Chiều 3/1, sau khi Viện Kiểm sát công bố bản cáo trạng liên quan tới các sai phạm của 38 bị cáo trong vụ án xảy ra tại Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á và các đơn vị, tỉnh thành, Hội đồng xét xử bước vào phần xét hỏi.
Hội đồng xét xử cũng đã yêu cầu cảnh sát cách ly các bị cáo Trịnh Thanh Hùng, cựu Phó vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ các ngành kinh tế kỹ thuật, Bộ Khoa học và Công nghệ; cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long; Nguyễn Huỳnh, cựu Phó phòng Quản lý giá thuốc, Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế và Nguyễn Văn Trịnh, cựu cán bộ Văn phòng Chính phủ.
Khai báo trước tòa, bị cáo Phan Quốc Việt trình bày lại quá trình được tham gia đề tài nghiên cứu, chế tạo kit xét nghiệm Covid-19 và hành vi hối lộ các quan chức, CDC các tỉnh, thành.
Theo bị cáo Việt, sau khi được Trịnh Thanh Hùng giới thiệu vào tham gia đề tài với vai trò là đơn vị phối hợp sản xuất kit xét nghiệm, Việt Á chỉ nghĩ là sản xuất 20.000 kit là đủ chống dịch.
Tuy nhiên, sau đó dịch bùng phát tại nhiều địa phương, nhu cầu lớn, nên khi họp, cựu Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh nói phải sản xuất hàng trăm nghìn kit, hoặc hơn.
Theo lời khai của bị cáo này, quá trình hợp tác, Học viện Quân y chuyển cho Công ty Việt Á một số tài liệu, quy trình liên quan đến kit xét nghiệm. Việt Á sau đó dựa vào các tài liệu này để tối ưu, nghiên cứu thành công kit xét nghiệm Covid-19 vào tháng 2/2020, sau đó mang sản phẩm ra Hà Nội, đến Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương để kiểm nghiệm.
Cũng trong thời điểm này, Học viện Quân y cũng nghiên cứu kit xét nghiệm, nhưng sản phẩm không tối ưu bằng Việt Á.
Bị cáo cũng khai, trong hợp đồng, Công ty Việt Á làm nhiệm vụ nghiên cứu, sản xuất 20.000 kit xét nghiệm với chi phí 1 tỷ đồng, trong khi nguyên liệu tính ra khoảng 8-9 tỷ đồng từ Học viện Quân y để sản xuất số kit này.
Tổng giám đốc Việt Á cũng khai nhận, được nhiều cá nhân tại Bộ Y tế, Bộ Khoa học và Công nghệ hỗ trợ, giúp sức, sau đó đã gửi quà “cảm ơn”, trong đó cựu Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long 2,25 triệu USD; Nguyễn Huỳnh, cựu Phó trưởng Phòng giá, Cục Quản lý Dược 4 tỷ đồng; Nguyễn Minh Tuấn, cựu Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị công trình y tế 300.000 USD; Nguyễn Nam Liên, cựu Vụ trưởng Vụ Tài chính - kế hoạch 100.000 USD; cựu Bộ trưởng Chu Ngọc Anh 200.000 USD; Phạm Công Tạc nhận từ Phan Quốc Việt 50.000 USD.
Tại các tỉnh, thành Công ty Việt Á cung cấp kit xét nghiệm, Việt nhờ bị cáo Nguyễn Thanh Long, Nguyễn Huỳnh, Nguyễn Văn Trịnh can thiệp, tác động một số lãnh đạo, Giám đốc Sở Y tế, CDC các tỉnh cho công ty này được cung cấp kit xét nghiệm tại địa phương, sau đó liên hệ, thỏa thuận cho các đơn vị này ứng trước, hợp thức hồ sơ thanh toán sau.
Ngoài ra, Việt cũng chỉ đạo nhân viên thỏa thuận việc "ăn chia" phần trăm ngoài hợp đồng để đưa hối lộ hoặc cảm ơn các cá nhân này sau khi được thanh toán tiền hợp đồng.
Bị cáo cho rằng, không nghĩ là đưa hối lộ, mà chỉ nghĩ đây là khoản “chia sẻ lợi nhuận” khi Công ty có được lợi nhuận, bởi trên thực tế các đại lý của Công ty Việt Á cũng được chi lợi nhuận từ 15-40%.
