tăng trưởng năm 2023 chỉ 5,05%.
Riêng thu từ dầu thô chỉ đạt 79% do giá dầu năm 2022 là 104,7 USD/thùng nhưng năm 2023 giảm chỉ còn 88 USD/thùng. Điều này làm giảm thu ngân sách trong năm 2023, chỉ đạt khoảng 79,4%, tức giảm 16.000 tỷ đồng.
Ngoài ra, do lạm phát, tình hình xung đột Nga-Ukraine kéo dài nên các quốc gia thắt chặt chi tiêu, xuất nhập khẩu năm qua của Việt Nam đã giảm 66.800 tỷ đồng, đạt 76,6%.
“Đó là những nguyên nhân chính làm cho tốc độ thu ngân sách năm 2023 không được như năm 2022”, Bộ trưởng cho hay.
Bên cạnh đó, trong năm 2023, thuế nội địa giảm khoảng 27.000 tỷ đồng, tức giảm khoảng 2% so với năm 2022.
Trong bối cảnh đó, Bộ trưởng Phớc cho biết, Bộ Tài chính đã nỗ lực tìm mọi biện pháp để tăng thu ngân sách nhưng không làm ảnh hưởng đến tình hình “sức khỏe” của doanh nghiệp, cũng như hoạt động sản xuất kinh doanh.
Năm 2022 là năm đầu tiên thực hiện hóa đơn điện tử (từ ngày 1/7/2022), góp phần tăng thu ngân sách Nhà nước với một khoản tăng thu đáng kể.
Năm 2022 cũng là năm Bộ Tài chính triển khai việc thu thuế chuyển nhượng bất động sản theo đúng quy định của Luật Quản lý thuế, nhờ đó đã góp phần tăng thu ngân sách khoảng 21.000 tỷ đồng.
Ngoài ra, Bộ đã có giải pháp, tìm cách thu những khoản thu tiềm năng, những khoản mà trước đây chưa thu được như từ sàn thương mại điện tử xuyên biên giới.
Năm 2022 cũng là năm triển khai cổng thông tin điện tử và thu thuế sàn thương mại điện tử xuyên biên giới; đồng thời triển khai thực hiện Chương trình “hóa đơn may mắn”.
Theo đó, thông qua cổng thông tin điện tử nộp thuế sàn thương mại điện tử xuyên biên giới của Bộ Tài chính, có 93 tổ chức, công ty công nghệ của nước ngoài đã nộp thuế ở Việt Nam, như YouTube, Google, Facebook, Microsoft… đạt 14.500 tỷ đồng.
Hiện có 93 tổ chức, công ty công nghệ của nước ngoài đã nộp thuế ở Việt Nam, như YouTube, Google, Facebook, Microsoft…, đạt 14.500 tỷ đồng.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc
Liên quan thu thuế sàn thương mại điện tử trong nước, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc thông tin, năm nay, Bộ Tài chính sẽ tập trung thu thuế đối với kinh doanh mua bán online.
Theo đó, Bộ đã kết nối cơ sở dữ liệu của cơ quan thuế vào cơ sở dữ liệu dân cư của Bộ Công an và phối hợp với Ngân hàng Nhà nước để kiểm soát các khoản thanh toán trên sàn thương mại điện tử.
Bộ cũng đề nghị Ngân hàng Nhà nước tăng cường thanh toán không dùng tiền mặt. Thông qua đó, sẽ thu được khoản thuế trong lĩnh vực này. Bộ trưởng thông tin, trong gần 2 quý vừa qua đã thu được gần 50.000 tỷ đồng từ các khoản thu này.
“Đây là một nỗ lực rất lớn của Bộ Tài chính, với những sáng kiến, sáng tạo, đi đầu trong ứng dụng công nghệ thì mới có thể triển khai thực hiện được”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Đồng thời ông cho biết đã xây dựng phần mềm để kiểm soát hóa đơn điện tử và hóa đơn điện tử qua mạng để chống gian lận trong hoàn thuế giá trị gia tăng (VAT).
Ngoài ra, Bộ cũng đưa ra giải pháp kết nối máy tính tiền ở các nhà hàng, khách sạn, doanh nghiệp đến cơ quan thuế, đồng thời đưa ra giải pháp quay số hóa đơn theo mã số hóa đơn may mắn… để khuyến khích người dân lấy hóa đơn, nếu trúng mã sẽ được thưởng.
Mới đây, Bộ Tài chính đã triển khai xuất hóa đơn điện tử theo từng lần bán hàng đối với các cửa hàng xăng dầu trong toàn quốc. Chỉ trong một thời gian ngắn, đã có 100% các cửa hàng trên toàn quốc thực hiện xuất hóa đơn theo từng lần bán hàng. Các dữ liệu này cũng được kết nối với dữ liệu của cơ quan thuế.
“Chúng tôi phải liên tục sáng tạo, có sáng kiến, áp dụng đúng pháp luật để thu các khoản thu tiềm năng, thu đúng, thu đủ vào ngân sách trong điều kiện kinh tế đất nước và doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói.
Chính sách tài khóa còn dư địa để hỗ trợ nền kinh tế
Đại biểu Trần Anh Tuấn (TP. Hồ Chí Minh) nhận định, tình hình kinh tế trong nước năm 2023 cho thấy, tỷ giá có biến động lớn do áp lực của đồng tiền các nước, nhưng nước ta vẫn giữ vững ổn định các cân đối lớn của nền kinh tế. Tuy nhiên, vai trò của kinh tế tư nhân trong tổng cầu tăng trưởng kinh tế còn yếu; đầu tư công vẫn chưa thu hút đầu tư tư nhân.
 |
Đại biểu Trần Anh Tuấn (TP. Hồ Chí Minh) |
Ngoài ra, các doanh nghiệp hiện nay thành lập mới tăng nhưng giải thể, phá sản, ngưng hoạt động cũng tăng cao, số vốn thành lập trên một doanh nghiệp thấp đi...
Để nền kinh tế trong nước tiếp tục tăng trưởng bền vững và phát triển hơn nữa trong thời gian tới, ông Tuấn cho rằng chính sách tài khóa của nước ta còn dư địa nên có thể sử dụng các nguồn lực tài khóa, gói hỗ trợ thông qua các khoản thuế, phí như giảm thuế giá trị gia tăng để hỗ trợ nền kinh tế, bởi các chính sách giảm thuế đang phát huy hiệu quả, kích thích sản xuất, hỗ trợ nền kinh tế.
Liên quan đến đề xuất mở rộng chính sách tài khóa để hỗ trợ doanh nghiệp, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, trong 3 năm qua, mỗi năm giảm, gia hạn nhiều khoản thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất trung bình khoảng 200.000 tỷ đồng/năm. Năm nay, Bộ Tài chính tiếp tục triển khai các giải pháp về thuế, phí, lệ phí hỗ trợ doanh nghiệp, người dân.
Hiện Bộ Tài chính đang kiến nghị Quốc hội phương án tiếp tục giảm thuế VAT từ 10% xuống 8% trong 6 tháng cuối năm 2024 cho nhiều đối tượng như đang thực hiện.
“Đây là những giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, người dân, tăng cường tập trung thu ngân sách, cân đối chính sách tài khóa, dùng nguồn tăng thu, vượt thu để đầu tư hệ thống đường cao tốc, sân bay, bến cảng, các công trình trọng điểm quốc gia”, Bộ trưởng nói.
