Công ty con khai khống số liệu…
Công ty cổ phần Than Tây Nam Đá Mài - Vinacomin (viết tắt là Công ty Than Đá Mài) là công ty con của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) do Phạm Văn Hà (sinh năm 1964, trú tại TP.Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh) làm Giám đốc, đồng thời là đại diện vốn của Vinacomin tại Công ty Than Đá Mài.
Giai đoạn 2007-2009, Công ty Than Đá Mài thành lập Ban Khoán phí gồm 13 thành viên, do Phạm Cao Nghĩa (sinh năm 1959, Phó giám đốc) làm Trưởng Ban Khoán phí và Đỗ Quang Hưng (sinh năm 1970) làm Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu sản phẩm nội bộ.
Trong các năm 2009 và 2010, biết rõ nếu tăng cung độ và khối lượng vận chuyển thì giá than sẽ tăng theo, Phạm Văn Hà cùng một số thành viên lập hồ sơ khống quyết toán với Vinacomin chiếm hưởng số tiền 95,1 tỷ đồng. Các bị can thừa nhận, mục đích của hành động này nhằm vụ lợi, tăng doanh thu, cũng như tăng thu nhập cho cán bộ, công nhân viên (thông qua việc bổ sung vào quỹ lương thưởng…).
Năm 2009, theo hợp đồng phối hợp kinh doanh với Công ty mẹ Vinacomin, Công ty Than Đá Mài thực hiện khai thác than với các chỉ tiêu cụ thể về khối lượng, chất lượng, chủng loại, giá thành, cung độ vận chuyển đất đá và than nguyên khai.
Đỗ Quang Hưng được giao phân công cho lãnh đạo các phòng nghiệp vụ là thành viên Hội đồng nghiệm thu tính toán số liệu, chỉ tiêu kỹ thuật, xây dựng kế hoạch cho các công trường, phân xưởng.
Dựa vào thống kê số liệu báo cáo hàng ngày của các phân xưởng, các thành viên xác định tỷ lệ chênh lệch giữa số thống kê và số trắc địa để tính toán khối lượng thực tế của đơn vị, lập biên bản nghiệm thu nội bộ.
Theo chỉ đạo của Phạm Văn Hà, Nguyễn Kiên Cường (sinh năm 1978, Trưởng Phòng Kỹ thuật) đã nâng khống cung độ vận chuyển. Sau đó, Phạm Phú Mỹ (Trưởng Phòng Trắc địa - Địa chất) tính toán khối lượng vận chuyển đất đá, than nguyên khai khống đưa vào báo cáo tổng hợp..
Kết quả điều tra làm rõ, tổng khối lượng vận chuyển đất đá và than nguyên khai thực tế là 29,2 triệu TKm. Tuy nhiên, Công ty Than Đá Mài báo cáo lên 41,7 triệu TKm (tức vượt 12,5 triệu TKm).
Ngày 9/1/2010, Đỗ Quang Hưng và các thành viên Hội đồng nghiệm thu đã ký các biểu, báo cáo khối lượng mỏ thực hiện, gửi Vinacomin đề nghị kiểm tra. Trên cơ sở các báo cáo, Vinacomin đã duyệt doanh thu sau quyết toán cho Công ty Than Đá Mài là 450,6 tỷ đồng. Trong đó, phần khối lượng nâng khống có giá trị là 39,1 tỷ đồng.
Vinacomin đã ủy quyền cho Công ty Kho vận - Cảng Cẩm Phả và Công ty Tuyển than Cửa Ông mua toàn bộ than nguyên khai, than sạch của các đơn vị vùng Cẩm Phả, trong đó có Công ty Than Đá Mài.
Thông qua 2 công ty trên, Công ty Than Đá Mài được thanh toán số tiền 450,6 tỷ đồng. Số tiền 39,1 tỷ đồng dôi ra từ hành vi nâng khống được Công ty Than Đá Mài hạch toán để trích tăng bổ sung quỹ lương thưởng, nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, chia cổ tức, bù lỗ chi phí.
Cũng trong năm 2010, với hành vi tương tự, dàn lãnh đạo của Công ty Than Đá Mài tiếp tục nâng khống khối lượng, cung độ vận chuyển đất đá, than nguyên khai, để chiếm đoạt của Vinacomin thêm 56 tỷ đồng.
Vinacomin “lĩnh đủ”
Chỉ trong vòng 2 năm 2009 và 2010, với việc báo cáo khống số liệu, Công ty Than Đá Mài đã gây thiệt hại cho
Vinacomin tổng cộng 95,1 tỷ đồng. Theo đại diện của Vinacomin, hành vi này đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất - kinh doanh của Tập đoàn, cụ thể là làm tăng chi phí sản xuất, giảm lợi nhuận trước thuế thu nhập doanh nghiệp...
Trong số tiền chiếm đoạt từ Vinacomin, Phạm Văn Hà hưởng lợi cá nhân là 741 triệu đồng, Đỗ Quang Hưng là 416 triệu đồng, Phạm Công Nghĩa là 404 triệu đồng, Nguyễn Kiên Cường là 68 triệu đồng…
Theo cáo trạng ngày 27/2/2017, Viện kiểm sát nhân dân tối cao đã truy tố 7 bị can nguyên là lãnh đạo, cán bộ của Công ty Than Đá Mài về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.