ACE là một trong những DN đầu tiên triển khai bảo hiểm trách nhiệm D&O
Lợi ích không thể phủ nhận
Năm 2012 qua đi với hàng loạt vụ khởi tố, bắt giam đối với nhiều lãnh đạo, cán bộ quản lý cấp cao của các DN. Năm 2013 tiếp tục chứng kiến nhiều phiên tòa xét xử các lãnh đạo này, trong đó, không ít người đó học vị, bằng cấp của những trường ĐH uy tín trên thế giới. Bất kể từng vụ án, mà trong đó, các bị can, bị cáo phạm tội như thế nào, có tình tiết đặc thù gì và bản án được phán quyết ra sao thì không thể phủ nhận thực tế thiệt hại của DN, của các đối tác là không thể vãn hồi.
Đơn cử như vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản gần 600 tỷ đồng xảy ra tại một ngân hàng vừa được đưa ra xét xử hồi cuối tháng 4 vừa qua. Một bản án chung thân, một án 16 năm tù giam và 7 án tù treo, trong đó có 6 cán bộ của ngân hàng, đã được tuyên. Dù vậy, số tiền gần 600 tỷ đồng đó, ngân hàng không có cách nào lấy lại. Hay như vụ khởi tố vụ án đối với tổng giám đốc một CTCK, thiệt hại theo như tính toán của chính HĐQT công ty này vào khoảng 20 tỷ đồng. Chưa rõ kết quả điều tra vụ án ra sao, nhưng ngay cả khi vị tổng giám đốc thực sự phải chịu trách nhiệm hình sự thì CTCK cũng khó thu hồi được khoản tiền này.
Nhưng gánh nặng thiệt hại này sẽ được chia sẻ nếu các DN ý thức được giá trị của các sản phẩm bảo hiểm trách nhiệm, nhất là bảo hiểm trách nhiệm D&O và tham gia mua bảo hiểm. Về cơ bản, sản phẩm bảo hiểm trách nhiệm D&O được các nhà bảo hiểm xây dựng và cung cấp ra thị trường với mục tiêu bảo vệ cho D&O trước các rủi ro trong hoạt động nghề nghiệp. Tùy quy mô và lĩnh vực hoạt động, nhà bảo hiểm có thể tư vấn một gói bảo hiểm gồm nhiều đơn nhằm bao quát hết các rủi ro của DN. Chẳng hạn với ngân hàng, có các đơn bảo hiểm tiền đang vận chuyển, bảo hiểm lòng trung thành của nhân viên, hay như với CTCK có bảo hiểm cho hoạt đồng thường ngày như rủi ro mất chứng từ, bảo hiểm trách nhiệm nhân viên và bảo hiểm cho người điều hành.
Đến nay, trên thị trường có một số DN như ACE, AIG, Liberty, Bảo Việt… đang cung cấp bảo hiểm trách nhiệm D&O. Có những nhà bảo hiểm đã triển khai sản phẩm này trong 5 - 6 năm nay, nhưng doanh thu phí vẫn rất khiêm tốn, khách hàng vẫn chủ yếu là khối DN nước ngoài, nơi mà các cấp quản lý có thói quen mua bảo hiểm và hiểu rõ lợi ích của sản phẩm. Ở phía DN, ngoài việc chưa nhận thức được giá trị và lợi ích của sản phẩm bảo hiểm trách nhiệm D&O, thì nhiều DN ngại ngần vì mức phí, nhất là trong bối cảnh DN đang khó khăn như hiện nay. Chưa kể, ở các CTCP, việc quyết định mua hay không còn phải được sự chấp thuận của đại hội đồng cổ đông. Nhưng cũng có nhiều nhà bảo hiểm không mặn mà với sản phẩm này bởi tính chất rủi ro, phức tạp và chưa đủ số đông để bù đắp.
Điều đó là không tránh khỏi, bởi một sản phẩm mới nào cũng cần có thời gian để xâm nhập thị trường, để chứng minh giá trị của sản phẩm đó, nhất là cần vụ việc thực tế để cho thấy sản phẩm này hữu ích thế nào. Với một sản phẩm đặc thù như vậy, việc xâm nhập thị trường tất nhiên có khó khăn hơn sản phẩm phổ biến, song lại mở ra cơ hội lớn cho DN đi tiên phong.
Khách hàng CTCP đầu tiên
Tuy nhiên, đầu tháng 5 vừa qua, thị trường đón nhận một dấu hiệu đầy triển vọng cho sản phẩm bảo hiểm trách nhiệm D&O. Đó là ĐHCĐ thường niên năm 2013 của CTCP Sữa Việt Nam (VNM) đã thông qua 14 quyết định, trong đó, ĐHCĐ cho phép HĐQT mua bảo hiểm trách nhiệm cho thành viên HĐQT theo các điều kiện, điều khoản phổ biến ở Việt Nam. Đây là lần đầu tiên, một CTCP thông qua Nghị quyết cho phép mua bảo hiểm trách nhiệm cho cấp quản lý. Điều này cho thấy, các DN đã bắt đầu ý thức được giá trị của bảo hiểm trách nhiệm người điều hành với nhiều bên như cổ đông, nhân viên, cá nhân người điều hành và các bên có quyền và lợi ích liên quan. Nghị quyết của ĐHCĐ VNM có lẽ trở thành tiền lệ để các DN khác làm theo. Và đây cũng là thời điểm và cơ hội để nhà bảo hiểm tích cực thúc đẩy sản phẩm bảo hiểm trách nhiệm D&O.
