Phân tích kỹ thuật giả định sự tồn tại của thuyết thị trường hiệu quả.
Phân tích của chúng tôi nên được hiểu tốt nhất như là một sự hướng dẫn cách suy nghĩ hơn là một lời khuyên tổng thể cho việc ngày mai thị trường sẽ như thế nào.
Phân tích kỹ thuật giả định sự tồn tại của thuyết thị trường hiệu quả, nói cách khác, tất cả mọi thông tin đều đã được phản ánh vào giá hiện tại. Chúng tôi chưa đo lường xem thị trường Việt Nam hiệu quả tới đâu, nhưng chúng tôi tin rằng, phân tích kỹ thuật có những vai trò dự báo nhất định, ít nhất theo nghĩa đưa cho chúng ta những cái nhìn sâu hơn về hành vi của NĐT.
Chúng tôi đã khám phá rằng, sự tương quan giữa thị trường Việt Nam và thị trường toàn cầu đã tăng kể từ giữa tháng 9/2008 khi có sự sụp đổ của một vài tên tuổi lớn trên thế giới. Chúng tôi nhấn mạnh rằng, nhân tố quan trọng giải thích cho sự tương quan cao là do các NĐT coi TTCK toàn cầu như là chỉ báo sức khỏe của các thị trường tín dụng. Tuy nhiên, khi các cú sốc tài chính đã dần xa, chúng tôi nhận thấy nhân tố toàn cầu đã giảm và NĐT đang dần quan tâm tới những nhân tố khác.
Thực sự, khi mà chính phủ các quốc gia trên thế giới đã công bố những kế hoạch cứu trợ hàng tỷ USD nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, chúng tôi kỳ vọng rằng, sẽ có những sự nới lỏng mức cung tiền và gia tăng phương tiện thanh toán trên thị trường tín dụng. Và khi một kỷ nguyên tiền rẻ mới xuất hiện, sẽ ít tin cậy hơn nếu dùng kết quả giao dịch thị trường tín dụng Mỹ ngày hôm trước để dự báo kết quả ngày hôm sau tại Việt Nam. Từ khía cạnh kỹ thuật, chúng ta nhận thấy điều gì?
Đồ thị phân tích kỹ thuật VN-Index
Cái tốt
Trong xu thế giảm điểm liên tiếp, chúng ta không nên kỳ vọng một bức tranh đẹp, nhưng chúng ta có thể nhìn ra những nhân tố đằng sau đó. Ở góc độ phân tích kỹ thuật, chúng tôi không phải là những đệ tử của Elliot, nhưng chúng tôi thực sự nhìn thấy thị trường có xu hướng đi theo lý thuyết của ông ấy. Phía bên trái của đồ thị VN-Index, chúng tôi nhìn thấy lý thuyết sóng 5 - 3 đặc trưng:
Sóng 1: Tại giai đoạn này, các nhân tố cơ bản vẫn tốt, mặc dù đã xuất hiện những dấu hiệu tiêu cực. Một trong số những dấu hiệu là Chính phủ vẫn tin rằng có khả năng duy trì tăng trưởng cao trong các năm kế tiếp, mặc dù mức độ nguy hiểm của lạm phát và tăng trưởng cung tiền đã là chủ đề cảnh báo. Tuy nhiên, khi lạm phát trở thành mối đe dọa thực sự, các nhà phân tích cơ bản bắt đầu thay đổi quan điểm định giá của họ. Một vài báo cáo có ảnh hưởng tại giai đoạn này đã đưa ra một triển vọng kinh tế khó khăn, dẫn tới dự báo sự sụt giảm của VN-Index. Khái niệm về bong bóng tài chính cũng đã trở nên dễ hiểu hơn với NĐT và sức ép bán bắt đầu.
Sóng 2: Đây là sóng điều chỉnh. Mặc dù có nhiều tin tức tiêu cực, nhưng chưa có những mối nguy hiểm thực sự nào, ngoại trừ những dự báo bi quan của các nhà phân tích cơ bản. Người ta bắt đầu tin vào khả năng suy giảm tăng trưởng và kêu gọi sự giúp đỡ từ các cơ quan quản lý. Tuy nhiên, sự hỗ trợ quan trọng lại đến từ niềm tin rằng, một sự sụt giảm như vậy là không thể, nếu đã từng quan sát mức hỗ trợ mạnh 900 điểm trước đây. Cuối cùng thì sự tồn tại ngắn ngủi của sóng 2 (ít hơn 23,6% Fibonnaci theo tính toán của chúng tôi) cho thấy xu thế giảm mạnh tiếp tục.
Sóng 3: Nhiều tin tức tiêu cực tràn ngập thị trường. Chính phủ yêu cầu các ngân hàng mua tín phiếu bắt buộc, hàm ý sự sụt giảm tiếp tục của cung tiền và những biện pháp kiểm soát lạm phát ngặt nghèo hơn được áp dụng. Tin đồn về việc rút vốn của nhà ĐTNN và việc nhiều ngân hàng buộc phải bán giải chấp các khoản nợ thế chấp bằng chứng khoán đã là nhân tố chính tạo ra những sự sụt giảm sâu hơn của VN-Index.
Sóng 4: Một lần nữa, chúng tôi nhìn thấy sự điều chỉnh điển hình với niềm tin rằng, Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) sẽ bước vào thị trường với một kế hoạch cứu trợ và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thu hẹp biên độ dao động giá nhằm ngăn chặn khả năng sụt giảm nặng nề hơn. Thị trường giao dịch với liên tiếp các phiên tăng điểm, nhưng với khối lượng giao dịch cực thấp, cảnh báo rằng các NĐT đang chờ đợi một bức tranh sáng tỏ hơn.
Sóng 5: Đã chờ đợi tin tích cực mà không có, các NĐT bắt đầu bán. Nhiều tin tiêu cực hơn xuất hiện liên quan tới kiềm chế lạm phát và những mối đe dọa về khủng hoảng tài chính tiền tệ là những nhân tố chính cho sự sụt giảm nhanh.
Sóng A và C: Đây là những sóng truyền thống trong xu thế điều chỉnh của thuyết Elliot. Tại thời kỳ này, những đe dọa về khủng hoảng tài chính tiền tệ vẫn còn, nhưng đã có những thông tin tích cực hơn về phòng chống lạm phát. Do đó, các nhà phân tích và NĐT tin rằng, nếu lạm phát được kiềm chế thì sẽ có những khoảng trống nhất định cho việc tăng trưởng cung tiền và thị trường phản ứng với niềm tin đó như thể chưa có bất cứ thông tin xấu nào thêm. Khối lượng giao dịch tăng lên nhanh chóng trong hai sóng này, chỉ báo một xu thế giảm điểm chính đang vào hồi kết thúc.
Tuy nhiên, dự báo đó đã sai. Sự sụp đổ của những tên tuổi lớn trên phố Wall đã thay đổi cách mà các NĐT hành xử trên thị trường Việt Nam. Nếu như trước tháng 9/2008, tương quan giữa thị trường Việt Nam và thế giới gần như bằng không, thì từ tháng 9/2008, tương quan đột ngột tăng cao và bất cứ một bước đi nào trên thị trường Mỹ cũng đều được các NĐT trên thị trường Việt Nam dõi theo chặt chẽ. Các mối liên hệ trên thị trường tín dụng có thể là nhân tố chính cho một xu thế sụt giảm thứ hai của thị trường.
Từ khía cạnh kỹ thuật, một lần nữa chúng tôi nhận thấy VN-Index đi liền với sóng Elliot (phía bên phải của đồ thị). Quả thực, đã có những nhân tố để chúng tôi nghĩ tích cực vào một khả năng xuất hiện xu thế điều chỉnh tại thời điểm này:
- Khối lượng giao dịch giảm dần trong sóng 5 (của xu thế giảm điểm hiện tại) và trong cả xu thế giảm điểm chung từ tháng 9/2008 cho đến nay (ngày 11/12). Trong xu thế giảm điểm, chúng ta thường giả định rằng cung vượt quá cầu và do vậy có nhiều người bán (và khối lượng bán) trên thị trường. Khối lượng giao dịch giảm trong xu thế giảm hàm ý rằng, người mua không quan tâm tới việc mua. Động lực chính của thị trường khi đó phụ thuộc vào quy mô của người bán.
- Những người bán lớn nhất trên thị trường Việt Nam, theo quan sát của chúng tôi, là những nhà ĐTNN, họ đã bán ròng tới 1.866 tỷ đồng từ tháng 9/2008 đến ngày 9/12/2008. Thống kê của chúng tôi cũng cho thấy, nhà ĐTNN vẫn tiếp tục là những người bán mạnh gần đây, nhưng lượng bán ròng giảm dần. Trong khi đó, mức độ sụt giảm của VN-Index trong sóng 5 hiện tại thấp hơn so với mức sụt giảm tại sóng 3, tạo cho chúng tôi niềm tin rằng, những người bán đang cân nhắc rất kỹ quyết định bán của họ.
- Chúng tôi nhận thấy đường EMA (20) đã hoạt động tốt như là một đường hỗ trợ động của chỉ số và chúng tôi kỳ vọng điều này sẽ tiếp tục. Mặc dù đường EMA (20) vẫn còn dưới đường EMA (50), nhưng điều tốt lành là ở chỗ đường giá, đường EMA (20) và đường giới hạn xu thế giảm đang dần hội tụ. Kết hợp với quan sát khối lượng giảm, chúng tôi kỳ vọng sẽ có một xu hướng tăng vọt điều chỉnh tại khu vực hội tụ này. Điều kiện cần là khối lượng giao dịch tăng cao trong các phiên tới và xu thế điều chỉnh sẽ được xác nhận nếu và chỉ nếu đường chỉ số vượt quá 350 điểm. Nói cách khác, mức 350 điểm có thể sẽ là mức kháng cự quan trọng nếu xu thế điều chỉnh là không mạnh.
Cái tồi
Phân tích kỹ thuật của chúng tôi phụ thuộc vào rủi ro tiềm tàng là các yếu tố cơ bản quốc tế có thể sẽ trở nên tồi hơn. Và ngay cả khi các mối quan hệ quốc tế tại thị trường Việt Nam đã trở nên yếu hơn so với ba tháng trước đây, nhưng vẫn có những nguy hiểm rằng, Việt Nam đã mất dần vị thế cạnh tranh về khả năng sinh lời. Những nhà phân tích cơ bản đã cảnh báo, nhiều nhà ĐTNN không còn mặn mà tìm kiếm lợi nhuận kèm rủi ro cao tại các quốc gia đang phát phiển, mà đang trở lại với những lợi nhuận an toàn hơn tại các nước phương Tây, khi mà các chỉ số tại đó đã sụt giảm quá nhiều và có những dấu hiệu cho thấy sự hồi phục gần đây.
Rủi ro thứ hai đối với phân tích của chúng tôi là chỉ số trong thời kỳ đi xuống này đã thể hiện những đôi rất đẹp: đỉnh thấp và đáy thấp, cho thấy nhiều NĐT vẫn chưa thực sự có niềm tin hay một bức tranh rõ ràng hơn về một sự hồi phục. Hàng loạt đỉnh thấp cho thấy, NĐT khó tin chỉ số sẽ vượt cao hơn đỉnh trước đó, trong khi những đáy thấp chỉ ra rằng, họ đang nỗ lực tìm đáy. Tuy nhiên, xu thế giao dịch gần như không xu hướng trong mấy ngày qua đã làm cho mức thấp hiện tại gần hơn với mức thấp trước đó, chỉ ra rằng, các NĐT đang gần với niềm tin rằng đáy là đây.
Cái xấu
Nếu bạn là một người phân tích kỹ thuật truyền thống, bạn sẽ chẳng nhìn thấy gì đẹp đẽ từ đồ thị hiện tại. Đường giá thấp hơn đường EMA (20) và đường EMA (50) lại thấp hơn đường MA (200) cho thấy, xu thế giảm vẫn tiếp tục. Thực sự, nếu bạn đang quan sát những chuỗi giảm điểm liên tiếp, điều bạn nhận được chắc chắn sẽ là những chỉ số trung bình xấu và những chỉ số kỹ thuật xấu. Nhưng cái xấu không hàm ý điều tồi tệ nhất. Nếu bạn biết cách đọc bức tranh, bạn sẽ thấy nó đẹp chừng nào! Như chúng tôi đã gợi ý, giai đoạn thị trường Việt Nam tương quan cao với thị trường thế giới dường như đang đi qua. Một chương mới khi tín dụng lại được rót vào nền kinh tế có thể sẽ sớm mở ra và NĐT sẽ sớm nhận thấy những điều hấp dẫn trong tương lai rất gần.
Phân tích kỹ thuật của chúng tôi chỉ ra rằng, đây là thời điểm tốt cho những NĐT chạy theo xu hướng và chúng tôi rất bằng lòng với mức điểm mục tiêu 350 của VN-Index.
