Hôm thứ Hai (20/10), dữ liệu chính thức cho thấy tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Trung Quốc đã tăng 4,8% trong quý III so với cùng kỳ năm trước, vượt nhẹ so với dự báo của các nhà kinh tế. Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc (NBS) cho biết, mức tăng trưởng trong ba quý đầu năm đã đặt nền tảng vững chắc để đạt được mục tiêu tăng trưởng khoảng 5% trong năm nay.
Sau khi căng thẳng thương mại với Mỹ bùng phát trở lại, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent dự kiến sẽ gặp Phó Thủ tướng Trung Quốc He Lifeng tại Malaysia trong tuần này để chuẩn bị cho các cuộc hội đàm giữa lãnh đạo hai nước vào cuối tháng 10. Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây đã liệt kê đất hiếm, fentanyl và đậu nành là những vấn đề hàng đầu của Mỹ.
Cùng với gói hỗ trợ tài khóa mới được công bố tuần trước, mức tăng trưởng 5,2% trong ba quý đầu năm nay có thể làm giảm tính cấp thiết của việc tiếp tục kích thích kinh tế trong những tuần tới.
Ding Shuang, chuyên gia kinh tế trưởng phụ trách khu vực Trung Quốc đại lục và Bắc Á tại Standard Chartered cho biết, các nhà hoạch định chính sách có thể trì hoãn việc cắt giảm lãi suất 10 điểm cơ bản mà ngân hàng dự báo cho năm nay.
"Dữ liệu làm giảm nhu cầu về các gói kích thích kinh tế mới trong quý IV, nhưng các nhà hoạch định chính sách có thể sẽ tập trung nhiều hơn vào việc giải quyết sự mất cân bằng về mặt cấu trúc giữa cung và cầu, đặc biệt là khi họ đang xem xét Kế hoạch 5 năm lần thứ 15 trong Hội nghị Trung ương lần thứ tư đang diễn ra”, các chiến lược gia Bloomberg Economics nhận định.
Tuy nhiên, dữ liệu mới công bố đã cho các nhà hoạch định chính sách nhiều lý do để không chủ quan. Doanh số bán lẻ trong tháng 9 đã tăng trưởng với tốc độ chậm nhất kể từ tháng 11, trong khi đầu tư tài sản cố định có mức giảm đầu tiên kể từ năm 2020. Điểm yếu này đã được bù đắp bởi sự gia tăng bất ngờ của sản lượng công nghiệp, đạt 6,5% trong tháng 9 và vượt xa ước tính của tất cả các nhà kinh tế.
“Điểm mấu chốt ở đây là tăng trưởng đang chậm lại, nhưng với sự phân hóa rất lớn”, Ning Zhang, chuyên gia kinh tế cấp cao về Trung Quốc tại UBS Group cho biết.
Trung Quốc đang tận dụng đà tăng trưởng từ xuất khẩu kỷ lục, được thúc đẩy bởi nhu cầu toàn cầu đối với hàng hóa sản xuất, giúp duy trì tăng trưởng gần với mục tiêu của chính phủ bất chấp một cuộc chiến thương mại khác với Mỹ. Tuy nhiên, những điểm yếu vẫn tồn tại khi giảm phát và cạnh tranh quá mức làm xói mòn lợi nhuận của các doanh nghiệp trong khi nhu cầu tiêu dùng đang chật vật phục hồi sau sự sụp đổ của thị trường bất động sản.
Sự sụt giảm hiếm hoi về đầu tư là minh chứng cho tâm lý suy yếu đang bao trùm nền kinh tế. Sự suy giảm này chủ yếu do lĩnh vực bất động sản, trong khi chi tiêu vốn cho cơ sở hạ tầng và sản xuất cũng chậm lại.
Một phần để giải quyết vấn đề này, Bộ Tài chính Trung Quốc đã cho phép các tỉnh khai thác 500 tỷ nhân dân tệ (70 tỷ USD) hạn mức phát hành trái phiếu chưa sử dụng trong giới hạn nợ công để củng cố tình hình tài khóa. Nguồn vốn thu được có thể được sử dụng để giảm nợ ngoài bảng cân đối kế toán, trả nợ cho các công ty và giúp các tỉnh đủ điều kiện mở rộng đầu tư.
“Với sự hỗ trợ tài khóa tăng lên, chúng tôi tin rằng đầu tư cơ sở hạ tầng có tiềm năng phục hồi trong quý IV sau sự sụt giảm đáng kể trong giai đoạn từ tháng 7 đến tháng 9”, Jacqueline Rong, chuyên gia kinh tế trưởng phụ trách Trung Quốc tại BNP Paribas SA cho biết.
Trong khi đó, tăng trưởng GDP danh nghĩa đã giảm xuống còn 3,7% trong quý III so với cùng kỳ năm ngoái, mức thấp nhất kể từ cuối năm 2022. Điều này cho thấy giá cả trên toàn nền kinh tế đã giảm quý thứ 10 liên tiếp, ghi nhận chuỗi giảm phát dài nhất trong lịch sử gần đây.
Trong tương lai, chính phủ sẽ "thúc đẩy việc thực hiện và hiệu quả của các chính sách vĩ mô chủ động và có tác động hơn, tập trung vào việc ổn định việc làm, hỗ trợ doanh nghiệp và thị trường, củng cố kỳ vọng, đồng thời không ngừng thúc đẩy phát triển chất lượng cao để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững và lành mạnh", NBS cho biết.