Sáng 14/10 tiếp tục phiên họp thứ 50, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi).
Trình bày tờ trình, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương nêu rõ mục đích ban hành luật là xây dựng Luật Quy hoạch có phạm vi điều chỉnh chung cho các loại quy hoạch phát triển trên phạm vi cả nước; hệ thống pháp luật về quy hoạch được xây dựng đồng bộ, thống nhất với pháp luật có liên quan để quy hoạch thực sự là công cụ hiệu quả của Nhà nước trong việc hoạch định phát triển và kiến tạo không gian phát triển.
Mục đích sửa đổi luật còn nhằm xây dựng hệ thống quy hoạch quốc gia thống nhất, tinh gọn, hiệu quả; hoàn thiện các quy hoạch sau sắp xếp đơn vị hành chính với tầm nhìn dài hạn, giải phóng các nguồn lực, khơi thông các điểm nghẽn. Đơn giản hóa quy trình, thủ tục; phấn đấu giảm ít nhất 30% quy trình thủ tục. Phân cấp, phân quyền và phân công hợp lý gắn với tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực chặt chẽ. Tăng cường ứng dụng khoa học - công nghệ; giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn và khắc phục các chồng chéo, bất cập của quy định pháp luật về quy hoạch.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương cho biết, Dự thảo sửa đổi hoàn thiện quy định về hệ thống quy hoạch gồm: Quy hoạch cấp quốc gia, gồm: Quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoạch ngành; Quy hoạch vùng; Quy hoạch tỉnh; Quy hoạch chi tiết ngành; Quy hoạch đô thị và nông thôn; Quy hoạch đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do Quốc hội quy định.
Nội dung mới nữa là tăng cường phân cấp, phân quyền trong hoạt động quy hoạch. Quốc hội quyết định quy hoạch tổng thể quốc gia, phân cấp cho Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia và quy hoạch vùng. Dự thảo cũng phân cấp cho Bộ trưởng phê duyệt quy hoạch ngành và quy hoạch chi tiết ngành; phân cấp cho Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt quy hoạch tỉnh; thẩm quyền phê duyệt quy hoạch đô thị và nông thôn được thực hiện theo quy định của pháp luật về đô thị và nông thôn.
Thẩm tra sơ bộ, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính tán thành với sự cần thiết, cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý và cơ sở thực tiễn trình Quốc hội xem xét, thông qua dự thảo Luật Quy hoạch (sửa đổi) theo trình tự, thủ tục rút gọn.
Để bảo đảm thực sự tháo gỡ “điểm nghẽn” trong thể chế, pháp luật về quy hoạch, đề nghị tiếp tục hoàn thiện toàn bộ các quy định tại dự án Luật theo hướng quy định và phân định rõ về vai trò, tính định hướng, dẫn dắt của các quy hoạch trong điều hành hoạt động kinh tế, xã hội, thu hút đầu tư.
Tham gia thảo luận, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhận xét, Chính phủ đã chuẩn bị khá kỹ và công phu song cần khoanh lại, tập trung vào những vấn đề thực sự cần phải thay đổi ngay, chỉ sửa ở mức tối thiểu, sau này có thời gian sẽ nghiên cứu tiếp để sửa toàn diện.
Đồng tình, Phó chủ tịch Trần Quang Phương cũng cho rằng, trong bối cảnh rất gấp là thông qua tại một kỳ họp của Quốc hội chỉ nên sửa một số điều thật sự là điểm nghẽn để tháo gỡ vướng mắc trên thực tế.
Hiện tại khó nhất đó là giải quyết mối quan hệ giữa quy hoạch với chiến lược và kế hoạch, ông Phương nhìn nhận.
Giữa quy hoạch và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội quốc gia, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh và kế hoạch sử dụng đất quốc gia và cấp tỉnh, vướng chỗ nào thì giải quyết vấn đề đó đã, ông Phương góp ý.
Phát biểu sau đó, Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng cho biết, Chính phủ lựa chọn phương án sửa đổi toàn diện thay vì chỉ sửa một số điều, vì nếu chỉ điều chỉnh cục bộ sẽ không thể khắc phục triệt để các điểm nghẽn. Điều này đúng theo tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị là phải xử lý dứt điểm, sửa đồng bộ và triệt để để tháo gỡ những mâu thuẫn, xung đột trong thực tế.
Hồi âm nhiều ý kiến trong Thường vụ Quốc hội về phân cấp thẩm quyền phê duyệt quy hoạch, Phó thủ tướng nói đây là nội dung Chính phủ đã cân nhắc kỹ. Theo tinh thần phân cấp triệt để, quy hoạch cấp quốc gia giao cho Chính phủ phê duyệt, quy hoạch ngành và quy hoạch địa phương giao cho bộ trưởng và chủ tịch UBND tỉnh thực hiện.
“Anh em ở trên này không thể biết hết được ở địa phương, hay những nội dung chuyên ngành thì không thể biết được bằng Bộ trưởng quản lý ngành… Việc phân cấp sẽ có thể rút gọn được thời gian và đơn giản hóa mà vẫn đảm bảo quản lý nhà nước”, Phó thủ tướng nêu .
Kết luận phiên họp, Phó chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh ghi nhận nỗ lực của Chính phủ, Bộ Tài chính và các cơ quan hữu quan trong việc khẩn trương chuẩn bị đầy đủ hồ sơ dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi).
Để bảo đảm chất lượng dự án trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 10, Phó chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo cơ quan soạn thảo tập trung vào sáu nhóm nhiệm vụ trọng tâm. Trong đó, bao gồm bảo đảm tính thống nhất giữa Luật Quy hoạch (sửa đổi) với các dự án luật được trình cùng kỳ họp như Luật Đầu tư, Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, Luật Đất đai, Luật Xây dựng; xác định rõ luật nào mang tính nguyên tắc để các luật khác điều chỉnh theo, tránh mâu thuẫn, chồng chéo trong thực tiễn. Đồng thời, hoàn thiện danh mục quy hoạch trong hệ thống quy hoạch, xác định rõ vai trò của từng loại quy hoạch.
Phó chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý cần phân biệt rành mạch giữa quy hoạch có tính định hướng chiến lược, dài hạn phục vụ hoạch định chính sách và quy hoạch mang tính công cụ quản lý hành chính cụ thể để triển khai dự án đầu tư; chỉ yêu cầu bản vẽ, sơ đồ khi thật sự cần thiết, bảo đảm tính khả thi. Đồng thời, cần giải trình rõ tính hợp lý, giá trị tăng thêm của việc đưa các quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành vào hệ thống quy hoạch quốc gia, tránh hình thức, chồng chéo.