
Với đa số đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, sáng nay (17/6), Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp.
Một trong những sửa đổi, bổ sung quan trọng của Luật là yêu cầu công ty chưa đại chúng khi phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ phải đáp ứng điều kiện: "Có nợ phải trả (bao gồm giá trị trái phiếu dự kiến phát hành) không vượt quá 5 lần vốn chủ sở hữu của tổ chức phát hành theo báo cáo tài chính năm liền kề trước năm phát hành được kiểm toán; trừ tổ chức phát hành là doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp phát hành trái phiếu để thực hiện dự án bất động sản, tổ chức tín dụng, doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán thực hiện theo quy định của pháp luật có liên quan".
Trong báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý đối với dự thảo Luật của Chính phủ cho biết, một số đại biểu đề nghị xem xét không quy định nội dung này tại dự thảo Luật mà giao Chính phủ quy định chi tiết. Tuy nhiên, Chính phủ đề xuất giữ nguyên quy định này tại dự thảo Luật với các lý do sau.
Thứ nhất, việc bổ sung quy định về điều kiện hệ số nợ phải trả đối với doanh nghiệp phát hành trái phiếu riêng lẻ là nhằm tăng năng lực về tài chính đối với doanh nghiệp phát hành, hạn chế những rủi ro thanh toán phát hành trái phiếu riêng lẻ đối với cả doanh nghiệp phát hành và nhà đầu tư như trong thời gian vừa qua các cơ quan thanh, kiểm tra (Thanh tra Chính phủ, Ủy ban Kiểm tra Trung ương) cũng đã có ý kiến.
Về vấn đề này, phát hành trái phiếu riêng lẻ là sản phẩm tài chính rủi ro, người mua trái phiếu tự mình đánh giá mức độ rủi ro và chịu trách nhiệm về rủi ro khi mua trái phiếu phát hành trên cơ sở các thông tin minh bạch về “sức khỏe” của doanh nghiệp. Tuy nhiên, vừa qua khi các vụ việc vi phạm pháp luật về phát hành trái phiếu riêng lẻ xảy ra, doanh nghiệp phát hành không trả được nợ gốc, lãi trái phiếu đầy đủ, đúng hạn, nhà đầu tư mua trái phiếu đã tổ chức nhiều cuộc biểu tình, khiếu kiện... yêu cầu nhà nước phải có biện pháp can thiệp.
Thứ hai, mức tỷ lệ không vượt quá 5 lần được đề xuất trên cơ sở tổng hợp, tiếp thu ý kiến các bộ, ngành, thành viên thị trường trong quá trình Bộ Tài chính xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 155/2020/NĐ-CP (Bộ Tài chính đã trình Chính phủ nội dung quy định về hệ số nợ, giá trị phát hành trên vốn chủ sở hữu khi chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng). Đồng thời, Luật Kinh doanh bất động sản và Nghị định 96/2024/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Kinh doanh bất động sản cũng đã có quy định về giới hạn dư nợ vay và huy động vốn trái phiếu doanh nghiệp của các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản.
Thứ ba, giá trị trái phiếu dự kiến phát hành không quá 5 lần vốn chủ sở hữu về cơ bản không ảnh hưởng việc huy động vốn phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh, phục vụ mục tiêu tăng trưởng kinh tế; thiết lập danh giới để các doanh nghiệp phải cơ cấu lại nợ khi đã chạm mức trần hệ số nợ (bên cạnh phát hành phát hành trái phiếu riêng lẻ, doanh nghiệp có thể huy động vốn thông qua phát hành trên thị trường chứng khoán hoặc vay vốn ngân hàng).
Theo thống kê của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội, năm 2024 có 13 doanh nghiệp phát hành (không tính các ngân hàng thương mại) có dư nợ vay trên vốn chủ sở hữu tại thời điểm chào bán trái phiếu doanh nghiệp trên 5 lần vốn chủ sở hữu. Do đó, quy định này không ảnh hưởng đến nhiều doanh nghiệp và toàn thị trường phát hành trái phiếu riêng lẻ.
Để đảm bảo rà soát các trường hợp đang triển khai thực hiện chào bán trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đã gửi nội dung công bố thông tin trước thời điểm Luật có hiệu lực, Chính phủ đề xuất bổ sung quy định tại điều khoản chuyển tiếp của dự thảo Luật nội dung: “Đối với các đợt chào bán trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đã gửi nội dung công bố thông tin trước đợt chào bán cho Sở Giao dịch Chứng khoán trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành thì tiếp tục thực hiện theo quy định của Luật Doanh nghiệp số 59/2020/QH14 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 03/2022/QH15”.
Tại Thông báo số 2001/TB-VPQH, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí bổ sung tại dự thảo Luật quy định về hệ số nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu 5 lần là một trong các điều kiện phát hành trái phiếu riêng lẻ của công ty không phải là công ty đại chúng nhằm tăng năng lực về tài chính đối với doanh nghiệp phát hành, hạn chế những rủi ro thanh toán trái phiếu doanh nghiệp đối với cả doanh nghiệp phát hành và nhà đầu tư.
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025.
Bổ sung quy định về chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp
Một trong những điểm mới của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp là bổ sung các quy định liên quan đến chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp. Trong báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý đối với dự thảo Luật, Chính phủ cho biết đã tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội đối với các góp ý mang tính kỹ thuật về trách nhiệm thu thập, lưu giữ, cung cấp thông tin về sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp của doanh nghiệp và nội dung quy định giao Chính phủ hướng dẫn cụ thể về tiêu chí để xác định sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp, chế tài xử lý vi phạm khi không cung cấp thông tin theo quy định... Luật không quy định thời hạn cụ thể doanh nghiệp đã thành lập trước thời điểm Luật này có hiệu lực phải cung cấp thông tin về sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp cho cơ quan đăng ký kinh doanh.