Số trái phiếu sắp đáo hạn có nguy cơ chậm trả gốc/lãi tập trung vào một số doanh nghiệp, nhất là lĩnh vực bất động sản
Nguy cơ chủ yếu đến từ 4 doanh nghiệp có “tiền sử” chậm trả
Trong số trái phiếu có nguy cơ chậm trả gốc/lãi trị giá 6.900 tỷ đồng, có 5.800 tỷ đồng đến từ Công ty TNHH DCT Partners Việt Nam, Công ty TNHH Đầu tư và Bất động sản Ngọc Minh (Bất động sản Ngọc Minh), Công ty cổ phần Tập đoàn Đầu tư Địa ốc Nova, Công ty cổ phần Hưng Thịnh Land, 4 doanh nghiệp từng chậm trả lãi trái phiếu trong năm 2023.
“Các tổ chức phát hành này có khả năng cao sẽ chậm trả nợ gốc do dòng tiền yếu và nguồn tiền mặt cạn kiệt”, VIS Rating đánh giá.
Xét nhóm trái phiếu đáo hạn trong tháng 6/2024 có “tiền sử” chậm trả lãi trong năm 2023, DCT Partners Việt Nam là doanh nghiệp có lượng trái phiếu giá trị lớn nhất, đạt 2.000 tỷ đồng. Đây là lô trái phiếu DCTCH2124001, phát hành ngày 28/6/2021, đáo hạn ngày 28/6/2024, lãi suất áp dụng cho toàn bộ các kỳ tính lãi là lãi suất cố định 10%/năm, đơn vị tư vấn là Công ty Chứng khoán Bảo Minh.
Mục đích phát hành trái phiếu của DCT Partners Việt Nam là đầu tư xây dựng, phát triển các dự án Khối chung cư B4 (tên thương mại Toà tháp Charm Diamond), nhà ở liên kế kết hợp thương mại LK3 và LK4 nằm trong dự án Khu liên hợp cao ốc Sóng Thần, thuộc Khu phức hợp Charm Plaza 1 tại thành phố Dĩ An, tỉnh Bình Dương do Công ty làm chủ đầu tư.
Đồng thời, số tiền huy động từ trái phiếu được Công ty sử dụng để đầu tư phát triển dự án Khu du lịch Thiên Bình Minh - Hồ Tràm tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu do Công ty cổ phần Thiên Bình Minh làm chủ đầu tư, theo hình thức hợp tác kinh doanh và/hoặc hợp tác đầu tư và/hoặc hình thức khác phù hợp với quy định của pháp luật.
Tài sản đảm bảo của lô trái phiếu này là các tài sản thuộc sở hữu của DCT Partners Việt Nam và Thiên Bình Minh, chủ yếu là quyền sử dụng đất, quyền sở hữu căn hộ, quyền phát sinh từ hợp đồng mua bán căn hộ (khoản phải thu) và công trình xây dựng hình thành trong tương lai của dự án Khu liên hợp cao ốc Sóng Thần, quyền sử dụng đất và công trình xây dựng hình thành trong tương lai của dự án Khu du lịch Thiên Bình Minh - Hồ Tràm.
DCT Partners Việt Nam được thành lập tháng 6/2008, trụ sở tại số 115 đường DT743C Khu phố Thống Nhất 1, phường Dĩ An, Bình Dương; hoạt động chính trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản, quyền sử dụng đất thuộc chủ sở hữu, chủ sử dụng hoặc đi thuê. Công ty hiện là chủ đầu tư dự án Charm City Dĩ An tại Bình Dương. Người đại diện pháp luật là ông Nguyễn Hữu Nghĩa, sinh năm 1993. Ông Nghĩa cũng là đại diện cho một số pháp nhân khác như Công ty cổ phần Container Saigon, Công ty TNHH Thanh Đa, Công ty TNHH Charm Lake View, Công ty cổ phần Đầu tư Phát triển Công nghiệp Charm.
Trước đó, vào tháng 4/2023, DCT Partners Việt Nam đã thống nhất với các trái chủ về việc điều chỉnh lãi suất trái phiếu mã DCTCH2124001 từ 10%/năm lên 12,3%/năm đối với kỳ tính lãi từ ngày 28/6/2022 đến 28/6/2023, lãi suất áp dụng đối với các kỳ tính lãi còn lại là lãi suất cố định 10%/năm.
Năm 2023, DCT Partners Việt Nam đã chi 246,25 tỷ đồng để trả lãi trái phiếu và có sự chậm trễ so với kế hoạch. Doanh nghiệp cho biết, nguyên nhân là do quy định siết dòng tín dụng ảnh hưởng đến việc thanh toán của khách hàng và kế hoạch thanh toán lãi trái phiếu của Công ty.
Về hoạt động kinh doanh, thông tin tài chính mới nhất được DCT Partners Việt Nam công bố là số liệu năm 2023. Theo đó, tính tới cuối năm 2023, vốn chủ sở hữu của Công ty đạt 675 tỷ đồng, tăng nhẹ so với mức 666 tỷ đồng cuối năm 2022; hệ số nợ phải trả/vốn chủ sở hữu là 4 lần, tương ứng 2.700 tỷ đồng nợ phải trả; dư nợ trái phiếu gấp 3 lần vốn chủ sở hữu. Trong năm 2023, doanh nghiệp ghi nhận lợi nhuận sau thuế 8 tỷ đồng, trong khi năm 2022 lãi 412,4 tỷ đồng; lợi nhuận lao dốc nên tỷ suất lợi nhuận sau thuế/vốn chủ sở hữu (ROE) chỉ đạt 1%.
Với Bất động sản Ngọc Minh, doanh nghiệp này có lô trái phiếu Ngocminh2019 được phát hành ngày 28/6/2019, tổng giá trị 1.300 tỷ đồng, giá trị lưu hành hiện tại là 750 tỷ đồng, lãi suất 11,8%/năm. Ban đầu, lô trái phiếu có kỳ hạn 1.648 ngày, tức đáo hạn vào 31/12/2023, nhưng do không thu xếp được nguồn để thanh toán đúng hạn, doanh nghiệp đã gia hạn trái phiếu đến ngày 28/6/2024. Trong năm 2023, Bất động sản Ngọc Minh có 4 lần thanh toán lãi trái phiếu, nhưng đều chậm do không thu xếp kịp nguồn vốn.
Thông tin tài chính mới nhất mà Bất động sản Ngọc Minh công bố là kết quả hoạt động năm 2023, với những con số kém khả quan: lợi nhuận sau thuế âm 114,6 tỷ đồng (năm 2022 lỗ 81,7 tỷ đồng). Tính tới cuối năm 2023, vốn chủ sở hữu của Công ty âm 51,2 tỷ đồng, trong khi cuối năm 2022 dương 63,4 tỷ đồng; hệ số nợ phải trả/vốn chủ sở hữu là 31,3 lần, tương ứng nợ phải trả 1.602,5 tỷ đồng; dư nợ trái phiếu/vốn chủ sở hữu là 14,6 lần, tương ứng dư nợ trái phiếu 750 tỷ đồng.
Có thể phát sinh trường hợp chậm trả lãi/gốc mới
Kết quả kinh doanh lao dốc và nguồn tín dụng khó khăn là yếu chính dẫn tới nguy cơ trái phiếu doanh nghiệp chậm trả gốc/lãi.
Ngoài các doanh nghiệp nêu trên, trong số trái phiếu có nguy cơ chậm trả gốc/lãi trong tháng 6/2024 có 1.100 tỷ đồng trái phiếu thuộc các tổ chức phát hành nhóm ngành bất động sản dân cư. VIS Rating không nêu tên cụ thể, nhưng lưu ý, các tổ chức phát hành này có biên lợi nhuận trước thuế, lãi vay và khấu hao (EBITDA) trung bình trong 3 năm qua thấp hơn 10%, thậm chí bị âm và nguồn tiền để trả nợ đến hạn ở mức cạn kiệt.
Được biết, một số doanh nghiệp có trái phiếu đáo hạn trong tháng 6/2024 bao gồm Công ty TNHH Phát triển bất động sản Cát Liên Hoa (310 tỷ đồng), Công ty cổ phần Tập đoàn địa ốc Hoàng Cát (300 tỷ đồng), Tổng công ty Đầu tư và Phát triển công nghiệp - CTCP (500 tỷ đồng), Công ty TNHH Đầu tư Big Gain (1.000 tỷ đồng), Công ty TNHH Bất động sản Vinh Xuân (300 tỷ đồng), Công ty cổ phần Kinh doanh và Đầu tư Bình Dương (500 tỷ đồng), Công ty cổ phần Đầu tư Xây dựng và Kinh doanh bất động sản HTL Việt Nam (800 tỷ đồng).
Trong đó, Đầu tư Big Gain phát hành 4 lô trái phiếu có kỳ hạn 3 - 4 năm: lô trái phiếu BGICH2124001 trị giá 1.000 tỷ đồng sẽ đáo hạn ngày 23/6/2024, lô trái phiếu BGICH2124002 trị giá 1.000 tỷ đồng sẽ đáo hạn ngày 30/7/2024, 2 lô trái phiếu còn lại trị giá 1.900 tỷ đồng sẽ đáo hạn trong quý III/2025.
Mới đây nhất, ngày 13/6/2024, Đầu tư Big Gain công bố thông tin bất thường về việc thanh toán gốc/lãi trái phiếu bằng tài sản khác. Theo đó, Công ty sẽ thanh toán gốc và lãi trái phiếu bằng các tài sản bao gồm quyền phải thu phát sinh từ hợp đồng vay tiền giữa Đầu tư Big Gain với Công ty TNHH Đầu tư và Xây dựng Bắc Việt, Công ty TNHH Xây dựng Nhà Nhật Tân, Công ty TNHH Đầu tư Diamond Construction. Bên cạnh đó, Đầu tư Big Gain sử dụng quyền phải thu phát sinh từ các biên bản nhận nợ và xác nhận nghĩa vụ thanh toán giữa Công ty và Công ty cổ phần Đầu tư KSFinance, Công ty cổ phần KSHomes Plus cùng các phụ lục sửa đổi, bổ sung có liên quan tuỳ từng thời điểm (nếu có).
Trong trường hợp trái chủ không đồng ý với phương án thanh toán nêu trên, Đầu tư Big Gain sẽ tiến hành đàm phán với trái chủ về phương án thanh toán bằng tiền theo lộ trình: thanh toán 5% muộn nhất vào ngày làm việc thứ 10 kể từ ngày Công ty nhận được văn bản xác nhận đồng ý phương án thanh toán hợp lệ của trái chủ; tiếp đó sẽ thanh toán 5% gốc sau 12 tháng kể từ ngày đáo hạn trái phiếu và thanh toán 90% sau 24 tháng kể từ ngày đáo hạn trái phiếu.
Theo VIS Rating, trong 12 tháng tới, khoảng 19% trái phiếu đang lưu hành với tổng giá trị 216.000 tỷ đồng sẽ đáo hạn. Ước tính, 9% trong số này là trái phiếu có rủi ro chậm trả cao, chủ yếu ở ngành bất động sản dân cư và xây dựng.
