Muộn mằn khi cơ quan chức năng lên tiếng
Mới đây, khi trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư, ông Nguyễn Văn Tiều, Trưởng ban quản lý Khu kinh tế tỉnh Long An cho biết, Ban đã nhận được văn bản của Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn về thu phí sử dụng hạ tầng tại Khu công nghiệp (KCN) Tân Đức.
Theo đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh Long An thực hiện một số công việc như: yêu cầu Công ty cổ phần Đầu tư Tân Đức (Công ty Tân Đức) đăng ký khung phí sử dụng hạ tầng KCN với Ban quản lý, trên cơ sở phù hợp với mặt bằng chung của khu vực, tuân thủ Nghị định 164/2013/NĐ-CP và pháp luật có liên quan.
Trên cơ sở khung giá đã đăng ký, Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh Long An chỉ đạo Công ty Tân Đức đạt được sự thống nhất về mức phí sử dụng hạ tầng KCN với các doanh nghiệp thứ cấp có sử dụng hạ tầng trong KCN. Việc thu phí sử dụng hạ tầng chỉ được thực hiện sau khi chủ đầu tư hạ tầng và doanh nghiệp sử dụng hạ tầng có thỏa thuận, thống nhất bằng văn bản, hợp đồng theo quy định của pháp luật.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng yêu cầu Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh Long An báo cáo kết quả thực hiện các nội dung trên tới Bộ và UBND tỉnh Long An để tiếp tục phối hợp giải quyết theo quy định của pháp luật, đồng thời đề nghị Ban có những biện pháp “nhằm không để xảy ra những trường hợp tương tự trong các KCN khác trên địa bàn tỉnh Long An”.
Sau khi nhận được văn bản của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ban quản lý khu kinh tế tỉnh Long An cũng đã có văn bản hướng dẫn nghiệp vụ đối với các bên liên quan.
Bỏ lơ... quy định của pháp luật
Nhìn nhận ở góc độ pháp lý, luật sư Lê Trung Phát (Đoàn luật sư TP.HCM) cho rằng, Công ty Tân Đức nên hành xử theo hướng, nếu cho rằng, Công ty Tango Candy vi phạm hợp đồng, thì Công ty Tân Đức khởi kiện ra tòa.
Luật sư Phát phân tích, trong hợp đồng giữa doanh nghiệp hạ tầng KCN và nhà đầu tư có thỏa thuận về việc thu phí duy tu cơ sở hạ tầng (hợp đồng ký tháng 4/2007 - PV). Tuy nhiên, trong thỏa thuận chưa cụ thể về mức thu và cơ sở để xác định mức thu. Trong trường hợp tại thời điểm ký hợp đồng thuê lại đất, hai bên chưa xác định được mức thu, thì phải thỏa thuận rõ cơ sở để thu loại phí này. “Mục đích của thu khoản phí này để đảm bảo cho cơ sở hạ tầng khu công nghiệp hoạt động tốt. Do đó, mức thu còn phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng của từng khu”, luật sư Phát nói.
Cũng theo luật sư Phát, không chỉ riêng trường hợp của Công ty Tango Candy, với các nhà đầu tư thứ cấp trong KCN, Công ty Tân Đức cần có sự bàn bạc, thống nhất về mức thu phí duy tu cơ sở hạ tầng và được cụ thể hóa bằng văn bản.
Những bài học cần thiết
Cần nhắc lại rằng, trước sức ép từ dư luận và sự vào cuộc của lãnh đạo tỉnh Long An, các ngành chức năng, chiều 25/3, Công ty Tân Đức đã tự nguyện tháo dỡ các vật cản trước cổng Công ty Tango Candy. Tuy nhiên, trước đó, Công ty Tân Đức đã khởi kiện Công ty Tango Candy ra Tòa án nhân dân huyện Đức Hòa.
Có một điều rõ ràng là, ngoài việc cả Tân Đức và Tango Candy bị thiệt hại theo các cách khác nhau, sự việc này còn làm ảnh hưởng xấu đến môi trường đầu tư của tỉnh Long An và nếu không có giải pháp thích ứng, khó có thể đảm bảo rằng, sẽ không xảy ra các vụ tương tự.
Mâu thuẫn bùng phát từ mức thu chưa được ấn định trong hợp đồng và sự đồng thuận của nhà đầu tư thứ cấp. Cùng với đó, mức giá Tân Đức đưa ra được cho là quá cao so với mặt bằng nhiều khu công nghiệp tại tỉnh Long An. Các vấn đề này nằm trong “tầm kiểm soát” của Ban quản lý khu kinh tế tỉnh Long An, song có thể thấy Ban đã thực hiện chưa tròn chức trách của mình.
Nếu Ban quản lý soát xét chu đáo và kịp thời giải quyết những mâu thuẫn phát sinh giữa nhà đầu tư hạ tầng với các nhà đầu thứ cấp, thì những vụ việc đáng tiếc đã không xảy ra.
Ngoài ra, theo các quy định, các tranh chấp dân sự liên quan đến các vấn đề kinh tế thường có 2 cách giải quyết là phân xử tại Trung tâm Trọng tài kinh tế, hặc khởi kiện ra tòa án có thẩm quyền. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, các bên nên thỏa thuận phân xử tại Trung tâm Trọng tài kinh tế vì sự việc sẽ được giải quyết nhanh hơn và phán quyết của trọng tài kinh tế sẽ có giá trị chung thẩm.