Ngày 17/7, Tòa án Quân sự Trung ương mở phiên tòa xét xử phúc thẩm, xét đơn kháng cáo của Phan Quốc Việt, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á (Công ty Việt Á) và 6 bị cáo khác, trong vụ án liên quan tới các sai phạm trong quá trình nghiên cứu kit xét nghiệm Covid-19 tại Học viện Quân y.
Sau khi bị Tòa án Quân sự Thủ đô Hà Nội tuyên án sơ thẩm, toàn bộ 7 bị cáo đã có đơn kháng cáo, xin giảm nhẹ hình phạt.
Cùng với đó, bị đơn dân sự là Công ty Việt Á xin tòa phúc thẩm xem xét lại phần trách nhiệm dân sự.
Phía Tòa án cũng triệu tập bà Hồ Thị Thanh Thủy, vợ bị cáo Phan Quốc Việt, với vai trò là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
Trước đó, tại phiên xét xử hồi tháng 12/2023, HĐXX Tòa án Quân sự Thủ đô Hà Nội đã tuyên phạt bị cáo Phan Quốc Việt, 15 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ" và 10 năm tù về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng", tổng hợp hình phạt từ 25 năm tù.
Cựu Thượng tá Hồ Anh Sơn, cựu Phó giám đốc Viện Nghiên cứu Y dược học quân sự, Học viện Quân y bị tuyên phạt 12 năm tù; Trịnh Thanh Hùng, cựu Phó vụ trưởng Vụ Các ngành Kinh tế - kỹ thuật, Bộ Khoa học Công nghệ 15 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
Cựu Đại tá Nguyễn Văn Hiệu, cựu Trưởng phòng Trang bị Vật tư, Học viện Quân y bị tuyên phạt từ 7 năm tù; cựu Thiếu tá Ngô Anh Tuấn, cựu Trưởng phòng Tài chính 4 năm tù; cựu Thiếu tá Lê Trường Minh, cựu Trưởng ban Hóa dược, Học viện Quân y 6 năm tù; Vũ Đình Hiệp, Phó tổng giám đốc Công ty Việt Á 6 năm tù về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng".
Về trách nhiệm dân sự, Tòa án tuyên buộc Công ty TNHH Khoa học Hợp nhất; Công ty Việt Á và Hồ Anh Sơn phải bồi thường, bồi hoàn cho Học viện Quân y hơn 46 tỷ đồng.
Trong đó, số tiền đã được bồi thường là hơn 10,7 tỷ đồng; còn lại gần 35,5 tỷ đồng Công ty Việt Á phải bồi thường hơn 32,2 tỷ đồng, bị cáo Hồ Anh Sơn hơn 1,6 tỷ đồng; và Công ty Hợp nhất 98 triệu đồng.
Ngoài ra, bị cáo Hồ Anh Sơn còn phải bồi thường 4,28 tỷ đồng để sung ngân sách Nhà nước, liên quan tới hành vi vi phạm trong quá trình thực hiện mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế cho Viện Nghiên cứu Y dược học quân sự.
Bản án sơ thẩm xác định, trong bối cảnh dịch Covid-19 có nguy cơ lây lan ở Việt Nam, Ban Giám đốc Học viện Quân y có công văn gửi Bộ Khoa học và Công nghệ, đề xuất nhiệm vụ phát triển kit chẩn đoán viêm phổi do virus Corona.
Do vụ lợi cá nhân, từ tháng 1/2020, Trịnh Thanh Hùng đã thông đồng với Phan Quốc Việt và Hồ Anh Sơn, đưa Công ty Việt Á vào tham gia Đề tài nghiên cứu, với vai trò là cơ quan phối hợp, sản xuất 20.000 kit xét nghiệm thử nghiệm, sau đó để Công ty Việt Á được cấp phép, sản xuất thương mại trái pháp luật.
Quá trình nghiên cứu Đề tài, các bị cáo xác định kit xét nghiệm của Công ty Việt Á cung cấp tốt hơn kit xét nghiệm của Học viện Quân y, nhưng vẫn sử dụng để nghiệm thu đề tài, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước.
Phan Quốc Việt sau đó đã đưa bộ kit xét nghiệm do Việt Á nghiên cứu (không được sản xuất theo quy trình nghiên cứu của Học viện Quân y) đi thử nghiệm tại Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương và sử dụng sản phẩm này để nghiệm thu thử nghiệm và chính thức, trước khi được Bộ Y tế cấp phép.
Hành vi gian dối của các bị cáo trong việc tiếp nhận, nghiên cứu, nghiệm thu, quyết toán số tiền Bộ Khoa học và Công nghệ giao Học viện Quân y nghiên cứu Đề tài, đã gây thiệt hại gần 18,5 tỷ đồng.
Phan Quốc Việt cũng được xác định đã chi 350.000 USD cho Trịnh Thanh Hùng và hơn 7,1 tỷ đồng cho nhóm cựu sĩ quan Học viện Quân y, trong đó cựu Thượng tá Hồ Anh Sơn nhận gần 2,5 tỷ đồng.
Ngoài ra, trong quá trình tham gia hỗ trợ phòng chống dịch tại một số tỉnh, thành như: Bắc Ninh, Bắc Giang, TP.HCM... một số bị cáo thuộc Học viện Quân y đã vi phạm quy định về đấu thầu, khi ứng trước kit xét nghiệm của Công ty Việt Á, sau đó đã hợp thức hóa hồ sơ để thanh toán tiền, gây thiệt hại cho Học viện Quân y hơn 27 tỷ đồng.