Đây là nội dung trao đổi tại Hội thảo trực tuyến “Xử lý nợ xấu trong đại dịch COVID-19 và hoàn thiện chính sách pháp luật về xử lý nợ xấu theo hướng Luật hóa Nghị quyết 42/2017/QH14” do Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam tổ chức sáng nay 24/11.
Đại diện Vietcombank cho biết, ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 khiến tăng nợ xấu, làm chậm tiến độ xử lý và giảm hiệu quả thu hồi nợ. Bên cạnh đó, văn bản quy định pháp luật chưa hoàn thiện, nhiều văn bản chưa rõ ràng, chưa hỗ trợ công tác xử lý, thu hồi nợ. Trong khi đó, thị trường hoạt động mua, bán nợ vận hành chưa hiệu quả.
“Khách hàng, chủ tài sản chây ỳ, bất hợp tác, không có ý thức phối hợp trả nợ xử lý tài sản bảo đảm, đồng thời, việc xử lý nợ thông qua cơ quan pháp luật tại một số địa phương còn chậm”, đại diện Vietcombank cho biết.
| |
Đồng quan điểm trên, ông Trần Phương, Chủ nhiệm Ủy ban Chính sách, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, đại diện BIDV chia sẻ thêm về những khó khăn trong việc xử lý nợ do đại dịch Covid-19 như sự suy giảm khả năng tài chính của khách hàng, nhu cầu và năng lực của đối tác mua tài sản bảo đảm/khoản nợ giảm.
Thêm vào đó là việc hạn chế di chuyển, cách ly xã hội, quy định cách ly y tế; các dịch vụ liên quan đến hoạt động xử lý nợ bị tạm dừng; các dịch vụ công hỗ trợ cho công tác xử lý nợ cũng tạm dừng và đặc biệt, công tác khởi kiện, thi hành án tạm dừng.
Liên quan đến vướng mắc trong triển khai áp dụng Nghị quyết 42 được ông Phương cho biết, đó là quyền thu giữ tài sản bảo đảm, áp dụng thủ tục rút gọn, áp dụng quy định về thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý tài sản bảo đảm. Thủ tục thay đổi đăng ký giao dịch bảo đảm khi mua bán khoản nợ xấu có tài sản bảo đảm là quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất:
“Hiệu lực của hợp đồng mua bán nhà với bên mua nợ không có chức năng kinh doanh mua bán nợ và xử lý tài sản bảo đảm là dự án bất động sản”, ông Phương nói.
Trao đổi tại Tọa đàm, thông tin được các ngân hàng chia sẻ cho thấy, các tổ chức tín dụng rất chủ động trong việc xử lý nợ xấu như triển khai đầy đủ các nội dung quản trị rủi ro theo yêu cầu của Basel II, Basel III và IFRS9, đẩy nhanh công tác số hóa và ứng dụng công nghệ thông tin trên toàn bộ ngân hàng.
Tiếp tục thực hiện các biện pháp hỗ trợ khách hàng tối đa qua các giải pháp miễn giảm lãi, tái cơ cấu nợ, giãn nợ. Triển khai các gói tín dụng với lãi suất thấp để hỗ trợ các doanh nghiệp phục hồi sản xuất kinh doanh.
Bên cạnh đó, tiếp tục triển khai cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng, tái cơ cấu nền khách hàng. Kiểm soát chặt chẽ chất lượng tín dụng, chủ động trích lập dự phòng rủi ro đầy đủ, quyết liệt xử lý nợ xấu, nợ tiềm ẩn rủi ro, thu nợ ngoại bảng thông qua nhiều giải pháp.
Dù vậy, các tổ chức tín dụng đều chia sẻ những đề xuất để vấn đề xử lý nợ xấu được giải quyết hiệu quả hơn nữa. Cụ thể như, đại diện Vietcombank cho rằng, các cơ quan Nhà nước tiếp tục duy trì chính sách hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng của dịch Covid-19.
Đối với vấn đề Nghị quyết 42, mong muốn của các tổ chức tín dụng là NHNN đầu mối trình Chính phủ và Quốc hội để sớm Luật hóa Nghị quyết 42. Lý do bởi, Nghị quyết số 42 có hiệu lực đã giúp quá trình tái cơ cấu các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2015 - 2020 đạt được nhiều kết quả tích cực, nhưng Nghị quyết 42 sẽ hết hiệu lực vào năm 2022.
“Việc luật hóa Nghị quyết số 42 là rất cần thiết để hoàn thiện hành lang pháp lý, giúp các tổ chức tín dụng, với sự hỗ trợ của các cơ quan ban ngành có liên quan, xử lý nợ xấu hiệu quả, thực chất, bền vững; các nhà đầu tư (trong và ngoài nước) an tâm mua, bán các khoản nợ xấu/tài sản bảo đảm; nâng cao ý thức trả nợ của các khách hàng; cải thiện “cách nhìn” của xã hội, người dân đối với hoạt động xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng”, đại diện Vietcombank nói.
Bên cạnh đó, NHNN hoàn thiện Quy định về hoạt động mua bán nợ để tạo hành lang pháp lý cho các tổ chức tín dụng thực hiện hoạt động mua bán nợ và tham gia sàn giao dịch mua bán nợ.
Ví dụ như: việc bán nợ dưới giá trị ghi sổ: Việc bán nợ dưới giá trị ghi sổ của khoản nợ/dưới dư nợ gốc của các TCTD gặp phải những đánh giá chưa thực sự tích cực từ phía các cơ quan thanh tra, kiểm toán. Chưa có cơ chế ràng buộc sự phối hợp của bên nợ: Ngay cả khi việc mua bán khoản nợ đã diễn ra thành công, rủi ro đối với bên mua nợ vẫn lớn khi bên nợ không hợp tác.
Đại diện Vietcombank nói: “Chưa có quy định, hướng dẫn cụ thể về cách thức xác định giá bán nợ (đây là một trong những vướng mắc lớn nhất trong hoạt động bán nợ mà dự thảo Thông tư sửa đổi Thông tư 09 về mua bán nợ mà NHNN đang dự thảo vẫn chưa giải quyết được)”.
Đại diện BIDV cho rằng, Chính phủ tiếp tục có các chính sách hỗ trợ, củng cố hoạt động, năng lực của các doanh nghiệp, cá nhân (ưu đãi thuế,...) và cần có các cơ chế hỗ trợ cho các tổ chức tín dụng.
“Các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cần đẩy nhanh tiến độ tháo gỡ các vướng mắc về cơ chế, về chính sách pháp luật, đồng thời phối hợp chặt chẽ với TCTD trong giải quyết các nghiệp vụ xử lý nợ (khởi kiện, thi hành án...), tăng cường các hoạt động online, tránh tình trạng đình trệ tiếp nhận hồ sơ giải quyết. Hoàn thiện, tạo lập, thúc đẩy thị trường mua, bán nợ…”, ông Phương nói.