Theo cáo trạng, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam được sử dụng nguồn tiền tạm thời nhàn rỗi của Quỹ Bảo hiểm xã hội để thực hiện các biện pháp đầu tư, tăng trưởng.
Ngày 25/12/2003, ông Lê Văn Sở (khi đó là Tổng giám đốc Agribank) và ông Nguyễn Huy Ban (khi đó là Tổng giám đốc Bảo hiểm Xã hội Việt Nam) ký thỏa thuận hợp tác về việc Bảo hiểm Xã hội Việt Nam đồng ý cho Agribank, các chi nhánh cấp 1 và các công ty thuộc Agribank vay vốn.
Agribank chịu trách nhiệm toàn bộ về việc vay, sử dụng và hoàn trả vốn của tất cả các hợp đồng do Agribank trực tiếp đi vay, các cho nhánh cấp 1, các công ty trực thuộc ký kết với Bảo hiểm Xã hội Việt Nam do Tổng giám đốc Agribank ký bảo lãnh.
Ðến ngày 1/1/2007, Luật Bảo hiểm xã hội năm 2006 có hiệu lực. Theo quy định tại Ðiều 79 luật này và các quy định khác, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam chỉ được cho Ngân hàng Phát triển Việt Nam, Ngân hàng Chính sách xã hội và các ngân hàng thương mại nhà nước vay vốn.
ALC II là công ty cho thuê tài chính, tổ chức tín dụng phi ngân hàng. Theo quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội, ALC II không được vay vốn của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam.
Tuy nhiên, thời điểm đầu năm 2008, do có nhu cầu về vốn kinh doanh trong lĩnh vực cho thuê tài chính, ông Vũ Quốc Hảo, khi đó là Tổng giám đốc ALC II đã gặp Tổng giám đốc Bảo hiểm Xã hội Việt Nam Nguyễn Huy Ban và Nguyễn Phước Tường (Trưởng ban Kế hoạch - Tài chính, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam) để đặt vấn đề vay vốn. Hai bên đi đến thống nhất, để được Bảo hiểm Xã hội Việt Nam cho vay vốn, ALC II phải có bảo lãnh của Agribank.
Tháng 3 và 4/2008, ông Hảo ký hàng loạt công văn gửi Tổng giám đốc Agribank đề nghị về việc nhận tiền vay của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam.
Ông Nguyễn Thế Bình (khi đó là Tổng giám đốc Agribank) đã ký phát hành 3 thư bảo lãnh thanh toán để ALC II được nhận vốn của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam.
Từ tháng 4/2008 đến tháng 8/2009, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam và ALC II ký 14 hợp đồng vay vốn số tiền hơn 1.000 tỷ đồng.
Việc cho vay vốn này bị Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao xác định là không đúng đối tượng, không đảm bảo nguyên tắc đầu tư Quỹ Bảo hiểm Xã hội, trái với Ðiều 96, Ðiều 97 - Luật Bảo hiểm xã hội 2006…
Ngày 31/7/2018, Tòa án nhân dân TP.HCM tuyên bố ALC II bị phá sản. Tính đến thời điểm ALC II bị phá sản, công ty này mới tất toán một hợp đồng ngắn hạn, còn 13 hợp đồng quá hạn với tổng số tiền nợ Bảo hiểm Xã hội Việt Nam hơn 1.697 tỷ đồng (bao gồm hơn 769 tỷ đồng tiền gốc và hơn 928 tỷ đồng tiền lãi).
Số tiền còn nợ này, ALC II không có khả năng thanh toán, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 1.697 tỷ đồng.
Việc ALC II không có khả năng thanh toán gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 1.697 tỷ đồng...
Theo cáo trạng, việc đầu tư sai nguyên tắc và sai đối tượng trách nhiệm thuộc về các cá nhân nguyên là lãnh đạo, cán bộ quản lý của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam.
Trong đó, Lê Bạch Hồng (cựu Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, cựu Tổng giám đốc Bảo hiểm Xã hội Việt Nam) bị Viện Kiểm sát xác định là đã ký và chỉ đạo thực hiện 3 hợp đồng cho ALC II vay vốn, đến nay không thu hồi được, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 434 tỷ đồng.
Bị cáo Nguyễn Huy Ban (cựu Tổng giám đốc Bảo hiểm Xã hội Việt Nam) ký và chỉ đạo thực hiện 11 hợp đồng cho ALC II vay 630 tỷ đồng không đúng đối tượng, không đảm bảo nguyên tắc đầu tư Quỹ Bảo hiểm xã hội, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 1.263 tỷ đồng.
Các cựu nhân viên Bảo hiểm Xã hội Việt Nam gồm Nguyễn Phước Tường (cựu Trưởng ban Kế hoạch - Tài chính), Hoàng Hà và Trần Tiến Vỹ (đều là cựu Trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp, Ban Kế hoạch - Tài chính) đã chỉ đạo cấp dưới, lập tờ trình, ký nháy vào hợp đồng đề xuất Tổng giám đốc Bảo hiểm Xã hội Việt Nam ký các hợp đồng cho ALC II vay vốn.
Các bị cáo cùng bị truy tố về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.
Riêng bị cáo Trần Thị Thanh Thủy (cựu chuyên viên, sau là Phó trưởng phòng Kế hoạch - Tổng hợp, Ban Kế hoạch - Tài chính) bị truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
