2 năm chưa có ETF nội ra đời, “tại anh hay tại ả”?

Khi ETF khai sinh, thị trường có thể xuất hiện những đợt dậy sóng quanh các cổ phiếu trong chỉ số thuộc đối tượng đầu tư của quỹ. Ngoài ra, trong quá trình hoạt động, việc các cổ phiếu được đưa ra, đưa vào bộ chỉ số cũng hứa hẹn tạo ra những diễn biến đầy cảm xúc.

Giới chuyên môn đang đặt kỳ vọng khá nhiều vào ETF, bởi đây được coi là một sản phẩm tài chính khá cao cấp, thể hiện bước phát triển mới của thị trường chứng khoán.

Ông Lê Hải Trà, Phó tổng giám đốc Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE) cho biết, khi thị trường phát triển đến một trình độ nhất định, thì đầu tư chỉ số sẽ là nền tảng cơ bản cho nhà đầu tư chuyên nghiệp. “Hiện tại, VN30 là bộ chỉ số rất tốt, có thể làm công cụ đầu tư cho các quỹ ETF”, ông Trà nói.

Quy định pháp lý cho sản phẩm này đã có từ năm 2012 bằng Thông tư 229/2012/TT-BTC do Bộ Tài chính ban hành,  hướng dẫn thành lập và quản lý quỹ hoán đổi danh mục.

Tuy nhiên, sau 2 năm Thông tư 229/2012/TT-BTC ra đời, thị trường vẫn chưa có quỹ ETF nào được cấp phép và đến thời điểm này, cả cơ quan quản lý và doanh nghiệp mới bắt đầu có những động thái tích cực trong việc tung ETF ra thị trường.

Trong 2 năm qua, các sở giao dịch chứng khoán chủ yếu tập trung vào công tác chuẩn bị hạ tầng cho các quỹ ETF. Đến nay, hạ tầng này đã tương đối hoàn chỉnh, với sự hiện diện của các bộ chỉ số khá phong phú trên cả Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) và HOSE.

Từ tháng 12/2013, HNX đã bắt đầu sử dụng bộ chỉ số mới. Theo đó, ngoài HNX30 Index, trên thị trường chứng khoán Việt Nam đã lần đầu tiên xuất hiện các chỉ số ngành. Đó là Chỉ số ngành công nghiệp (HNX Manufacturing Index), Chỉ số ngành xây dựng (HNX Construction Index) và Chỉ số ngành tài chính (HNX Financial Index).

Ngoài ra, trong bộ chỉ số HNX còn có các chỉ số quy mô, gồm HNX Large Cap Index (chỉ số của 50 cổ phiếu có mức vốn hóa thị trường bình quân 6 tháng cao nhất và vốn điều lệ thực góp từ 120 tỷ đồng trở lên) và HNX Mid/Small Cap Index (gồm các cổ phiếu đủ điều kiện lựa chọn vào chỉ số quy mô và không thuộc nhóm cổ phiếu HNX Large Cap Index).

Đầu năm 2014, HOSE cũng chính thức đưa vào vận hành Bộ chỉ số HOSE. Theo đó, ngoài VN30 Index là chỉ số quen thuộc với nhà đầu tư, Bộ chỉ số HOSE còn có VNMidcap (gồm 70 cổ phiếu), VN100 (gồm VN30 và VNMidcap). Ngoài ra, Bộ chỉ số HOSE còn có chỉ số VNSmallcap và VNAllshare. Các cổ phiếu được lựa chọn vào các rổ chỉ số gồm các công ty niêm yết trên HOSE, đáp ứng tư cách tham gia các bộ chỉ số và các điều kiện sàng lọc.

Việc cả HNX và HOSE tung ra một loạt chỉ số ban đầu làm cho một số nhà đầu tư cảm thấy rối rắm, phức tạp. Tuy nhiên, đây chính là điều kiện cơ sở cho việc phát triển các quỹ ETF trong tương lai và khi ETF phát triển một cách phong phú và đa dạng, nhà đầu tư sẽ có thêm một phương tiện đầu tư đơn giản hơn so với các phương thức đầu tư truyền thống hiện nay.

Theo bà Nguyễn Thị Việt Hà, Giám đốc Phòng Nghiên cứu - Phát triển (thuộc HOSE), một trong những đặc điểm nổi bật của việc phát triển các quỹ ETF so với các mô hình quỹ khác là chi phí quản lý thấp.

Lý do là, ETF đầu tư theo chiến lược thụ động, tức là bám theo bộ chỉ số đã được xây dựng sẵn, nên công ty quản lý quỹ có thể giảm thiểu chi phí nghiên cứu, phân tích, hoạch định chiến lược đầu tư… so với các phương thức đầu tư truyền thống.

Tuy nhiên, theo các nhà chuyên môn, đầu tư vào ETF cũng có rủi ro về thanh khoản. Để khắc phục nhược điểm này, Thông tư 229/2012/TT-BTC đã quy định, công ty quản lý quỹ có thể chọn một hoặc một số tổ chức tạo lập thị trường quỹ ETF. Tổ chức này phải có trách nhiệm mua, bán chứng chỉ quỹ ETF theo mức giá niêm yết tại các ngày giao dịch và thực hiện các nghĩa vụ, trách nhiệm theo quy chế hoạt động do Sở Giao dịch chứng khoán quy định.

Chí Tín
baodautu.vn