Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: VGP.
Tập trung xử lý 3 vấn đề lớn trong những năm tới của Vùng
Phát biểu kết luận tại Hội nghị Hội đồng điều phối Vùng Đông Nam bộ diễn ra vào sáng 18/7, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, Hội đồng điều phối vùng Đông Nam Bộ là một trong 4 hội đồng điều phối vùng được Thủ tướng Chính phủ thành lập. Đây là một hình thức tổ chức mới được thực hiện theo chủ trương của Đảng, nhất là với yêu cầu tăng cường điều phối và đẩy mạnh liên kết vùng.
Thủ tướng nhấn mạnh, Hội đồng cần hoạt động hiệu quả, thực chất, không hình thức, không hành chính, phải tạo ra của cải vật chất. Trong đó, tập trung vào 3 khâu đột phá chiến lược, đồng thời tập trung xử lý 3 vấn đề lớn trong những năm tới của vùng: Ách tắc giao thông, vấn đề môi trường, vấn đề nhà ở.
Đồng thời, hoạt động của Hội đồng điều phối vùng cần đồng bộ với hoạt động của Ban Chỉ đạo triển khai Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM, cũng do Thủ tướng Chính phủ làm Trưởng Ban. Tinh thần là lấy TP.HCM làm đầu tàu, làm mẫu cho cả vùng và cả nước.
Thủ tướng cũng yêu cầu các thành viên Hội đồng vùng cần tập trung chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, chương trình, dự án, các hoạt động liên kết vùng bảo đảm đồng bộ, nhất quán và hiệu quả, phù hợp với quy định pháp luật và các quy hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Riêng về quy hoạch, Thủ tướng yêu cầu các thành viên Hội đồng cần tích cực đóng góp ý kiến, phát huy vai trò điều phối của Hội đồng vùng trong quá trình tổ chức thực hiện quy hoạch quốc gia. Các địa phương sớm hoàn thiện Quy hoạch tỉnh, nhất là TP.HCM.
Thủ tướng cho biết ông và Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ tập trung chỉ đạo đẩy nhanh việc lập quy hoạch TP.HCM và quy hoạch vùng để hình thành được sự kết nối về chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, kết cấu hạ tầng tạo không gian kinh tế thống nhất giữa các địa phương trong vùng.
“Quy hoạch phải có tư duy chiến lược, tầm nhìn dài hạn; phải chỉ ra và phát huy được các tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh, hạn chế, hóa giải các khó khăn, tồn tại, thách thức”, Thủ tướng nêu rõ.
Thủ tướng cũng giao cho các thành viên trong Hội đồng điều phối vùng khẩn trương đôn đốc, có ý kiến góp ý và hoàn thiện các thủ tục liên quan nhằm sớm trình cấp có thẩm quyền phê duyệt các quy hoạch liên quan đến vùng, làm cơ sở để điều phối các hoạt động liên kết vùng.
Nghiên cứu hình thành Quỹ phát triển hạ tầng vùng
Về cơ chế, chính sách đặc thù cho vùng Đông Nam Bộ, Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương liên quan nghiên cứu kỹ lưỡng, đề xuất các cơ chế, chính sách đổi mới, nhằm phát triển vùng, trong đó có các cơ chế, chính sách về điều phối, phát triển liên kết vùng.
Trong các đề xuất tại Hội nghị, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi cho rằng việc thành lập Quỹ phát triển hệ thống giao thông vùng là hết sức cần thiết.
Quỹ được hình thành từ vốn ngân sách nhà nước (bao gồm ngân sách Trung ương và các địa phương), nguồn xã hội hóa và các nguồn khác. Quỹ có nhiệm vụ đầu tư, đảm bảo nguồn vốn cho các dự án trọng điểm mang tính liên kết vùng (như đầu tư nâng cấp các cảng hàng không, chú trọng kết nối các trung tâm đầu mối với hành lang vận tải thủy chính của vùng; nâng cao năng lực của hệ thống cảng biển; phát triển giao thông đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, các tuyến đường sắt đô thị, đường cao tốc TP.HCM kết nối với các tỉnh...; tài trợ cho các hoạt động quản lý, quản trị, nghiên cứu và nâng cao năng lực quản lý.
Theo ông Mãi, việc có được một quỹ đầu tư hạ tầng chung cho toàn vùng với cơ chế mở sẽ thúc đẩy quá trình phát triển và liên kết các địa phương trong vùng đặc biệt là đối với vấn đề hạ tầng, giao thông, một yếu tố mang tính huyết mạch cho sự phát triển và khai thác hết tiềm năng của vùng.
“Lãnh đạo các tỉnh trong vùng, Ngân hàng Thế giới, các doanh nghiệp bày tỏ sự thống nhất cao và ủng hộ xây dựng Quỹ”, ông nói đồng thời cho biết, vừa qua, Thành phố và lãnh đạo 5 tỉnh trong vùng cho rằng sẽ khả thi và tối ưu hơn nếu theo phương án Thủ tướng Chính phủ thành lập Quỹ. Việc thành lập Quỹ sẽ có sự chủ động phối hợp, hỗ trợ của Thành phố với các cơ quan Trung ương.
Về vấn đề này, Thủ tướng cũng đề nghị nghiên cứu hình thành Quỹ phát triển hạ tầng vùng để có nguồn vốn bố trí riêng cho các lĩnh vực liên kết, có chính sách huy động nguồn lực xã hội vào hoạt động liên kết. Thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan nghiên cứu hình thành Quỹ phát triển hạ tầng vùng, cố gắng hoàn thành trong quý III/2023.
