Triển vọng trong trung hạn của Việt Nam tiếp tục được cải thiện đó là quan điểm được nhấn mạnh tại buổi trình bày báo cáo “Chèo lái qua Bất định”, ấn bản tháng 10/2018 của Báo cáo Cập Nhật Kinh tế Khu vực Đông Á và Thái Dương của WB.
Theo WB, tăng trưởng GDP dự báo sẽ đạt khoảng 6,8% trong năm 2018 (so với 6,5% trong dự báo hồi tháng 4/2018) trước khi chững lại ở mức 6,6% năm 2019 và 6,5% năm 2020 do sức cầu trên toàn cầu dự kiến chững lại theo chu kỳ.
Mặc dù nền kinh tế có khởi sắc hơn, nhưng dự kiến lạm phát vẫn xoay quanh chỉ tiêu 4% của Chính phủ. Về kinh tế đối ngoại, cân đối tài khoản vãng lai ước tính sẽ tiếp tục thặng dư trong ngắn hạn, nhưng mức độ thặng dư sẽ giảm dần từ năm 2019 do thâm hụt tăng lên ở tài khoản thu nhập và dịch vụ. Tình hình ngân sách được củng cố dự kiến sẽ kiềm chế được nợ công trong kỳ dự báo.
Trước những câu hỏi băn khoăn về việc WB nâng dự báo tăng trưởng dù những quý gần đây giảm, ngoại trừ quý I tăng mạnh, ông Sudhir Shetty, Chuyên gia Kinh tế Trưởng của WB, phụ trách Đông Á và Thái Bình Dương cho biết: “Điểm cần lưu ý đó là kịch bản cơ sở dự báo Việt Nam tiếp tục tiến triển như những tháng qua nên tăng trưởng kinh tế Việt Nam ở con số 6,8% trong năm.
Hay có thể hiểu là còn một biên độ dự báo và có dữ liệu để nhận định nền kinh tế Việt Nam có thể đạt được con số 6,8% nhưng không có nghĩa tăng trưởng kinh tế tiếp tục tăng trưởng trong các năm tới”.
Cho dù triển vọng trước mắt được cải thiện, nhưng WB cho rằng, rủi ro vẫn ở mức cao. Nhìn từ trong nước, tiến trình tái cơ cấu khu vực ngân hàng và doanh nghiệp nhà nước chậm lại có thể tác động bất lợi đến tình hình tài chính vĩ mô, làm suy giảm triển vọng tăng trưởng và tạo ra nghĩa vụ lớn cho khu vực nhà nước.
Những rủi ro bên ngoài bao gồm chủ nghĩa bảo hộ leo thang, bất định địa chính trị trong khu vực và trên toàn cầu tăng lên, các điều kiện huy động vốn trên toàn cầu tiếp tục được thắt chặt có thể dẫn đến những biến động gây xáo trộn trên thị trường tài chính.
“Việt Nam phải duy trì kinh tế vĩ mô, tiếp tục theo dõi tình hình nợ công, đây là điểm rất quan trọng bởi vẫn còn có những rủi ro, xáo trộn về chính trị trên thế giới. Bên cạnh đó là câu chuyện lạm phát đang tăng lên là những vẫn đề trong trung hạn cần quan tâm. Việt Nam cần tiếp tục duy trì mở cửa thương mại và đầu tư”, ông Sudhir Shetty nói.
Theo WB, các nhà hoạch định chính sách cần tận dụng môi trường kinh tế thuận lợi để đẩy mạnh những chính sách làm tăng khả năng chống chịu về kinh tế vĩ mô và tạo nền tảng cho tăng trưởng bền vững trong tương lai.
Cụ thể, đối với chính sách tiền tệ cần điều chỉnh lượng thanh khoản trong khu vực ngân hàng sao cho lãi suất liên ngân hàng gắn với lãi suất chính sách và đưa tăng trưởng tín dụng về mức phù hợp với các yếu tố căn bản.
Nỗ lực trên có thể được bổ trợ bằng các biện pháp cẩn trọng vĩ mô nhằm ngăn ngừa tình trạng dành tín dụng quá mức cho các lĩnh vực rủi ro cao như bất động sản hoặc tiêu dùng cá nhân.
Nền kinh tế Việt Nam có thể đạt được con số 6,8% nhưng không có nghĩa tăng trưởng kinh tế tiếp tục tăng trưởng trong các năm tới.
Hơn nữa, các bước nhằm tăng cường giám sát khu vực ngân hàng, xử lý nợ xấu, củng cố tỷ lệ an toàn vốn sẽ không chỉ giảm rủi ro về ổn định tài chính mà còn đem lại những cải thiện về trung gian tài chính, góp phần nâng cao tăng trưởng trong trung hạn. Tỷ giá hối đoái nếu được quản lý chủ động và linh hoạt hơn có thể giúp giảm thiểu rủi ro do những biến động kinh tế từ bên ngoài.
Về chính sách tài khóa, WB cho rằng, mục tiêu tiếp tục giảm bội chi đòi hỏi phải có một chiến lược tổng thể nhằm nâng cao hiệu suất chi tiêu và duy trì bền vững tiềm năng thu trong trung hạn.
Bên cạnh chính sách kinh tế vĩ mô cần tiếp tục chú trọng cải cách cơ cấu sâu rộng, bao gồm cả những cải cách pháp quy nhằm xóa bỏ rào cản và giảm chi phí hoạt động của khu vực tư nhân, đầu tư cho nguồn nhân lực và hạ tầng chất lượng cao, tiếp tục cải cách nhằm nâng cao năng suất trong khu vực doanh nghiệp nhà nước.
Một số địa phương vừa phải hứng chịu thiên tai bão lũ trong thời gian qua, vì vậy, đầu tư cho các biện pháp giảm thiểu biến đổi khí hậu vẫn là ưu tiên để phòng ngừa tình trạng dễ tổn thương cho các hộ gia đình ở Việt Nam trước các cú sốc thiên tai.
“Trong bối cảnh rủi ro tăng lên, các nền kinh tế đang phát triển ở khu vực Đông Á và Thái Bình Dương cần vận dụng đầy đủ các chính sách tái cơ cấu cẩn trọng kinh tế vĩ mô sẵn có để bình ổn các cú sốc bên ngoài và nâng cao tốc độ tăng trưởng tiềm năng”, ông Sudhir Shetty nói.