Trong phiên giao dịch ngày 16/5, nhóm cổ phiếu điện như GEG, REE, PC1, BCG, HDG,... kết phiên trong sắc xanh, khối lượng khớp lệnh tăng mạnh. Đơn cử BCG duy trì khớp lệnh gần 11 triệu cổ phiếu.
Theo đánh giá của các chuyên gia, Quy hoạch điện VIII giúp các doanh nghiệp sản xuất năng lượng tái tạo hưởng lợi. Tuy nhiên, đây các quy hoạch mang tính định hướng nên doanh nghiệp nào khỏe, yếu còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố và cần thời gian dài để thực hiện quy hoạch, đưa quy hoạch vào cuộc sống.
Cổ phiếu điện tái tạo được kỳ vọng là một trong những ngành có triển vọng trong năm 2023, đặc biệt trong bối cảnh năm nay thủy điện chịu ảnh hưởng tiêu cực từ việc khô hạn do ElNino.
Trong 2023, CTCK VNDIRECT kỳ vọng một mức tăng trưởng sản lượng điện thận trọng 6% so với năm ngoái, thấp hơn 28% so với dự báo Quy hoạch điện VIII do nhu cầu điện mảng xây dựng dự kiến giảm sút, bởi những khó khăn của thị trường bất động sản nhà ở. Dù vậy, một mùa Hè nóng bức hơn sẽ kéo nhu cầu điện nhóm tiêu dùng dân cư, bù đắp sự sụt giảm mảng công nghiệp - xây dựng. Trong giai đoạn 2024 - 2030, VNDIRECT dự kiến tăng trưởng kép sản lượng điện sẽ dựa trên kịch bản cơ sở trong Quy hoạch điện VIII đạt 8,4%.
Đánh giá về tác động của Quy hoạch điện VIII, chuyên gia Chứng khoán KBSV cho rằng, lộ trình của quy định này cắt giảm mạnh mẽ điện than hướng tới mục tiêu giảm phát thải. Vì vậy, trong ngắn hạn điện than vẫn sẽ chiếm tỷ trọng chính trong cơ cấu nguồn phát, nhưng trong dài hạn triển vọng sẽ bị ảnh hưởng do không còn được phát triển và vấp phải sự cạnh tranh của nhiều nguồn phát khác.
Các nguồn điện khí sẽ là mũi nhọn phát triển trong giai đoạn 2022-2035. Khi Quy hoạch điện III được thông qua, giai đoạn sắp tới sẽ chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của hàng loạt dự án điện khí.
Điện gió là điểm nhấn chính trong nhóm năng lượng tái tạo, sẽ chiếm tỷ trọng lớn trong giai đoạn 2023 - 2050, đặc biệt là sau năm 2030. Dự kiến điện gió sẽ chiếm khoảng 18% tổng công suất hệ thống trong năm 2030 và tăng lên tỷ trọng cao nhất 29,4% vào 2050. Điện gió sẽ là lĩnh vực hấp dẫn trong đầu tư ngành điện khi có định hướng rõ từ Chính phủ và chi phí đầu tư giảm.
Những doanh nghiệp có tiềm lực tài chính và kinh nghiệm trong việc phát triển và vận hành các dự án năng lượng tái tạo sẽ có lợi thế trong việc đấu thầu nhờ quản lý hiệu quả, tiết kiệm chi phí nhờ huy động được các nguồn vốn lớn với chi phí rẻ.
Chứng khoán Yuanta cũng cho rằng, Quy hoạch điện III là văn bản pháp lý quan trọng giúp các chủ đầu tư dự án điện gió đẩy nhanh tiến độ dự án. Quy hoạch điện VIII được ban hành sau rất nhiều lần dự thảo sẽ có tác động tích cực tới các chủ đầu tư có kinh nghiệm phát triển các dự án năng lượng tái tạo như BCG, PC1, HDG, REE, GEG.
Các dự án điện đảm bảo đầy đủ các tiêu chuẩn xã hội, môi trường và quản trị (ESG) có thể tiếp cận với nguồn vốn lãi vay rất ưu đãi (5 - 6%/năm) thấp hơn nhiều so với các dự án vay nội tệ (~10 - 11%). Đây là một lợi thế rất lớn không chỉ cho tính hiệu quả của các dự án mà, đồng thời tạo tiền đề để doanh nghiệp tiếp tục được tài trợ các khoản vay chi phí vốn thấp trong tương lai.