Theo AFP, Trung Quốc đang rót những khoản đầu tư lớn vào khu vực Thái Bình Dương, đưa số lượng tàu cá lớn chưa từng có vào các vùng biển và được cho là đang xây dựng một căn cứ quân sự ở Vanuatu. Đối mặt với tầm ảnh hưởng ngày càng tăng từ Trung Quốc, Thủ tướng Australia Scott Morrison tuyên bố sẽ đưa quan hệ hợp tác giữa Australia và các nước Thái Bình Dương “lên một cấp độ mới”.
“Chúng tôi muốn làm việc với các đối tác ở Thái Bình Dương để xây dựng một khu vực bảo đảm về chiến lược, ổn định về kinh tế và giữ vững chủ quyền chính trị”, Thủ tướng Morrison nói.
Ông Morrison cũng nhấn mạnh các sáng kiến về an ninh, kinh tế và ngoại giao, bao gồm việc viện trợ các tàu tuần tra và phát triển một căn cứ quân sự chung ở Papua New Guinea. Tuy nhiên, trọng tâm trong chính sách của Australia là khoản tiền trị giá 2 tỷ đô la Australia (1,46 tỷ USD) để hỗ trợ cho các dự án cơ sở hạ tầng tại các nước Thái Bình Dương và Đông Timor. Ông Morrison nói rằng khoản tiền này sẽ được đầu tư vào các dự án viễn thông, năng lượng, vận tải và nước.
Ngoài ra, Thủ tướng Australia cũng thông báo khoản tiền 1 tỷ đô la Australia để hỗ trợ tài chính cho các quốc gia trong khu vực. Khoản tiền này sẽ được cung cấp dưới dạng các khoản vay dành cho các công ty tư nhân không đủ khả năng tiếp cận vốn từ những nguồn cho vay truyền thống để đầu tư tại Thái Bình Dương.
Theo Thủ tướng Morrison, Australia sẽ mở rộng quan hệ ngoại giao tại Thái Bình Dương bằng cách thiết lập các phái đoàn ngoại giao mới tại các quốc đảo, đồng thời tăng cường quan hệ an ninh quốc phòng với các đảo trong khu vực thông qua các cuộc tập trận và huấn luyện chung. Australia cũng dự kiến phát sóng thêm các chương trình truyền hình địa phương trong khu vực.
Trong hơn một thập niên qua, Australia đã chứng kiến sức mạnh ngày càng tăng của Trung Quốc ở khu vực được coi là “sân sau” của Australia. Trước thềm chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tới Papua New Guinea vào tuần tới, Thủ tướng Morrison đã đưa ra thông báo về các khoản viện trợ của Australia và đây được cho là thời điểm để Australia khẳng định vị thế của mình trong khu vực.
Trước đó hồi tháng 5, Australia từng tuyên bố sẽ chi khoảng 200 triệu đô la Australia để phát triển hệ thống cáp dưới biển kết nối internet cho Papua New Guinea và quần đảo Solomon. Hồi đầu tháng này, Australia cũng giúp Papua New Guinea phát triển một căn cứ hải quân.
Kể từ năm 2011, Trung Quốc ước tính đã đầu tư khoảng 1,3 tỷ USD dưới hình thức vay ưu đãi và quà tặng, trở thành nhà tài trợ lớn thứ hai tại Thái Bình Dương sau Australia. Phương Tây lo ngại rằng các quốc gia tại Thái Bình Dương có thể rơi vào bẫy nợ của Trung Quốc.
Mối quan hệ giữa Australia và Trung Quốc, đối tác thương mại lớn nhất của Australia, đã trở nên căng thẳng kể từ khi Australia cáo buộc Trung Quốc can thiệp vào công việc nội bộ của nước này hồi cuối năm ngoái.