Thỏa thuận trị giá 2,6 tỷ USD với Vale SA đã mang lại cho Ả Rập Xê Út 10% cổ phần tại một trong những nhà cung cấp niken và đồng quan trọng của thế giới - những kim loại thiết yếu cần thiết trong quá trình khử carbon. Quốc gia này cũng đã tổ chức các cuộc đàm phán khác về việc đầu tư vào một mỏ đồng lớn ở Pakistan.
Trung Quốc trong nhiều năm qua đã là người mua chiếm ưu thế và là nguồn tài trợ chính khi nước này tìm cách đảm bảo nguồn cung cho quá trình công nghiệp hóa nhanh chóng của mình. Nhưng khi căng thẳng với phương Tây gia tăng, ngành công nghiệp khai thác mỏ hiện đang phải đối mặt với áp lực ngày càng tăng để tìm kiếm các nơi khác.
Ả Rập Xê Út đang tìm cách nắm giữ cổ phần trong các công ty khai thác toàn cầu mà theo thời gian sẽ giúp cung cấp khả năng tiếp cận các nguồn cung cấp khoáng sản chiến lược. Quốc gia này cũng đang tìm cách xây dựng một ngành công nghiệp chế biến kim loại để từ đó có thể thu hút các công ty khai thác quốc tế khai thác các mỏ khoáng sản của mình - một trụ cột chính trong nỗ lực của nước này nhằm đa dạng hóa nền kinh tế khỏi dầu mỏ.
Ả Rập Xê Út đã đầu tư rất nhiều vào các tài sản công nghiệp và tài chính, thậm chí còn làm đảo lộn thế giới thể thao bằng cách đầu tư vào bóng đá. Tuy nhiên, thỏa thuận với Vale được công bố vào tuần trước là bước đột phá lớn đầu tiên vào lĩnh vực khai thác mỏ.
Đối với các nhà sản xuất phương Tây, nước này cung cấp khả năng tiếp cận các nguồn vốn sâu, điều này rất hấp dẫn khi các quỹ đầu tư của Trung Quốc trở nên kém hấp dẫn hơn về mặt chính trị, nhưng cũng vì một số nhà đầu tư tổ chức đã trở nên ít thoải mái hơn với việc khai thác vì những lo ngại về môi trường.
“Bây giờ, có lẽ nguồn cung vốn lớn nhất cho ngành khai thác mỏ sẽ đến từ Trung Đông”, Robert Friedland, một tỷ phú tài phiệt người Mỹ gốc Canada trong ngành khai khoáng cho biết.
Nhưng Ả Rập Xê Út còn cung cấp một thứ khác ngoài tiền mặt, đó là hỗ trợ chính trị cho các công ty đang tìm cách mở rộng sang thế giới Hồi giáo khi tiền gửi ở các khu vực pháp lý truyền thống hơn đã cạn kiệt.
Trong nhiều năm, các nhà sản xuất lớn đã nhiều lần được các công ty Trung Quốc trả giá cao hơn để mua cổ phần. Các công ty khai thác mỏ và kim loại thuộc sở hữu nhà nước của Trung Quốc sẵn sàng trả mức định giá mà các công ty phương Tây khó có thể chi trả. Ả Rập Xê Út giờ đây dường như sẵn sàng làm điều tương tự, khi họ có khả năng đưa một số giao dịch vượt quá tầm với của những người mua truyền thống trong ngành.
Một giám đốc điều hành tại một trong số các công ty khai thác mỏ lớn nhất đã dành nhiều năm để đánh giá các tài sản công ty khai khoáng kim loại cơ bản như của Vale, và cho biết riêng rằng họ rất ngạc nhiên với mức định giá mức 26 tỷ USD (RBC Capital Markets cho biết họ định giá Vale khoảng 21 tỷ USD, trong khi BMO Capital Markets cho biết giá trị của thương vụ là cao hơn kỳ vọng của thị trường.)
Tuy nhiên, không giống như các công ty Trung Quốc, Ả Rập Xê Út hiện đang quan tâm nhiều hơn đến việc đảm bảo cổ phần - đảm bảo nguồn cung cấp khoáng sản quan trọng trong tương lai - hơn là mua hoàn toàn và sau đó vận hành tài sản.
Đối với các công ty khai thác đang tìm kiếm nguồn vốn, công cuộc kiểm soát gần đây của chính phủ Mỹ và Canada đối với đầu tư của Trung Quốc vào các công ty kim loại chủ chốt đã thay đổi cục diện. Điều đó đã tạo cơ hội cho các nước Trung Đông như Ả Rập Xê Út lấp đầy khoảng trống.
