Ngày 24/11, lễ khai trương CTCP Xếp hạng Tín nhiệm Đầu tư Việt Nam (Vietnam Investors Service, viết tắt là VIS Rating) đã chính thức diễn ra tại Hà Nội.
Theo đó, VIS Rating được thành lập vào tháng 11 năm 2021 bởi Moody’s, một công ty xếp hạng tín nhiệm hàng đầu thế giới, và các định chế tài chính tại Việt Nam, dựa trên sáng kiến của Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam. Tổ chức đã được Bộ Tài chính cấp phép cung cấp dịch vụ Xếp hạng tín nhiệm vào ngày 18/9/2023 và trở thành tổ chức thứ ba được phép cung cấp dịch vụ trong lĩnh vực.
 |
Lễ cắt băng khai trương VIS Rating |
Về cơ cấu, Moody’s Singapore Pte Ltd là cổ đông lớn nhất của VIS Rating với tỷ lệ nắm giữ 49%. Các cổ đông sáng lập khác bao gồm Công ty TNHH Chứng khoán ACB, Dragon Capital Finance Limited, Công ty TNHH MTV Quản lý nợ và khai thác tài sản – Ngân hàng TMCP Nam Á, Công ty cổ phần Chứng khoán VNDIRECT, Công ty cổ phần Chứng khoán VPS, mỗi bên nắm giữ 10,2%.
Với việc là công ty đầu tiên tại Việt Nam có cổ đông lớn là công ty xếp hạng tín nhiệm toàn cầu đã đem đến phương pháp tiếp cận đa chiều để mang lại giá trị tối đa cho VIS Rating. Nổi bật trong số đó là quyền truy cập dữ liệu toàn cầu bao gồm Moody’s CreditView và Bureau van Dijk để có được các phân tích và nghiên cứu chuyên sâu về tín dụng đối với các công ty tại Việt Nam và các công ty tương tự trong khu vực.
 |
Bà Wendy Cheong, Giám đốc điều hành Khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Moody’s. |
Phát biểu tại sự kiện, bà Wendy Cheong, Giám đốc điều hành Khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Moody’s cho biết, sự ra mắt của VIS Rating không chỉ đánh dấu khoảnh khắc một thành viên mới gia nhập vào mạng lưới đối tác trong nước của Moody’s tại châu Á - Thái Bình Dương, mà còn mở rộng sứ mệnh quan trọng, lâu dài của Moody’s trong việc cung cấp kiến thức chuyên môn và tiêu chuẩn đáng tin cậy. Điều này sẽ giúp các nhà đầu tư đưa ra quyết định một cách tự tin.
Phát biểu tại sự kiện ra mắt VIS Rating, ông Nguyễn Hoàng Dương, Phó vụ trưởng Vụ Tài chính ngân hàng, Bộ Tài chính cho rằng, xếp hạng tín nhiệm là cấu phần quan trọng của thị trường tài chính nói chung, trái phiếu doanh nghiệp nói riêng. Thông qua xếp hạng tín nhiệm, nhà đầu tư có thêm thông tin về mức độ rủi ro trái phiếu trước khi đầu tư. Theo ông Dương, xếp hạng tín nhiệm cũng là kênh tham khảo quan trọng cho nhà đầu tư, giúp thị trường phát triển bền vững.
 |
Ông Nguyễn Hoàng Dương, Phó vụ trưởng Vụ Tài chính ngân hàng, Bộ Tài chính phát biểu tại sự kiện. |
Ông Dương kỳ vọng Moody's với kinh nghiệm và danh tiếng lâu năm sẽ góp phần nâng cao chất lượng xếp hạng tín nhiệm tại Việt Nam, thông qua các biện pháp phòng ngừa rủi ro, không xung đột lợi ích, điều này góp phần phát triển thị trường tài chính nói chung, thị trường vốn nói riêng.
Về phía VIS Rating, ông Phạm Phú Khôi, Chủ tịch HĐQT cho biết: "Đây là bước đi quan trọng để thúc đẩy sự phát triển của thị trường tài chính Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh thị trường trái phiếu đang trải qua những giai đoạn khó khăn và cần sự chung tay, góp sức của nhà đầu tư, tổ chức phát hành, tổ chức tư vấn..., để tạo dựng niềm tin và tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới".
 |
Ông Phạm Phú Khôi, Chủ tịch HĐQT VIS Rating. |
Từ đầu năm 2023 cho đến nay, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang có những tín hiệu phục hồi, chuyển sang giai đoạn mới phát triển theo hướng bền vững hơn. Theo đánh giá của ông Trần Lê Minh, Giám đốc điều hành tại VIS Rating, sau khi Nghị định số 08 được ban hành, cùng với việc triển khai đồng bộ các giải pháp để ổn định thị trường, tình hình thị trường trái phiếu doanh nghiệp có dấu hiệu cải thiện và tâm lý nhà đầu tư đã dần ổn định trở lại. Các doanh nghiệp đã phát hành được trái phiếu mới, huy động vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh và tạo ra dòng tiền trả nợ; khối lượng phát hành tăng dần qua từng tháng.
Nghị định 08 đã tạo hành lang pháp lý cho việc khắc phục chậm trả gốc/lãi trái phiếu, chủ yếu đến từ nhóm các doanh nghiệp bất động sản, xây dựng, năng lượng tái tạo cùng với các công ty được thành lập chỉ để huy động vốn (SPE). Trong đó, gia hạn trái phiếu tiếp tục là lựa chọn khả thi nhất để giải quyết tình trạng chậm trả gốc/lãi. Nhiều tổ chức phát hành đã chủ động đàm phán gia hạn nợ với trái chủ với thời gian tối đa lên tới 2 năm. Điều này khiến thời gian gia hạn bình quân để xử lý các trái phiếu trong nhóm này kéo dài lên đến khoảng 20 tháng.
Mặt khác, khi đàm phán gia hạn, trái chủ gần như không được thêm lợi ích trong thời gian đó. Trong số 148 tổ chức phát hành trái phiếu đàm phán gia hạn được quan sát, chỉ có 19 tổ chức cam kết sẽ tăng lãi suất cho trái chủ, còn lại gần như không thay đổi lãi suất.
"Đối với cách xử lý nợ trái phiếu bằng cách gia hạn, hầu như nhà đầu tư không được lợi ích gì thêm", ông Trần Lê Minh nói và cho biết, thực trạng trên khiến thị trường đặt ra câu hỏi rằng, liệu sau 2 năm tình trạng nợ trái phiếu có thể được xử lý hay không.
Tại nhiều nước trong khu vực như Singapore, Thái Lan, Malaysia, hoạt động xếp hạng tín nhiệm có những giá trị nhất định, thúc đẩy sự phát triển của thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Đối với tổ chức phát hành, nếu được xếp hạng bởi các tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế như Moody's sẽ chỉ được xếp hạng tối đa theo trần của trái phiếu chính phủ, nhưng nếu được xếp hạng bởi tổ chức nội địa các doanh nghiệp Việt Nam sẽ được xếp hạng đủ 21 hạng từ AAA cho đến C. Điều này sẽ cung cấp cho nhà đầu tư thông tin chi tiết về doanh nghiệp hơn.
Cùng với đó, các doanh nghiệp còn có thể phát hành trái phiếu trên thị trường thứ cấp với lãi suất đúng với mặt bằng và rủi ro, biên độ dao động thấp hơn.
