Mỹ là thị trường lớn nhất của Vĩnh Hoàn, đóng góp khoảng 43,8% tổng doanh thu xuất khẩu
Lãi tăng mạnh, nhà đầu tư vẫn thận trọng
Ngay khi Mỹ công bố chính sách thuế đối ứng lần đầu vào đầu tháng 3/2025, nhiều doanh nghiệp đã lo ngại về tác động tiêu cực đến hoạt động kinh doanh. Vĩnh Hoàn cũng không ngoại lệ, khi bày tỏ sự thận trọng về mức thuế quan có thể ảnh hưởng đến thị trường xuất khẩu chủ lực của Công ty.
Bà Nguyễn Ngô Vi Tâm, Tổng giám đốc Vĩnh Hoàn từng dự báo: “Dựa trên đánh giá sơ bộ, chúng tôi ước tính mức thuế đáp trả được công bố có thể ảnh hưởng tiêu cực từ 15% đến 30% đến lợi nhuận ròng sau thuế năm 2025. Tuy nhiên, tình hình vẫn đang diễn biến và tác động thực tế có thể thay đổi tùy theo cách thuế được thực hiện cũng như các yếu tố ngoài tầm kiểm soát của chúng tôi”.
Trong nhiều năm qua, Mỹ luôn là thị trường lớn nhất của Vĩnh Hoàn, đóng góp khoảng 43,8% tổng doanh thu xuất khẩu, tiếp đến là châu Âu với 23,5% và Trung Quốc với 13,9%.
Dù dự báo bi quan, nhưng trong thời gian Mỹ tạm hoãn áp thuế 90 ngày, hoạt động xuất khẩu thủy sản, đặc biệt là cá tra, lại ghi nhận sự khởi sắc khi các nhà nhập khẩu tranh thủ tích trữ hàng hóa, nguyên liệu trước khi chính sách thuế mới chính thức có hiệu lực.
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), kim ngạch xuất khẩu thủy sản cả nước trong tháng 7/2025 đạt 971 triệu USD, tăng 6,1% so với cùng kỳ. Lũy kế 7 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu đạt 6,22 tỷ USD, tăng 17,2%. VASEP cho rằng, kết quả tích cực này đến từ nỗ lực “chạy đua” của nhiều doanh nghiệp nhằm đẩy nhanh tiến độ giao hàng sang Mỹ trước khi mức thuế mới chính thức áp dụng.
Là doanh nghiệp đầu ngành cá tra, Vĩnh Hoàn ghi nhận kết quả kinh doanh ấn tượng: kết thúc nửa đầu năm 2025, doanh thu đạt 5.841,3 tỷ đồng, giảm nhẹ 3,5% nhưng lợi nhuận sau thuế của công ty mẹ tăng mạnh 41,8%, lên 691,64 tỷ đồng, hoàn thành 53,2% kế hoạch lợi nhuận năm (1.300 tỷ đồng).
Xét theo thị trường, riêng Mỹ, doanh thu trong tháng 5/2025 của Vĩnh Hoàn tăng 17% so với cùng kỳ, đạt 433 tỷ đồng. Tháng 6/2025, doanh thu đạt 349 tỷ đồng, tăng 32% so với cùng kỳ nhưng giảm 19% so với tháng trước đó.
Dù lợi nhuận khởi sắc, nhưng cổ phiếu VHC lại có diễn biến phục hồi khá yếu so với thị trường chung. Từ ngày 9/4 khi thị trường xuống đáy do cú sốc thuế quan đến 6/8/2025, cổ phiếu VHC tăng 27,3%, lên 60.100 đồng/cổ phiếu - vẫn dưới đường MA200. Trong khi đó, chỉ số VN-Index tăng tới 43,8%, nhờ dòng tiền tập trung mạnh vào nhóm tài chính, ngân hàng, bất động sản trước kỳ vọng nâng hạng thị trường, tháo gỡ pháp lý dự án và đẩy mạnh đầu tư công.
Nửa cuối năm: Nhiều thách thức
Khi mùa cao điểm xuất khẩu được đẩy sớm sang quý II thay vì quý III như thường lệ, hoạt động tích trữ hàng hóa của các nhà nhập khẩu có thể giảm mạnh trong những tháng cuối năm nay, nhất là khi mức thuế mới bắt đầu có hiệu lực.
Từ ngày 7/8/2025, Mỹ chính thức áp thuế đối ứng 20% với hàng hóa từ Việt Nam, trong đó có thủy sản. Mức thuế này cao hơn so với nhiều đối thủ cạnh tranh như Ecuador (15%), Philippines, Indonesia, Thái Lan (19%). Cộng thêm các loại thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp và các rào cản kỹ thuật như Luật Bảo vệ động vật biển, sản phẩm thủy sản Việt Nam có thể giảm dần lợi thế cạnh tranh so với nhiều nước trong khu vực.
Thêm vào đó, khi mùa cao điểm xuất khẩu được đẩy sớm sang quý II thay vì quý III như thường lệ, nhiều chuyên gia dự báo, hoạt động tích trữ hàng hóa sẽ giảm mạnh trong nửa cuối năm nay. Điều này sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến doanh thu của các doanh nghiệp xuất khẩu, cảng biển, logistics, nhất là khi giá cước vận chuyển xuyên lục địa đang giảm mạnh.
Cụ thể, chỉ số Drewry World Container Index - đại diện cho 8 tuyến vận tải biển lớn nhất thế giới - đã giảm 29,5% từ ngày 12/6 đến 31/7/2025, từ 3.543 USD xuống còn 2.499 USD/container 40ft. So với đầu năm, mức giảm lên đến 37,3%.
Việc giá cước giảm trùng với xu hướng sụt giảm nhu cầu vận chuyển đường biển sau giai đoạn phục hồi ngắn do hiện tượng front-loading - tức việc đẩy nhanh hoạt động nhập khẩu trước khi chính sách mới có hiệu lực.
Bà Đỗ Minh Trang, Giám đốc Phân tích, Công ty Chứng khoán ACB nhận định: “Việc dịch chuyển tổng lượng hàng hóa xuất khẩu từ quý III sang quý II không gây tác động lớn trên diện rộng, nhưng ảnh hưởng - nếu có - sẽ rõ nét hơn ở những doanh nghiệp có tỷ trọng xuất khẩu lớn vào thị trường Mỹ, do các đơn vị này thường đẩy mạnh giao hàng sớm để tránh rủi ro về thuế quan và tắc nghẽn logistics vào mùa cao điểm cuối năm”.
Front-loading là một chiến lược trong lĩnh vực vận chuyển và logistics, trong đó hoạt động nhập khẩu được đẩy nhanh hơn trước các thay đổi không mong muốn, như thuế quan tăng lên hay lao động đình công. Điều này đảm bảo hàng hóa đến đúng thời gian, không bị gián đoạn và doanh nghiệp có thể tránh được những rủi ro và chi phí phát sinh, tối ưu hóa chi phí vận chuyển.
Tại Đại hội đồng cổ đông thường niên cuối tháng 4/2025, bà Nguyễn Ngô Vi Tâm cho biết, nhiều đơn vị đã tranh thủ đẩy hàng trước thời điểm thuế mới có hiệu lực; các thị trường khác vẫn duy trì ổn định. Tuy nhiên, thách thức lớn hiện nay là thiếu cá đủ kích cỡ do nguồn cung hạn chế.
Rút kinh nghiệm từ đại dịch Covid-19 và những chính sách thuế quan khó lường trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Donald Trump (2017 - 2021), nhiều nhà nhập khẩu Mỹ đã đẩy mạnh tích trữ hàng hóa từ cuối năm 2024.
Tận dụng thêm thời gian hoãn thuế 90 ngày, các nhà nhập khẩu tiếp tục tăng dự trữ trong quý II/2025. Do đó, xuất khẩu trong thời gian tới được dự báo sẽ gặp nhiều khó khăn - nhất là khi Mỹ vẫn là thị trường tiêu thụ chính và Vĩnh Hoàn là doanh nghiệp dẫn đầu về xuất khẩu cá tra vào thị trường này.
Có thể thấy, dù hoạt động kinh doanh nửa đầu năm vẫn khởi sắc, nhưng khi thời gian hoãn thuế kết thúc và mức thuế mới chính thức có hiệu lực, áp lực doanh số trong nửa cuối năm sẽ tăng. Các nhà nhập khẩu bắt đầu chững lại để tiêu thụ lượng hàng đã tích trữ, kéo theo thách thức cho các doanh nghiệp xuất khẩu như Vĩnh Hoàn trong giai đoạn tới.
