Nhà máy đạm Ninh Bình đang dần ổn định sản xuất.
Ảnh: TTXVN.
Thông tin tại buổi họp báo thường kỳ của Bộ Công Thương diễn ra chiều 17/10 về tình hình của 12 dự án thua lỗ ngành công thương, ông Dương Duy Hưng, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch (Bộ Công Thương) cho biết, gần 2 năm sau khi Quốc hội ban hành Nghị quyết số 33 (tháng 11/2016) và hơn 1 năm kể từ khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt phương án xử lý 12 dự án thua lỗ, chậm tiến độ của ngành, đến nay, các dự án đã có nhiều khởi sắc.
Cụ thể, trong 6 dự án đang sản xuất nhưng thua lỗ trước đây, đến nay, có 2 dự án đã có lãi là: Nhà máy thép Việt Trung - 8 tháng năm 2018 lãi hơn 527 tỷ đồng; Nhà máy DAP Hải Phòng của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) cũng lãi hàng chục tỷ đồng.
Các dự án còn lại, nhất là 4 dự án của Vinachem gồm: DAP Lào Cai, Phân đạm Ninh Bình, Phân đạm Hà Bắc đã vận hành ổn định, tổ chức sản xuất hiệu quả hơn.
Gói thầu EPC (Engineering - Procurement of Goods – Construction) là gói thầu hỗn hợp. Cụ thể, trong cùng một gói thầu, một hợp đồng, nhà thầu được giao thực hiện cả ba nội dung công việc: Tư vấn; mua sắm hàng hóa, vật tư, thiết bị cho dự án; và thi công xây lắp công trình.
Trong các dự án áp dụng gói thầu EPC, nhà thầu thực hiện xây dựng công trình, khi hoàn thành, công trình được giao cho Nhà nước quản lý, vận hành và nhà thầu được thanh toán các chi phí và lợi nhuận hợp lý. Nhà thầu không chia sẻ các rủi ro xảy ra trong quá trình quản lý, vận hành dự án với Nhà nước sau khi đã hết thời gian bảo trì công trình.
Về tài chính, trong các dự án áp dụng gói thầu EPC, nhà thầu chỉ có trách nhiệm huy động vốn để đảm bảo việc hoàn thành công trình xây dựng và thường nhận được ngay khoản thanh toán sau khi chuyển giao công trình.
Đáng chú ý có những dự án gặp khó khăn tưởng chừng không vượt qua được như: Đạm Ninh Bình, DAP Lào Cai đã có thể kỳ vọng năm 2018 cơ bản xử lý được khó khăn, vướng mắc và năm 2020 xử lý dứt điểm.
Đối với nhóm 3 dự án tạm dừng thi công, dự án Nhà máy bột giấy Phương Nam đã tiến hành bán đấu giá lần 1 nhưng chưa thành công và đang tiếp tục chuẩn bị các điều kiện để bán đấu giá lần 2. Hai dự án còn lại cũng đang tìm đối tác để có thể vận hành trở lại.
Đối với nhóm các dự án thứ ba gồm các dự án của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) thì dự án Nhà máy xơ sợi Đình Vũ (Công ty PVTex) đã vận hành trở lại 3 dây chuyền vào ngày 10/4 vừa qua.
Ông Hưng cho biết, sản phẩm của PVTex chất lượng rất tốt. Tới đây, PVTex tiếp tục vận hành từng bước dây chuyền và toàn bộ nhà máy.
Hai nhà máy còn lại trong nhóm này trước đây không khởi động lại được thì hiện nay, đã xử lý xong khó khăn về kỹ thuật, công nghệ, chỉ ấn nút là vận hành được khi thị trường thuận lợi.
Cũng theo ông Dương Duy Hưng, hiện nay, tất cả chỉ số kiểm đếm, tổng dư nợ trung và dài hạn của các dự án này giảm theo thời gian, tính đến thời điểm hiện tại, so với ngày 31/1/2018, dư nợ tiếp tục giảm 124 tỷ đồng.
"Quan trọng nhất là việc xử lý các dự án này đã đảm bảo nguyên tắc là không sử dụng vốn Nhà nước, xử lý dự án theo nguyên tắc thị trường và doanh nghiệp tự chịu trách nhiệm.
Ngoài ra, việc xử lý còn thu hồi cho ngân sách 1.000 tỷ đồng thông qua phần vốn góp nhà nước của Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) ở dự án Gang thép Thái Nguyên giai đoạn 2 đã rút về", Vụ trưởng Vụ Kế hoạch thông tin.
Đại diện Bộ Công Thương cho biết, vấn đề khó khăn nhất liên quan tới xử lý thua lỗ của 12 dự án này là xử lý tranh chấp tại các hợp đồng EPC ở nhiều dự án.
Đây là khâu rất phức tạp bởi đến thời điểm này, vẫn còn 8 dự án có vướng mắc. 12 dự án thua lỗ nghìn tỷ ngành công thương được "điểm danh" từ cuối năm 2016, trong số này có 5 dự án thuộc quản lý của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), 4 dự án của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem)...
Theo lộ trình được Bộ Công Thương đưa ra trình Quốc hội, đến năm 2020, Bộ Công Thương sẽ hoàn thành việc xử lý các tồn tại, yếu kém tại số dự án thua lỗ này.
Trước đó, tại cuộc họp của Ban chỉ đạo của Chính phủ về xử lý 12 dự án, doanh nghiệp yếu kém, thua lỗ kéo dài của ngành công thương diễn ra ngày 21/9, ông Hoàng Quốc Vượng, Thứ trưởng Bộ Công Thương cũng khẳng định, việc xử lý các dự án trên đã bảo đảm thực hiện theo đúng nguyên tắc của cơ chế thị trường, tự chủ, tự chịu trách nhiệm của doanh nghiệp.
