Tại Toạ đàm “Sàn giao dịch vàng - Giải pháp minh bạch thị trường và ổn định kinh tế vĩ mô” do Báo Tiền phong tổ chức, ông Vũ Hồng Sơn, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần vàng bạc đá quý Bảo Tín Mạnh Hải cho biết, không muốn khách hàng phải xếp hàng mua vàng và cũng mong muốn bán được nhiều vàng cho khách chứ không phải giới hạn 2-3 chỉ. Tuy nhiên, công ty vàng gặp khó khăn về nguồn nguyên liệu nên khó đáp ứng được nhu cầu tăng cao, mạnh trên thị trường. Việt Nam chỉ có vài mỏ vàng do Nhà nước khai thác. Chủ yếu phụ thuộc vào vàng nhập khẩu nhưng quota dành để nhập vàng không nhiều vì liên quan đến câu chuyện ngoại hối.
Ông Sơn chia sẻ: “Năm 2024 ước tính Nhà nước dành 3 tỷ USD nhập khẩu vàng”.
| |
Ông Vũ Hồng Sơn, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần vàng bạc đá quý Bảo Tín Mạnh Hải |
Ông Nguyễn Đức Lê, Phó trưởng phòng Nghiệp vụ quản lý thị trường, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, Bộ Công Thương cho biết, đối với vàng chế tác, trang sức, vàng tiêu dùng… có nguồn cung đáp ứng tương đối đủ. Chỉ có nguồn cung về vàng miếng đôi khi có hạn chế về nhập khẩu, trong khi thời gian gần đây nhu cầu trong nước lớn, cung hạn chế, tạo nên nút thắt cổ chai đẩy giá vàng lên cao. Điều này xuất phát từ việc người việt Nam có truyền thống mua tích sản, tiết kiệm, cưới xin...
| |
Ông Nguyễn Đức Lê, Phó trưởng phòng Nghiệp vụ quản lý thị trường, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, Bộ Công Thương |
Ở góc độ Bộ Tài chính, ông Phan Quốc Đông, Phó chi cục trưởng, Chi cục Điều tra chống buôn lậu, Cục Hải quan cho biết, vàng luôn hấp dẫn giới buôn lậu vì giá trị cao, dễ sở hữu và có khả năng giữ giá trong bối cảnh biến động như chiến tranh hay lạm phát. Tính thanh khoản quốc tế lớn cùng tâm lý tích trữ vàng lâu đời của người Việt khiến nhu cầu thị trường luôn cao.
Ông Đông chia sẻ, điều kiện địa lý với đường biên dài hơn 4.000 km nhưng chỉ có 157 cửa khẩu và 88 điểm kiểm soát khiến nguy cơ buôn lậu vàng luôn hiện hữu. Khi giá trong nước chênh lệch và nhu cầu tăng, rủi ro buôn lậu càng lớn. Theo đó, Cục Hải quan đã triển khai nhiều biện pháp nghiệp vụ, trong đó có Kế hoạch 2088 và chỉ thị ngày 4/11, xác định chống buôn lậu vàng là nhiệm vụ trọng tâm. Dù đã phát hiện nhiều vụ việc, nhưng mỗi vụ thường có giá trị lớn, điển hình trên tuyến đường bộ khoảng 10kg.
“Lượng vàng xử lý có thể cao hơn khi phối hợp với các lực lượng khác”, ông Đông thông tin.
Phát biểu tại Toạ đàm, TS. Nguyễn Trí Hiếu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển Thị trường Tài chính và Bất động sản Toàn Cầu cho rằng, thị trường vàng trong nước không liên thông nhưng giá vàng trong nước neo theo giá vàng thế giới. Trong 12 tháng qua, giá vàng thế giới tăng 56% còn giá vàng trong nước tăng 80%. “Quá lãi”, ông Hiếu cảm thán.
Theo ông Hiếu, đây cũng là lý do để giải thích cho tình trạng người dân xếp hàng mua vàng hay tâm lý fomo của người dân bởi e rằng mình đã bỏ qua cơ hội đầu tư trong bối cảnh để đầu tư bất động sản cần nguồn vốn lớn; tham gia chứng khoán cần sự hiểu biết mà không phải ai cũng có thể đáp ứng; đặc biệt, lãi suất ngân hàng huy động khoảng 5 - 6%/năm.
“Người dân mua vàng không chỉ nhằm mục tiêu đầu tư. Vàng không chỉ là tài sản mang tính đầu tư mà còn là hình thức tự bảo hiểm. Vàng không chỉ là 1 cục mà còn được chia nhỏ. Vàng có tính thanh khoản lớn, gần tiền. Đây là những ưu điểm cho người dân khi đầu tư vào vàng - nhu cầu chính đáng và tâm lý này vẫn còn ngay kể cả khi có sàn vàng”, ông Hiếu nói.
Vấn đề quan trọng làm thế nào để có thể huy động khoảng 400 - 500 tấn vàng trong dân, theo ông Hiếu, triển khai được và cần thời gian dài với lộ trình 3 - 5 năm.
TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng BIDV nêu quan điểm: "Không cổ xuý việc người dân nắm giữ vàng miếng".
| |
| TS. Nguyễn Trí Hiếu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển Thị trường Tài chính và Bất động sản Toàn Cầu |
Trao đổi với Đầu tư Chứng khoán, một lãnh đạo cao cấp NHNN cho biết, nguyên nhân chủ yếu khiến giá vàng tăng bởi căng thẳng địa chính trị, ngoại giao, xung đột vũ trang tại nhiều quốc gia trên thế giới leo thang. Giá vàng miếng SJC trong nước trong tháng 10 do vậy cũng biến động theo (tăng lên cao nhất ở mức khoảng 154 triệu đồng/lượng, sau đó giảm xuống 148 triệu đồng/lượng, giảm 6 triệu đồng/lượng). Ngày 26/8/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 232/2025/NĐ-CP bám sát các chủ trương của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là chỉ đạo của Tổng Bí thư tại Thông báo số 211-TB/VPTW ngày 30/5/2025 về xóa bỏ cơ chế độc quyền Nhà nước một cách có kiểm soát trên nguyên tắc Nhà nước vẫn quản lý hoạt động sản xuất vàng miếng có hiệu lực từ ngày 10/10/2025.
| |
Cũng theo vị lãnh đạo NHNN, việc chấm dứt cơ chế Nhà nước độc quyền thương hiệu vàng miếng, mở rộng đối tượng sản xuất vàng miếng, xuất khẩu, nhập khẩu vàng miếng và nhập khẩu vàng nguyên liệu sẽ giúp nguồn cung vàng trên thị trường đa dạng hơn. Để triển khai thi hành Nghị định 24, NHNN đã ban hành Thông tư 34/2025/TT-NHNN ngày 09/10/2025, có hiệu lực từ ngày 10/10/2015 và chuẩn bị các điều kiện cần thiết để quản lý thị trường vàng theo cơ chế mới. Thông tư 34 đã hướng dẫn cụ thể hồ sơ, trình tự thủ tục cấp phép sản xuất vàng miếng, xuất khẩu, nhập khẩu vàng. Hiện nay, NHNN đã nhận được hồ sơ xin cấp phép sản xuất vàng miếng của một số đơn vị và đang xem xét thực hiện cấp phép theo đúng quy định tại Nghị định 232. Thời gian qua, thực hiện chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền, NHNN đã phối hợp với các bộ có liên quan nghiên cứu về Sàn giao dịch vàng tại Việt Nam.
“Ngày 15/10/2025, NHNN đã tổ chức Tọa đàm trao đổi liên quan đến thành lập Sàn giao dịch vàng tại Việt Nam nhằm cung cấp thông tin, trao đổi ý kiến, chia sẻ kinh nghiệm và tham vấn ý kiến về việc thành lập, hoạt động của Sàn giao dịch vàng tại Việt Nam. NHNN sẽ có tờ trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về Sàn giao dịch vàng, đề xuất với Chính phủ giao các bộ, ngành có liên quan để xử lý các vấn đề phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của các đơn vị”, vị lãnh đạo NHNN cho biết.