Đầu tư mua cổ phần không đúng quy định
Kết quả thanh tra cho thấy, tại Vinafood 2 đã xảy ra nhiều sai phạm trong hoạt động kinh doanh, trong đó có việc đầu tư góp vốn hơn 47 tỷ đồng để thành lập CTCP Vận tải biển Hoa Sen. Việc đầu tư góp vố này có nhiều sai phạm, không đúng quy định về trình tự thủ tục, đầu tư không hiệu quả.
Ngoài khoản đầu tư này, Vinafood 2 còn đầu tư góp vốn, mua cổ phần ở nhiều doanh nghiệp có như đầu tư hơn 47 tỷ đồng, chi hơn 59 tỷ mua cổ phần Công ty Vận tải biển Việt Nam, chi hơn 14 tỷ đồng mua cổ phần CTCP nước khoáng Sanvi… Có khoản đầu tư không thu được cổ tức, hàng năm phải trích lập dự phòng giảm giá cổ phiếu.
Kết thúc thanh tra, Thanh tra Chính phủ đã chuyển hồ sơ sang Bộ Công an để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật đối với việc đầu tư góp vốn thành lập CTCP Vận tải biển Hoa Sen của Vinafood 2.
Cũng theo kết luận Thanh tra, Công ty mẹ cho vay và bảo lãnh vốn cho một số đơn vị thành viên không đúng quy định, vượt thẩm quyền được giao với số tiền lên tới 1.780 tỷ đồng.
Hậu quả là Vinafood 2 phải trả nợ thay cho vốn vay một số khoản cho đơn vị thành viên, một số khoản khó thu hồi vốn vay, một số khoản có nguy cơ phải trả nợ thay. Tổng số này lên tới khoảng 258 tỷ đồng.
Vinafood 2 còn chi hơn 100 tỷ đồng phí hoa hồng môi giới vào năm 2013. Số chi này chưa đảm bảo công khai và thông qua HĐTV đúng quy định. Khoản 108 tỷ đồng chi phí môi giới hạch toán chưa đúng…
Đối với hoạt động mua lúa gạo tạm trữ, Vinafood2 cũng có sai phạm chưa mua trực tiếp của người nông dân, không tổ chức liên kết được thành hệ thống trong mua bán đảm bảo người nông dân có lãi tối thiểu 30%.
Sử dụng đất sai quy định, dự án đầu tư không hiệu quả
Vinafood 2 và các đơn vị thành viên đã vi phạm quy định trong quản lý và sử dụng đất đai, sử dụng đất không hiệu quả, dể trống, một số cơ sở nhà đất cho thuê không đúng mục đích. Tổng diện tích đất vi phạm là 195.788m2.
Trong công tác đầu tư xây dựng cũng có nhiều sai phạm về trình tự thủ tục đầu tư, thẩm định và phê duyệt dự án. Nhiều dự án tiến độ chạm, không đưa vào sản xuất được hoặc kinh doanh không hiệu quả.
Đơn cử như việc đầu tư các dự án thủy sản với giá trị thực hiện 556 tỷ đồng, nhưng không được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong mục tiêu, chiến lược, kế hoạch dài hạn theo quy định. Khi thực hiện dự án, không thẩm định thiết kế cơ sở, chưa được cấp phép xây dựng đã khởi công, không thẩm định hoặc thẩm định dự án không đúng quy định…
Việc đầu tư các dự án thủy sản với giá trị thực hiện 556 tỷ đồng, nhưng không được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong mục tiêu, chiến lược, kế hoạch dài hạn theo quy định.
Việc đầu tư kho chứa cón 40 dự án, đến nay mới thực hiện được 35 dự án, tổng giá trị đầu tư là 1.758 tỷ đồng. Quá trình triển khai dự án chậm, hiệu suất sử dụng kho chưa thấp (chỉ đạt 30%), hệ số thiết bị được sử dụng chưa cao (40%) dẫn đến hàng năm phải khấu hao lớn làm giảm hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Vinafood 2 có dự án chợ chuyên doanh Thốt Nốt nhưng thẩm định sơ sài, bổ sung hạng mục dây chuyển đồ lúa sai quy định không mang lại hiệu quả, sử dụng vốn nhà nước vượt quy định 88,5 tỷ đồng, nghiệm thu không đúng chi phí vận chuyển, nghiệm thu sai khối lượng…
Đề nghị Bộ Công an điều tra xử lý sai phạm
Trước sai phạm tại Vinafood 2, ngoài kiến nghị về chính sách và quản lý, Thanh tra Chính phủ kiến nghị xử lý 205 tỷ đồng. Cụ thể, đối với Vinafood 2, thu hồi 9,2 tỷ đồng và hạch toán kế toán đúng quy định khoản phải thu, khoảnx ử lý của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, khoản trích lập dự phòng còn thiếu…
Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Bộ Tài chính nghiên cứu và đề xuất xử lý khoản tiền hơn 196,6 tỷ đồng bao gồm chi phí hoa hồng môi giới xuất khẩu gạo được hạch toán vào thu nhập khác (108 tỷ đồng), việc sử dụng vươt vốn ngân sác htại dự án Chợ chuyên doanh Thốt Nốt .
Đáng chú ý, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Vinafood 2 kiểm điểm và xử lý theo quy định đối với các cá nhân liên quan đến việc quản lý, sử dụng vốn sai quy định với số tiền 9.920 tỷ đồng và gàn 63 triệu USD dẫn đến hậu quản kinh doanh thua lỗ, nợ khó đòi, mất vốn Nhà nước.
Đồng thời, kiến nghị Bộ Công an sớm có kết luận điều tra và xử lý theo quy định pháp luật đối với 2 vụ việc tại Công ty lương thực Vĩnh Long và CTCP Lương thực Hậu Giang mà THanh tra Chính phủ đã chuyển hồ sơ sang Bộ Công an từ 24/10/2014.
Thanh tra Chính phủ cũng chuyển hồ sơ sang Bộ Công an để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật đối với việc đầu tư góp vốn thành lập CTCP Vận tải biển Hoa Sen của Vinafood 2.