Tiền gửi khu vực dân cư tăng mạnh trở lại
Theo số liệu của NHNN, tiền nhàn rỗi của người dân ồ ạt trở lại hệ thống ngân hàng, tăng trưởng tiền gửi 2 tháng đầu năm 2022 còn lớn hơn cả năm 2021.
Cụ thể, tổng phương tiện thanh toán cuối tháng 2 đạt hơn 13,6 triệu tỷ đồng, tăng 1,81% so với cuối năm 2021.
Tiền gửi của khách hàng đạt hơn 1,1 triệu tỷ đồng, tăng 1,38% so với đầu năm. Mức tăng trưởng này chủ yếu đến từ nhóm khách hàng dân cư, trong khi tăng trưởng tiền gửi của khách hàng doanh nghiệp lại kém khả quan.
Theo đó, tiền gửi của tổ chức doanh nghiệp cuối tháng 2 đạt hơn 5,63 triệu tỷ đồng, giảm hơn 8.800 tỷ so với cuối năm 2021.
Nguyên nhân có thể do yếu tố mùa vụ, trong tháng 1, nhiều doanh nghiệp phải rút tiền để chi thực hiện chi trả lương, thưởng cuối năm âm lịch cho người lao động khiến tiền gửi tháng này sụt giảm hơn 68.000 tỷ đồng. Sang tháng 2, tiền gửi của doanh nghiệp đã phục hồi trở lại, tăng hơn 59.000 tỷ đồng.
Trong khi đó, tiền gửi dân cư cũng tăng 2 tháng liên tiếp đầu năm 2022 và mức tăng khá mạnh.
Tại ngày 28/2, người dân để hơn 5,46 triệu tỷ đồng tiền gửi tại ngân hàng, tăng hơn 56.000 tỷ so với cuối tháng 1 và tăng hơn 159.600 tỷ đồng so với cuối năm 2021 (tương đương tăng 3,01%).
Mức tăng hơn 159.600 tỷ đồng trong 2 tháng đầu năm nay còn lớn hơn cả mức tăng trong cả năm 2021 (chỉ hơn 158.600 tỷ đồng).
Việc tiền gửi của người dân tăng mạnh ngay trong tháng 1 là điều hiếm thấy vì đây cũng là tháng cao điểm người dân cần tiền mặt để chi tiêu trước kỳ nghỉ lễ Tết Nguyên đán.
Những năm trước, phải sau dịp Tết, bắt đầu từ tháng 2 đến tháng 3 thì tiền nhàn rỗi trong dân mới quay về hệ thống ngân hàng.
Nguyên nhân chính có thể do các nhà băng đã đẩy mạnh thu hút tiền gửi từ tháng 12/2021 đến nay, bằng việc tăng lãi suất huy động dành cho các khách hàng cá nhân và tung nhiều chương trình ưu đãi dành cho người gửi tiết kiệm.
Vì thực tế, lãi suất thấp đã khiến một phần dòng tiền nhàn rỗi của người dân chảy sang chứng khoán, bất động sản 2 năm qua.
Để hút tiền gửi trở lại hệ thống, hàng loạt ngân hàng đã tăng lãi suất thời gian gần đây. Nhiều nhà băng đã lên kế hoạch huy động vốn tăng trưởng tới 20-30% trong năm 2022.
Khi lãi suất tiết kiệm dần đi lên
Lãi suất tại nhiều ngân hàng đã tăng 0,3-0,8 điểm phần trăm trong 3 tháng trở lại đây, mặt bằng lãi suất được nâng lên đáng kể.
Mức độ biến động của lãi suất huy động sẽ tiếp tục phụ thuộc nhiều vào độ dồi dào của dòng vốn trên liên ngân hàng.
Cùng với đó, tốc độ tăng trưởng tín dụng và diễn biến lạm phát trong các quý tới cũng sẽ là yếu tố ảnh hưởng đến mức độ tăng của lãi suất huy động.
Với dự báo áp lực lạm phát tiếp tục hiện hữu trong các tháng tiếp theo đi cùng với nhu cầu tăng trưởng tín dụng cao hơn trong giai đoạn phục hồi kinh tế, lãi suất huy động được dự báo còn tiếp tục tăng.
Mới đây, VPBank đã công bố biểu lãi suất huy động dành cho khách hàng cá nhân, áp dụng từ ngày 15/4/2022.
Theo đó, lãi suất cao nhất tại nhà băng này hiện nay là 6,9%/năm, áp dụng cho khách hàng gửi tiết kiệm online từ 50 tỷ trở lên với kỳ hạn 36 tháng, tăng 0,2 điểm phần trăm so với trước.
Đối với số tiền nhỏ hơn ở kỳ hạn 36 tháng, ví dụ từ 10 tỷ đến dưới 50 tỷ, lãi suất tăng vọt từ 6,1% lên 6,7%/năm. Hay số tiền dưới 300 triệu đồng, lãi suất tăng 0,5 điểm % lên 6,1%/năm.
Tương tự tại kỳ hạn 24 tháng, lãi suất tiết kiệm online của VPBank cũng tăng 0,4-0,5%/năm lên 6-6,8%/năm. Trong khi đó, ngân hàng giữ nguyên mức lãi suất kỳ hạn 11 tháng, 12 tháng, 6 tháng.
Đối với hình thức gửi tiết kiệm tại quầy, VPBank cũng tăng mạnh lãi suất ở các kỳ hạn dài. Trong đó, lãi suất kỳ hạn 36 tháng 0,6-0,8 điểm % tăng lên 5,9%-6,7%/năm.
Còn với khách hàng gửi dưới 300 triệu, lãi suất tăng 0,8%/năm lên 5,9%/năm. Khách hàng gửi từ 50 tỷ, lãi suất tăng 0,6 điểm phần trăm lên 6,7%/năm.
Tại kỳ hạn 24 tháng gửi tại quầy, lãi suất huy động của ngân hàng tăng từ 5,1-6,1%/năm lên 5,8-6,6%/năm, tương đương tăng 0,5-0,7%/năm, tùy vào số tiền gửi.
Hiện phân khúc khách hàng ưu tiên của VPBank khi gửi tiền từ 100 triệu đồng trở lên sẽ được cộng thêm lãi suất 0,1%/năm. Theo đó, lãi suất cao nhất tại VPBank có thể lên đến 7%/năm.
Trước đó không lâu, MB cũng đã tăng lãi suất trong tháng 4/2022. Nhà băng này đã tăng 0,2 điểm % lãi suất tiền gửi tại kỳ hạn 1 tháng, 2 tháng lên lần lượt 2,9% và 3%/năm. Hay ở kỳ hạn 36 tháng, lãi suất của MB đã tăng từ 6,4%/năm lên 6,6%/năm.
Ngoài ra, NamABank, Techcombank, VietCapitalBank... cũng điều chỉnh lãi suất tăng trong tháng 4/2022.
Hiện lãi suất cao nhất trên thị trường là 7,8%/năm tại Techcombank, tuy nhiên chỉ áp dụng cho khách hàng có tiền gửi từ 999 tỷ đồng kỳ hạn 12 tháng.
Một số nhà băng khác đang có lãi suất trên 7% như NamABank, SCB, VietBank, VietABank… và xấp xỉ 7%/năm có Sacombank, SHB, VPBank…
Đồng thời, chênh lệch lãi suất huy động tại các ngân hàng hiện nay khá lớn để cạnh tranh trong thu hút tiền gửi.
Chẳng hạn, tại kỳ hạn 6 tháng, lãi suất tiền gửi của Vietcombank chỉ 4%/năm, trong khi VPBank lên tới 5,8%/năm, thậm chí những ngân hàng như SCB, NamABank lên tới 6,5-6,6%/năm.
Hiện hầu hết các ngân hàng tư nhân đều đã tăng lãi suất từ đầu năm 2022, trong khi tại nhóm Big4 gồm: Vietcombank, BIDV, VietinBank, Agribank vẫn khá ổn định.
Nhưng để đáp ứng nhu cầu tăng trưởng tín dụng trong năm nay, nhiều ngân hàng đã đặt mục tiêu huy động vốn tăng tương ứng khá cao khoảng 10-20%, có nơi lên tới 30%.
Đáng chú ý là khi tín dụng tăng mạnh trở lại trong 3 tháng đầu năm nay, với mức tăng 5,04% của toàn ngành ngân hàng.
Đây có thể là lý do khiến lãi suất huy động liên tục tăng thời gian gần đây, nhằm thu hút người dân gửi tiền trở lại hệ thống.
Trước đó, trong năm 2021, tiền gửi của khách hàng tại tổ chức tín dụng chỉ tăng hơn 9%, và động lực chính là từ khách hàng doanh nghiệp, trong khi tiền gửi của khách hàng cá nhân tăng rất thấp (chỉ 3,08%).
Một phần dòng tiền nhàn rỗi của người dân đã chuyển sang các kênh đầu tư như chứng khoán, bất động sản... trong 2 năm qua, khiến tăng trưởng tiền gửi vào ngân hàng thấp kỷ lục.
