Có cần thêm điều kiện khi đấu thầu chọn chủ đầu tư xây nhà ở xã hội?
Theo Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 09/2021/TT-BXD hướng dẫn thực hiện một số nội dung của Nghị định 100/2015/NĐ-CP về phát triển và quản lý nhà ở xã hội mà Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến, nguyên tắc lựa chọn chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội theo hình thức đấu thầu có thay đổi.
Cụ thể, Dự thảo sửa đổi quy định “có quy hoạch chi tiết xây dựng đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt” thành “Thuộc khu vực đã được lập, phê duyệt quy hoạch phân khu hoặc quy hoạch chung đối với trường hợp không yêu cầu lập quy hoạch phân khu; đồng thời, khu đất dự kiến thực hiện dự án nhà ở phải được cơ quan chuyên môn về quy hoạch xây trực thuộc cấp phê duyệt quy hoạch chi tiết quy định về các chỉ tiêu sử dụng đất quy hoạch và các yêu cầu liên quan về kết nối hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật”.
Trong văn bản gửi Bộ Xây dựng để góp ý cho Dự thảo, VCCI cho rằng, việc bổ sung thêm điều kiện “đồng thời, khu đất dự kiến thực hiện dự án nhà ở phải được cơ quan chuyên môn về quy hoạch xây trực thuộc cấp phê duyệt quy hoạch chi tiết quy định về các chỉ tiêu sử dụng đất quy hoạch và các yêu cầu liên quan về kết nối hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật” là không cần thiết và đề nghị Ban soạn thảo cân nhắc bỏ nội dung này.
Lý giải, VCCI viện dẫn quy định tại khoản 4 Điều 11 Nghị định 25/2020/NĐ-CP (sửa đổi) điều kiện xác định dự án đầu tư có sử dụng đất phải lựa chọn nhà thầu là “quy hoạch xây dựng có tỷ lệ 1/2.000 hoặc tỷ lệ 1/500 (nếu có) hoặc quy hoạch phân khu đô thị có tỷ lệ 1/2.000 hoặc tỷ lệ 1/5.000 theo quy định của pháp luật”.
“Một số doanh nghiệp cho rằng, quy định này là phù hợp, hiệu quả cho các dự án khu đô thị, nhà ở thương mại và phù hợp với Luật Quy hoạch đô thị (chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng tổ chức lập quy hoạch chi tiết khu vực được giao đầu tư) vừa phù hợp với thực tiễn bởi quy hoạch phân khu đã xác định được các chỉ tiêu để cơ quan nhà nước lập hồ sơ mời thầu, các nhà đầu tư lập hồ sơ mời thầu”, VCCI giải trình trong văn bản gửi Bộ Xây dựng.
Đánh giá tác động khi sửa đổi công thức tính giá bán, giá cho thuê nhà ở xã hội
Cũng góp ý cho Dự thảo, về nội dung sửa đổi quy định về phương pháp xác định giá bán, giá cho thuê nhà ở xã hội, VCCI đề nghị đánh giá tác động khi sửa đổi công thức tính giá bán, giá cho thuê nhà ở xã hội.
Theo công thức mà Dự thảo đang đề xuất sửa đổi, sẽ bỏ quy định về phần giảm trừ lợi nhuận của phần diện tích nhà ở thương mại trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội được phân bổ cho phần diện tích nhà ở xã hội để bán. Điều này, theo VCCI, sẽ khiến cho giá bán, thuê, thuê mua nhà ở xã hội sẽ tăng lên.
Hiện tại, quy định tại Điều 9 Thông tư 09/2021/TT-BXD ghi rõ, từ phần lợi nhuận từ bán, cho thuê, cho thuê mua phần diện tích nhà ở thương mại trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội nhằm mục đích “bù đắp chi phí đầu tư nhà ở xã hội, góp phần giảm giá bán, giá cho thuê, giá cho thuê mua nhà ở xã hội và giảm chi phí quản lý, vận hành nhà ở xã hội của dự án”.
Hơn nữa, cũng theo quy định tại Điều 9 Thông tư 09/2021/TT-BXD, “Việc hạch toán lợi nhuận thu được từ phần kinh doanh thương mại để bù đắp chi phí cho nhà ở xã hội phải nêu rõ phần bù đắp để giảm giá bán, giá cho thuê, giá cho thuê mua, phần bù đắp cho quản lý, vận hành nhà ở xã hội và phải được thể hiện rõ trong phương án cân đối tài chính của toàn bộ dự án theo quy định tại điểm d khoản này. Sở Xây dựng hoặc cơ quan có chức năng thẩm định giá bán, giá cho thuê, giá cho thuê mua nhà ở xã hội của địa phương có trách nhiệm kiểm tra việc hạch toán này của chủ đầu tư dự án”.
“Trường hợp Dự thảo bỏ quy định về phần giảm trừ lợi nhuận thương mại khi xác định giá bán/thuê nhà ở xã hội, không rõ lợi nhuận từ phần thương mại có bị khống chế hay không? Đề nghị Ban soạn thảo quy định rõ vấn đề này để tạo thuận lợi khi thực hiện”, VCCI đề xuất cụ thể,
Cùng với đó, VCCI đề nghị bổ sung công thức tính giá bán nhà ở xã hội sau khi đã cho thuê 5 năm.
Theo quy định về việc cho thuê nhà ở xã hội, nhà ở xã hội cho thuê sau 05 năm mới được phép bán. Theo phản ánh doanh nghiệp đang gặp khó khăn khi xác định giá bán phần diện tích của nhà ở xã hội này, do công thức tính giá bán chưa tính đến trường hợp bán nhà sau thời gian cho thuê. Điều này khiến việc xác định giá bán không thống nhất.