Bảo hiểm trách nhiệm nhà quản lý

(ĐTCK-online) Những bất đồng giữa cổ đông thiểu số và lãnh đạo doanh nghiệp đang trở nên phổ biến trên thị trường chứng khoán. Việc lãnh đạo doanh nghiệp bị cổ đông đưa ra toà cũng sẽ không còn là chuyện lạ trong bối cảnh đại chúng hoá cổ đông trong các doanh nghiệp đang trở thành một xu hướng. Vì thế, trên thị trường tài chính đã xuất hiện một sản phẩm rất “hợp thời” trong xu thế hiện nay, đó là bảo hiểm trách nhiệm nhà quản lý (D&O - Directors & Officers).
Người được bảo hiểm theo đơn bảo hiểm D&O có trách nhiệm pháp lý đối với cổ đông, nhà đầu tư, người lao động và các bên có liên quan.

Theo quy định tại Điều 116 Luật Doanh nghiệp thì giám đốc hoặc tổng giám đốc phải điều hành công việc kinh doanh hàng ngày của công ty theo đúng quy định của pháp luật, điều lệ công ty, hợp đồng lao động ký với công ty và quyết định của hội đồng quản trị. Trong trường hợp quản lý và điều hành trái với quy định này mà gây thiệt hại cho công ty thì giám đốc hoặc tổng giám đốc phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và phải bồi thường thiệt hại cho công ty. Do đó, cổ đông hoàn toàn có quyền kiện giám đốc doanh nghiệp ra toà nếu như chứng minh được rằng, quyết định sai trái của giám đốc doanh nghiệp đã làm tổn hại đến quyền lợi của cổ đông và trong trường hợp này, giám đốc doanh nghiệp sẽ phải bồi thường thiệt hại cho cổ đông.

Bà Lê Thị Ngọc Hương, Giám đốc Môi giới bảo hiểm gốc của AON Việt Nam cho biết: “D&O là một loại hình bảo hiểm khá phức tạp và đặc biệt, vì vậy một đơn bảo hiểm D&O sẽ được phân tích và thiết kế dựa trên mô hình tổ chức và hoạt động cụ thể của từng công ty”. Thông thường, những người được bảo hiểm theo đơn bảo hiểm D&O có trách nhiệm pháp lý đối với cổ đông, nhà đầu tư, người lao động và các bên có liên quan. Bên cạnh đó, họ cũng phải chịu trách nhiệm cá nhân về các quyết định đầu tư, các vấn đề liên quan đến nhân sự cũng như vấn đề về xung đột lợi ích xảy ra trong công ty.

Ngoài ra, đối với doanh nghiệp phát hành chứng khoán và niêm yết trên thị trường chứng khoán thì khiếu kiện giữa cổ đông và lãnh đạo công ty phức tạp hơn nhiều. Quá trình thực hiện IPO hoặc niêm yết cổ phiếu trên thị trường chứng khoán là giai đoạn mà các tổng giám đốc chịu nhiều rủi ro khiếu kiện nhất. Lý do là, một công ty khi chuẩn bị thực hiện IPO và niêm yết cổ phiếu đồng nghĩa với việc họ phải chuẩn bị bản cáo bạch, bao gồm tất cả thông tin về hoạt động kinh doanh hiện tại cũng như chiến lược phát triển trong tương lai của công ty đó. Các thông tin này phải được công bố một cách đầy đủ, chính xác để làm căn cứ cho nhà đầu tư đưa ra quyết định đầu tư. Thông thường, tổng giám đốc sẽ là người ký và trực tiếp chịu trách nhiệm về nội dung của bản cáo bạch nên họ sẽ là người phải đối mặt với nguy cơ bị cổ đông khiếu kiện về trách nhiệm cá nhân. Bởi vì một lý do sơ suất hay vô tình nào đó, họ đã cung cấp thông tin sai lệch hoặc bỏ sót thông tin quan trọng làm ảnh hưởng tới quyết định đầu tư và gây ra thiệt hại về tài chính cho cổ đông sau này. Đó là những rủi ro có thể phát sinh mà nhà quản lý trong tổ chức phát hành và niêm yết chứng khoán sẽ phải đối mặt.

Trên thế giới, D&O là loại hình bảo hiểm phổ biến đối với nhà điều hành trong các công ty lớn. Theo số liệu thống kê của Công ty Tư vấn Watson Wyatt Worldwide (Mỹ), 95% công ty nằm trong danh sách Fortune (500 công ty hàng đầu của Mỹ) có tham gia bảo hiểm D&O. Cũng theo thống kê của công ty này, có ít nhất 31% công ty gặp phải khiếu kiện có liên quan tới D&O, trong đó tổ chức tài chính, công ty truyền thông, công ty khoa học công nghệ là những công ty hay gặp phải khiếu kiện D&O nhất.

Chí Tín
Chí Tín

Tin cùng chuyên mục