Trước diễn biến của kinh tế toàn cầu, thương mại của Việt Nam với khu vực thị trường châu Âu-châu Á đã chịu không ít tác động trong năm 2023, với sự suy giảm xuất nhập khẩu ở hầu hết các thị trường chủ lực.
Theo Vụ thị trường châu Á-châu Phi (Bộ Công thương), ước cả năm 2023, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam với khu vực châu Á - châu Phi đạt 458 tỷ USD, giảm 6,7% so với năm 2022.
Trong bức tranh thương mại toàn cầu ảm đạm, thương mại giữa Việt Nam với khu vực Á Phi dù không tránh khỏi đà giảm nhưng vẫn có những điểm sáng đáng ghi nhận.
Trước hết, đây vẫn là khu vực thị trường quan trọng, chiếm hơn 67% tỷ trọng trong tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam với thế giới. Trong đó, xuất khẩu sang khu vực AP ước đạt 183 tỷ USD, tương đương như năm 2022, chiếm hơn 51% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam ra thế giới.
Một số thị trường có kim ngạch xuất khẩu tăng như Trung Quốc (6,2%), Ấn Độ (7,8%), Indonesia (13,8%), Trung Đông (13,5), Châu Phi (4,)%). Trong khi xuất khẩu của Việt Nam ra các khu vực khác bị sụt giảm thì xuất khẩu sang khu vực Á-Phi được giữ vững là cơ sở để hạn chế bớt sự sụt giảm của Việt Nam ra thế giới.
Đặc biệt, trong xu thế giảm chung của xuất khẩu, xuất khẩu các mặt hàng truyền thống và quan trọng của Việt Nam sang khu vực AP vẫn duy trì được tăng trưởng tốt: phương tiện vận tải và phụ tùng (đạt 6,5 tỷ USD, tăng 23%), máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện (đạt 28,3 tỷ USD, tăng 6,4%); giày dép các loại (đạt 5,1 tỷ USD, tăng 2,5%); gạo (đạt 3,8 tỷ USD, tăng 38,3%), hàng rau quả (đạt 4,4 tỷ USD, tăng 86%); hạt điều (đạt 1,7 tỷ USD, tăng 26%); cà phê (đạt 1,2 tỷ USD, tăng 19%)…
Các nhóm hàng chế biến chế tạo, vật liệu xây dựng, nhiên liệu khoáng sản bị sụt giảm thì nhóm hàng nông thủy sản có sự tăng trưởng tốt 14%.
Năm qua, nhập siêu của Việt Nam từ khu vực này giảm mạnh, việc nhập khẩu chủ yếu tập trung vào nguyên nhiên liệu đầu vào như máy móc, xăng dầu, nguyên phụ liệu dệt may, da giày… từ các thị trường truyền thống như Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan, ASEAN nhằm phục vụ nhu cầu sản xuất, tiêu dùng trong nước và đặc biệt là xuất khẩu ra thế giới, góp phần duy trì cán cân thương mại thặng dư chung của cả nước.
"Hoạt động xuất nhập khẩu với khu vực châu Á-châu Phi ngày càng thể hiện được sự đa dạng hóa. Bên cạnh các thị trường truyền thống như ASEAN, Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc, các thị trường mới, thị trường ngách được đẩy mạnh khai thác và khai thác tốt, có mức tăng trưởng xuất nhập khẩu tốt trong bối cảnh hầu hết các khu vực thị trường đều suy giảm như khu vực châu Phi (tăng 5,7%), khu vực Trung Đông (tăng 1,7%)", Báo cáo của Vụ Á-Phi ghi nhận.
Về tổng thể, việc duy trì được hoạt động thương mại có tăng trưởng tại nhiều thị trường trong khu vực này đã góp phần vào bức tranh thương mại năm qua của nước ta.
Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2023 ước đạt 683 tỷ USD, trong đó xuất khẩu ước đạt 354,5 tỷ USD, nhập khẩu ước đạt 328,5 tỷ USD.
Cán cân thương mại xuất siêu năm thứ 8 liên tiếp với mức thặng ước đạt 26 tỷ USD, tăng hơn 2 lần năm 2022, góp phần tích cực cho cán cân thanh toán, giúp nâng cao dự trữ ngoại hối, ổn định tỷ giá và các chỉ số kinh tế vĩ mô khác của nền kinh tế.