Ở Việt Nam, có một số món ăn không chỉ khiến người ta phải giật mình với giá tiền mà còn bởi nó có vẻ ngoài khác lạ. Cá chìa vôi là một trong những đặc sản như vậy. Xưa kia, loài cá này nằm trong danh sách sơn hào hải vị chỉ vua chúa mới được thưởng thức.
Cá chìa vôi tập trung tại các vùng biển có san hô của miền Trung, nhiều nhất là ở Đà Nẵng. Cá chìa vôi đánh bắt được ở đây sẽ tiếp tục phân phối cho hai đầu đất nước.
Loài cá này ấn tượng bởi kích thước thân hình to và dài, có khi nặng đến 3kg và dài trên 1m. Cá chìa vôi có hai màu: đen và đỏ rực, nhưng thường thì cá màu đỏ phổ biến hơn.
Cá chìa vôi có vẻ ngoài khá độc đáo. (Ảnh: dacsandanang).
Cái tên chìa vôi được ngư dân đặt dựa trên hình dáng rất đặc biệt của miệng cá. Miệng cá có hình ống dài, phần đầu loe ra như cái bình vôi hay kèn trumpet.
Ngoài tên chìa vôi, một số nơi còn đặt cho loại cá này là cá phóng lao bởi miệng nó giống như mũi lao phóng về phía trước. Cá chỉ có một trục xương sống ở giữa và rất nhiều thịt nạc bọc xung quanh.
Dù thân dài nhưng cá chìa vôi bơi rất chậm. Chúng lượn lờ quanh các rạn san hô, chúc mõm xuống dưới đáy hoặc bất động, lắc lư theo làn nước để kiếm ăn. Với cái mỏ liền mang và miệng nhỏ, cá chìa vôi chỉ “hút” được những sinh vật nhỏ, phù du để làm thức ăn...
Mỗi con cá chìa vôi được bán với mức giá khá cao. (Ảnh: haisansachphanthiet)
Cá chìa vôi là đặc sản quý và đang ngày càng khan hiếm. Chính vì vậy, giá thành của món ăn này cũng ngày một tăng cao. Cá chìa vôi được giới sành ăn săn đón với mức giá từ 1 - 1,3 triệu đồng.
Thịt cá chìa vôi rất thơm ngon và là nguồn cung cấp nhiều chất đạm, ít chất béo, nhiều vitamin như niacin, B6 và khoáng chất như canxi, sắt... giúp tạo hồng cầu và kích hoạt hệ miễn nhiễm. Cá cũng chứa một lượng acid béo omega -3 đáng kể.
Cá chìa vôi có thể chế biến khá nhiều món ăn ngon như cháo, nướng, chiên, hấp, kho..., trong đó món nướng được nhiều người ưa chuộng hơn cả vì vừa ngon, cách chế biến lại vô cùng đơn giản.
Cá chìa vôi nướng là món ăn thượng hạng chỉ dành cho người sành ăn. (Ảnh: dacsandanang)
Cá sau khi mang về chỉ cần sơ chế bằng cách cắt mỏ, móc mang, bỏ ruột rồi rửa sạch để cho ráo nước. Nếu con cá nhỏ, người chế biến thường để nguyên con. Nhưng nếu cá có kích thước lớn, người ta lại cắt thành nhiều khúc.
Cá được ướp với hành, tỏi, nước mắm, ớt (đặc biệt là ớt xanh của Đà Nẵng sẽ tạo độ thơm cho thịt cá)… trong khoảng 15 phút. Tiếp đó, cho cá lên bếp than nướng lửa riu riu, thỉnh thoảng phết mỡ hoặc nước màu thực vật để tạo cho cá màu vàng, có mùi thơm hấp dẫn.
Khi cá chín, mùi thơm theo khói bốc lên ngào ngạt. Gắp từng thớ cá trắng ngần, cuốn chung với rau thơm và bánh tráng hoặc cải xanh rồi chấm vào chén mắm nêm đậm đà thì ngon không thể tả.
Cũng có nhiều thực khách lựa chọn muối ớt xanh cay nồng để dùng kèm với món ăn thượng hạng này.
Cá chìa vôi còn có nhiều chất dinh dưỡng. (Ảnh: haisanbienhoa)
Cá chìa vôi còn gọi là hải long, được các thầy thuốc Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản, Triều Tiên dùng làm thuốc.
