Cụ thể, theo hướng dẫn của Tổng cục Thuế, nếu tổ chức phát hành trả cổ tức bằng tiền cho cổ đông, thì tổ chức này có trách nhiệm khấu trừ, kê khai, nộp thuế TNCN đối với thu nhập từ đầu tư vốn theo hướng dẫn tại Luật Thuế TNCN, Thông tư 84/2008 và Thông tư 111/2013 của Bộ Tài chính.
Đối với cổ phiếu của tổ chức phát hành đã lưu ký tại Trung tâm Lưu ký (VSD), trước khi trả cổ tức cho các cổ đông, tổ chức phát hành có trách nhiệm khấu trừ thuế TNCN đối với thu nhập từ đầu tư vốn... Các thành viên lưu ký của VSD có trách nhiệm trả số tiền cổ tức còn lại (sau khi đã khấu trừ thuế TNCN) cho cổ đông.
Trường hợp trước ngày 1/10/2013, nếu CTCK là thành viên lưu ký đã khấu trừ số tiền thuế TNCN của NĐT khi trả hộ cổ tức cho tổ chức phát hành, thì phải có trách nhiệm kê khai, nộp thuế kịp thời vào ngân sách nhà nước. CTCK có trách nhiệm chuyển cho tổ chức phát hành chứng từ nộp thuế làm cơ sở chứng minh việc hoàn thành nghĩa vụ thuế…
Tổng cục Thuế có hướng dẫn mới trên xuất phát từ Công văn 3152/UBCK-PTTT ngày 26/5/2014 của UBCK gửi Tổng cục Thuế, đề nghị hướng dẫn việc xử lý đối với số thuế TNCN từ cổ tức đang còn tạm giữ tại CTCK. Theo đại diện UBCK, sở dĩ có tình trạng “tồn” lượng thuế này, là bởi các CTCK sau khi đã khấu trừ thuế trước khi chi trả cổ tức bằng tiền cho NĐT, nhưng do không nắm được quy định về hướng quyết toán số thuế này, nên để thống nhất cách xử lý, UBCK đề nghị cơ quan thuế có hướng dẫn chi tiết.
Với hướng dẫn mới trên đây của Tổng cục Thuế, những thắc mắc của CTCK trong quyết toán thuế đã được giải quyết. Tuy nhiên, thực tế này đang đặt ra những câu hỏi đáng ngại khác. Đó là với khoản tiền thuế đã khấu trừ trước khi trả cổ tức cho NĐT nhưng chưa nộp vào ngân sách, CTCK sử dụng vào việc gì; bao nhiêu CTCK cố tình chậm nộp số tiền thuế này vào ngân sách? Trong trường hợp CTCK cố tình chậm trễ, thậm chí chây ì nộp thuế, thì trách nhiệm ở đây thuộc về CTCK, tổ chức phát hành hay các cổ đông nhận cổ tức?
Nói như vậy để thấy, ngoài khắc phục bất cập trên, chính sách thuế trong lĩnh vực chứng khoán cần giải quyết sớm những bất ổn khác đang tồn tại như: truy thu thuế thu nhập DN áp dụng đối với các DN có chứng khoán niêm yết lần đầu trên TTCK giai đoạn 2004 - 2006, hay NĐT thua lỗ vẫn đang nộp thuế... Qua đó, hỗ trợ các đối tượng tham gia thị trường chấp hành nghĩa vụ thuế dễ dàng, công bằng, minh bạch.
