Các cuộc thảo luận giữa Mexico và nhóm OPEC+ đã bước sang ngày thứ ba và vẫn chưa đi đến kết luận cuối cùng. Theo giới chuyên gia, Mexico ở vị thế vững vàng hơn so với các nước OPEC+ khi giá dầu lao dốc bởi quỹ phòng hộ quốc gia đang trở thành bệ đỡ cho sản lượng dầu khi giá thấp.
Quỹ phòng hộ dầu quốc gia Mexico (hedge funds) trong nhiều năm qua luôn hoạt động rất tích cực để đảm bảo lợi ích quốc gia trước các biến động lên xuống của giá dầu. Trong gần 2 thập kỷ qua, quỹ phòng hộ dầu quốc gia Mexico thường mua các hợp đồng quyền chọn từ một nhóm nhiều ngân hàng đầu tư và các công ty dầu mỏ theo các thoả thuận thường niên.
Các hợp đồng quyền chọn này cho phép Mexico được phép bán dầu ra ở mức giá được định trước. Diễn biến này tương đương việc mua các bảo hiểm cho sản phẩm dầu mỏ: Mexico vẫn được hưởng lợi khi giá dầu tăng, đồng thời được đảm bảo giá dầu luôn ở một mức sàn tối thiểu. Bởi vậy, ngay cả khi giá dầu ở mức thấp và lao dốc hơn nữa, quốc gia này vẫn luôn bán được dầu ở mức cao hơn.
Tất nhiên, khi giá dầu thị trường cao hơn giá hợp đồng mà quỹ phòng hộ dự kiến, thì quỹ sẽ thua lỗ, ở các khoản phí hợp đồng mua/bán trong tương lai (future) khá phức tạp.
Quỹ phòng hộ dầu quốc gia này không phải lý do duy nhất khiến Mexico cứng rắn tới vậy trên bàn đàm phán cắt giảm sản lượng, nhưng nó tạo nên sức mạnh giúp quốc gia này ít phụ thuộc hơn vào diễn biến giá dầu so với các nhà xuất khẩu dầu mỏ khác trên thị trường.
Thực tế, quỹ phòng hộ này luôn tỏ ra hiệu quả trong việc bảo vệ lợi ích quốc gia trước các biến động giá dầu trong 20 năm qua. Theo đó, quỹ này kiếm về 5,1 tỷ USD khi giá dầu lao dốc năm 2009 khi khủng hoảng tài chính diễn ra, thu về 6,4 tỷ USD năm 2015 và thêm 2,7 tỷ USD nữa năm 2016. Đây đều là các thời điểm giá dầu chao đảo dữ dội vì các biến động địa chính trị.
Không riêng quỹ phòng hộ quốc gia, Pemex, doanh nghiệp dầu khí sở hữu nhà nước cũng có một quỹ phòng hộ riêng biệt. Trong năm 2020, Pemex sở hữu các hợp đồng cho 234.000 thùng dầu/ngày ở mức giá trung bình 49 USD/thùng.
Giá dầu đang ở mức thấp nhất 18 năm qua
Các thông tin về quỹ phòng hộ dầu quốc gia Mexico rất hạn chế, bởi hoạt động của quỹ được tuyên bố là bí mật quốc gia. Tuy nhiên, dựa vào số thông tin ít ỏi từng xuất hiện, cũng như số liệu được ghi nhận trước đây, có thể phần nào ước tính được khả năng hoạt động của các nhà sản xuất dầu mỏ Mexico ở mức giá hiện tại.
Chính phủ Mexico từng cho biết, quốc gia này đảm bảo mức đóng góp mà lĩnh vực xuất khẩu dầu mang lại cho ngân sách vào khoảng 49 USD/thùng đối với mỗi dùng dầu Mexico xuất khẩu, tương đương với giá dầu Brent ở mức 60 – 65 USD. Con số này được đảm bảo nhờ 2 nguồn là quỹ phòng hộ dầu quốc gia và và quỹ bình ổn giá dầu quốc gia.
Theo giới chuyên gia, với thông tin này, nhiều khả năng quỹ phòng hộ dầu quốc gia Mexico đang sở hữu các hợp đồng quyền chọn bán ra với mức giá ít nhất 45 USD/thùng với dầu thô. Trong quá khứ, quốc gia này thường phòng hộ cho khoảng 250 triệu thùng, tương đương với gần toàn bộ sản lượng dầu xuất khẩu trong giai đoạn từ 1/12 cho tới 30/11 năm sau.
Trong bối cảnh này, việc giá dầu xuống thấp không hẳn là mối lo với Mexico và thực tế cho thấy, kể từ tháng 12/2019 tới nay, giá dầu Mexico vẫn giữ ổn định ở mức trung bình 42 USD/thùng.
Tất nhiên, chi phí cho hoạt động phòng hộ dầu là không hề thấp. Trong những năm gần đây, Mexico chi khoảng 1 tỷ USD mỗi năm cho việc mua các hợp đồng quyền chọn.
“Chính sách bảo hiểm không hề rẻ. Nhưng nó đảm bảo an toàn cho những thời điểm như hiện nay. Ngân sách quốc gia sẽ không chịu tổn hại”, Bộ trưởng Bộ Tài chính Mexico Artuno Herreta phát biểu trên kênh Televisa vào ngày 10/3.
