Trong bối cảnh hiện tại, ông có nhận định gì về kinh tế ASEAN nói chung và Việt Nam nói riêng trong những tháng cuối năm nay?
Bất chấp biến động liên quan đến chính sách thuế quan toàn cầu, các nền tảng kinh tế của ASEAN vẫn duy trì sự ổn định, sức bật mạnh mẽ. Kim ngạch xuất nhập khẩu của khu vực tiếp tục ghi nhận hiệu suất tích cực, đặc biệt sau khi Mỹ tạm hoãn áp dụng các mức thuế đối ứng. Tính đến tháng 7/2025, tỷ trọng hàng hóa nhập khẩu từ ASEAN vào Mỹ đã tăng từ 10,8% trong năm 2024 lên 12,2%, đưa ASEAN trở thành đối tác thương mại lớn thứ 3 của Mỹ, sau Liên minh Châu Âu (EU) và Mexico.
Riêng với Việt Nam đặc biệt dễ tổn thương trước các biện pháp hạn chế thương mại do tính chất mở của nền kinh tế: Xuất khẩu chiếm tới 90% GDP của Việt Nam - cao thứ hai trong ASEAN, chỉ sau Singapore (174%), đồng thời có mức độ phụ thuộc lớn vào Mỹ - thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm tới hơn 30% trong tổng kim ngạch 406 tỷ USD năm 2024.
Tuy nhiên, trong 6 tháng đầu năm 2025, tăng trưởng GDP Việt Nam đạt 7,52% so với cùng kỳ năm trước - mức cao nhất trong nửa đầu năm kể từ năm 2011. Sự bất ổn về thuế quan đã giảm bớt sau khi Mỹ hoàn tất việc thiết lập mức thuế riêng cho từng quốc gia trước thời hạn 1/8/2025. Mức thuế áp dụng cho Việt Nam được ấn định ở mức 20%.
Việt Nam có cơ hội gia tăng đa dạng hóa thương mại toàn cầu nhằm giảm thiểu rủi ro từ sự phụ thuộc quá mức vào một thị trường cụ thể. Nhìn chung, bất chấp sự bất ổn từ chính thuế quan của Mỹ, nền kinh tế Việt Nam vẫn thể hiện khả năng chống chịu tốt và tính năng động cao. Hoạt động xuất khẩu tăng trưởng mạnh mẽ, dù vẫn tiềm ẩn rủi ro nếu nhu cầu từ Mỹ suy yếu do áp lực giá từ thuế. Sau mức tăng ấn tượng trong nửa đầu năm 2025 và kỳ vọng được hỗ trợ từ đầu tư công gia tăng, dự báo tăng trưởng GDP cả năm nay của Việt Nam sẽ đạt 7,5% (tăng so với mức 7,09% của năm 2024).
| |
Fed quay trở lại chu kỳ nới lỏng tiền tệ gây áp lực giảm lên đồng USD |
Việc Fed nối lại chu kỳ cắt giảm lãi suất khả năng gây áp lực giảm lên đồng USD và tác động ra sao đến các đồng tiền chủ chốt, thưa ông?
Chúng tôi duy trì quan điểm chính sách tiền tệ ôn hòa hơn so với kỳ vọng của thị trường, dự báo Fed sẽ thực hiện thêm 2 đợt cắt giảm lãi suất, mỗi lần 25 điểm cơ bản, tại các kỳ họp của Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) còn lại trong năm và tháng 10 và tháng 12/2025.
Trong bối cảnh Fed chuyển sang giai đoạn nới lỏng chính sách mới, ngân hàng trung ương này sẽ có xu hướng ôn hòa hơn so với các ngân hàng trung ương thuộc nhóm tiền tệ G10 (thuật ngữ dùng để chỉ 10 loại tiền tệ được giao dịch và thanh khoản nhất trên thế giới gồm USD, EUR, JPY, GBP, CHF, CAD, AUD, NZD, SEK và NOK) - vốn đang tiến gần đến điểm kết thúc của chu kỳ nới lỏng. Sự phân hóa chính sách này sẽ dẫn đến thu hẹp chênh lệch lãi suất giữa USD và các đồng tiền chủ chốt khác trong rổ, qua đó củng cố xu hướng suy yếu của “đồng bạc xanh”. Theo đó, chúng tôi điều chỉnh giảm dự báo chỉ số DXY xuống mức 96,3 điểm vào quý IV/2025 và 93,9 điểm vào quý III/2026, đồng thời kỳ vọng các đồng tiền EUR, GBP, AUD, JPY ghi nhận xu hướng tăng giá trong các quý tương ứng.
Các đồng tiền khu vực có thể phục hồi nhẹ khi rủi ro từ bất ổn thương mại giảm dần từ quý III/2025. Khi căng thẳng thương mại toàn cầu hạ nhiệt, các rủi ro tiêu cực đối với tiền tệ châu Á cũng suy giảm. Trong thời gian tới, chúng tôi kỳ vọng xu hướng suy yếu của đồng USD sẽ tiếp diễn khi Fed cắt giảm thêm lãi suất, từ đó kéo giảm tỷ giá đồng USD và các đồng tiền châu Á trong các quý tới. Tuy nhiên, tốc độ giảm giá của USD so với các đồng tiền châu Á có thể diễn ra ở mức vừa phải do triển vọng tăng trưởng kinh tế còn nhiều thách thức tại khu vực và lập trường chính sách tiền tệ ôn hòa của các ngân hàng trung ương châu Á có thể làm giảm sức hấp dẫn đầu tư vào tiền tệ khu vực. Sức mạnh của tiền tệ châu Á sẽ được hỗ trợ một phần bởi xu hướng giảm tiếp của tỷ giá USD/CNY. Chúng tôi dự báo tỷ giá USD/CNY sẽ giảm xuống 7,11 CNY/USD vào quý IV/2025 và 7,02 CNY/USD vào quý III/2026.
Dự báo của ông về tỷ giá USD/VND, lãi suất tiền đồng trong quý cuối năm 2025 và những quý tới?
Việc quản lý rủi ro tỷ giá tại các thị trường mới nổi là điều thiết yếu, thậm chí còn quan trọng hơn so với các thị trường phát triển như Mỹ, châu Âu, Nhật Bản…
Với bối cảnh hiện tại, chúng tôi cho rằng, VND có khả năng kém hiệu quả hơn so với các đồng tiền trong khu vực. Thời gian qua, đi ngược chiều xu hướng chung, tỷ giá USD/VND đã suy yếu xuống mức thấp kỷ lục 26.436 đồng/USD trong tháng 8/2025, tương ứng mức giảm 3,4% tính từ đầu năm và đánh dấu năm thứ tư liên tiếp mất giá. Như vậy, VND có thể sẽ không tận dụng được hết lợi thế từ xu hướng suy yếu trở lại của đồng USD - vốn được kỳ vọng sẽ diễn ra khi Fed quay trở lại chu kỳ cắt giảm lãi suất.
Tuy nhiên, việc tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2025 dự báo cao hơn năm trước (7,5% năm 2025 so với 7,09% năm 2024) có thể tạo ra một phần lực đỡ cho VND. Theo đó, dự báo tỷ giá USD/VND sẽ giảm dần trong các quý tới, lần lượt ở mức 26.300 đồng/USD vào quý IV/2025; 26.200 đồng/USD vào quý I/2026; 26.100 đồng/USD vào quý II/2026 và 26.000 đồng/USD vào quý III/2026.
Với triển vọng kinh tế tăng trưởng khả quan trong quý cuối năm 2025 và áp lực trên tỷ giá của đồng VND, những yếu tố này sẽ hạn chế khả năng Ngân hàng Nhà nước nới lỏng chính sách tiền tệ. Do đó, chúng tôi dự báo Ngân hàng Nhà nước sẽ giữ nguyên lãi suất tái cấp vốn ở mức 4,5%/năm. Trong trường hợp điều kiện kinh doanh, thị trường lao động suy giảm mạnh, Ngân hàng Nhà nước có thể cân nhắc hạ lãi suất tái cấp vốn về mức thấp kỷ lục như trong đại dịch là 4%/năm, song đây không phải là kịch bản cơ sở của chúng tôi.
Vậy các yếu tố doanh nghiệp cần lưu ý khi mở rộng xuất khẩu sang thị trường nước ngoài là gì, nhất là với rủi ro tỷ giá cần có biện pháp phòng ngừa ra sao?
Theo kết quả Nghiên cứu Triển vọng doanh nghiệp năm 2025 của UOB, dù môi trường kinh doanh còn nhiều biến động, đặc biệt từ các thách thức về thuế quan của Mỹ, 60% doanh nghiệp Việt Nam vẫn lạc quan về triển vọng trong năm tới, trong đó 46% cho biết sẽ đẩy nhanh kế hoạch mở rộng ra thị trường nước ngoài.
Gần 70% doanh nghiệp kỳ vọng thương mại nội khối ASEAN sẽ tăng tốc, cho thấy vai trò ngày càng quan trọng của khu vực này trong bối cảnh biến động toàn cầu. Đặc biệt, 94% doanh nghiệp Việt Nam quan tâm đến các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới và xem đây là một công cụ để mở rộng ra thị trường nước ngoài.
Tuy nhiên, có 3 yếu tố hàng đầu các doanh nghiệp B2B “Business-to-Business” tại Việt Nam cần đặc biệt lưu ý khi mở rộng thị trường, đó là: Tiến triển về chính sách thuế/quy định thương mại; cơ hội và thách thức tại các thị trường ngoài Việt Nam; biến động tỷ giá.
Đối với các nhà xuất khẩu, quản lý rủi ro tỷ giá là một phần trong hoạt động kinh doanh. Điều này càng trở nên quan trọng hơn khi mở rộng sang các thị trường mới nổi - nơi thường thiếu hụt nguồn cung USD. Khi các thị trường này đối mặt với áp lực mất giá so với “đồng bạc xanh”, việc bán hàng vào đó có thể tiềm ẩn rủi ro thu hồi công nợ. Do đó, việc quản lý rủi ro tỷ giá tại các thị trường mới nổi là điều thiết yếu, thậm chí còn quan trọng hơn so với các thị trường phát triển như Mỹ, châu Âu, Nhật Bản…