Bị cáo Phạm Thanh Hải tại tòa sáng 19/4. (Nguồn: Báo Thanh Niên).
Ngày 19/4, Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm bị cáo Phạm Thanh Hải (sinh năm 1966, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần thương mại đầu tư và phát triển công nghệ quốc tế - IDT, chủ trang mạng “Học làm giàu”) bị Viện Kiểm sát Nhân dân thành phố Hà Nội truy tố về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.”
Trước đó, Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội đã đưa ra xét xử sơ thẩm vụ án này và tuyên phạt bị cáo Hải tù chung thân về cùng tội danh trên.
Tuy nhiên sau đó, vụ án được Tòa án Nhân dân cấp cao tại Hà Nội xử phúc thẩm và tuyên hủy án sơ thẩm, điều tra để xét xử lại.
Tòa cấp phúc thẩm cho rằng cấp sơ thẩm xác định có 508 bị hại và người liên quan với thiệt hại gần 600 tỷ đồng (cả gốc và lãi) là chưa chính xác.
Mặt khác, đối với việc một số người biết và giúp bị cáo Hải chiếm đoạt số tiền lớn cũng cần bị điều tra, làm rõ để tránh bỏ lọt tội phạm.
Cáo trạng mới của Viện Kiểm sát Nhân dân thành phố Hà Nội (ban hành tháng 11/2022) vẫn xác định Phạm Thanh Hải là bị cáo duy nhất của vụ án.
Vợ bị cáo Hải cùng 4 kế toán, nhân viên Công ty IDT được Viện Kiểm sát xác định là không biết, không tham gia việc kinh doanh của bị cáo Hải, không được hưởng lợi cá nhân… nên chưa đủ cơ sở để khẳng định những người này là đồng phạm. Do vậy, không đề cập xử lý đối với những người này.
Tuy nhiên, cơ quan tố tụng xác định số bị hại tăng thêm 66 người, nâng tổng số bị hại lên 574 người với số tiền bị chiếm đoạt 576 tỷ đồng.
Cáo trạng xác định bị cáo Hải thành lập và làm Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty IDT từ năm 2007, hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ hỗ trợ giáo dục, tư vấn quản lý; sản xuất bán buôn bán lẻ thực phẩm, hóa chất công nghiệp và tổ chức hội nghị, hội thảo.
Do việc kinh doanh không hiệu quả, một năm sau, ông Hải lập website “hoclamgiau.vn,” tổ chức các hội thảo dạy cách làm giàu.
Trong các buổi học này, đối tượng Hải tự giới thiệu bản thân là tiến sỹ, có nhiều kinh nghiệm đầu tư, kinh doanh tại Liên Xô (cũ), có tài đầu tư, kinh doanh. Công ty IDT đang triển khai các dự án có lãi suất cao, làm giàu từ cây công nghiệp "tỷ đô" macca, có các siêu dự án...
Để tạo niềm tin, thu hút nhiều người tham gia góp vốn, Phạm Thanh Hải đưa ra các hợp đồng góp vốn với lãi suất 40-50%/năm, cắt lãi ngay khi nộp tiền. Hải mở rộng mạng lưới huy động vốn bằng cách chi 2-10% tiền "thưởng kết nối" dành cho những người môi giới hợp đồng mới; tổ chức cho các "nhà đầu tư" này đi liên hoan, du lịch.
Bị cáo Hải huy động vốn phục vụ cá nhân song chỉ đạo kế toán Công ty IDT soạn thảo, ký hợp đồng, kiểm đếm tiền giúp. Toàn bộ việc này được tổ chức tại trụ sở Công ty IDT.
Hải đưa ra các hợp đồng góp vốn đầu tư, hợp đồng ủy thác đầu tư... và tự ý sử dụng con dấu Công ty IDT trong các hợp đồng này để họ tin tưởng là Công ty IDT huy động vốn.
Chỉ trong vòng một năm, từ tháng 10/2014-10/2015, Phạm Thanh Hải đã huy động được hơn 2.725 tỷ đồng từ 2.574 nhà đầu tư. Hải chỉ dùng 99 tỷ đồng (tức 3,6% tổng số tiền) để góp vào 9 dự án, song cũng không phải với danh nghĩa Công ty IDT như cam kết.
Cả 9 dự án này đều chưa có lợi nhuận, hoặc lợi nhuận chỉ ở mức từ 2-200 triệu đồng/năm, hoạt động không hiệu quả, không có khả năng sinh lợi nhuận cao như bị cáo Hải hứa hẹn. Hiện, bị cáo Hải không có khả năng thanh toán khoản tiền nói trên.
Đáng lưu ý, trong vụ án này, nhiều bị hại cho rằng họ không bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản và xin Tòa trả tự do để Phạm Thanh Hải tiếp tục truyền dạy kinh nghiệm, phát triển các dự án.
Dự kiến, phiên tòa diễn ra trong 1 tuần.
