3 "chân kiềng" của thị trường M&A Nhật Bản
Các ngân hàng dự đoán xu hướng trên sẽ tiếp tục duy trì nhờ lực đỡ từ 3 "chân kiềng", bao gồm: các giao dịch tư nhân hóa trị giá hàng tỷ USD, đầu tư ra nước ngoài của doanh nghiệp Nhật Bản, và hoạt động góp vốn cổ phần tư nhân.
Những nỗ lực cải cách quản trị doanh nghiệp để khắc phục tình trạng định giá thấp kinh niên ở các công ty Nhật Bản đang thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài và các nhà đầu tư chủ động. Hơn nữa, môi trường lãi suất thấp của Nhật Bản cũng khiến các giao dịch M&A tại nước này trở nên hấp dẫn hơn, thúc đẩy nhu cầu giao dịch mạnh mẽ hơn.
Giao dịch M&A liên quan đến các công ty Nhật Bản đã tăng gấp 3 lần về giá trị, đạt kỷ lục 232 tỷ USD trong nửa đầu năm 2025, trong khi giá trị M&A tại châu Á đạt 650 tỷ USD trong cùng kỳ, tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm trước, theo dữ liệu của LSEG.
Các ngân hàng cho biết chính phủ Nhật Bản kêu gọi thực hiện quản trị doanh nghiệp tốt hơn. Hoạt động tư nhân hóa các công ty con đã niêm yết, cũng như các thương vụ mua lại ở nước ngoài để doanh nghiệp Nhật Bản tìm kiếm con đường tăng trưởng mới sẽ tiếp tục thúc đẩy các thương vụ lớn.
Hơn nữa, thị trường Nhật Bản đã tương đối tách biệt khỏi sự biến động toàn cầu mặc dù có sự bất ổn địa chính trị và kinh tế vĩ mô rộng lớn hơn; điều này giúp củng cố động lực cho các thương vụ M&A.
Một nhóm các công ty của Toyota Motor và "gã khồng lồ" viễn thông Nippon Telegraph and Telephone (NTT) đã mua lại các công ty con được niêm yết tư nhân trong các thương vụ trị giá lần lượt là 34,6 tỷ USD và 16,5 tỷ USD, biến chúng trở thành các giao dịch M&A lớn nhất trên toàn cầu trong kỳ xem xét.
"Có rất nhiều thương vụ khác như vậy đang diễn ra và số lượng của chúng đang tăng lên", Kei Nitta, giám đốc toàn cầu về M&A tại Nomura Securities, cho biết.
Ngoài những cái tên kể trên, SoftBank Group cũng dẫn đầu một đợt huy động vốn mới lên tới 40 tỷ USD vào OpenAI - công ty phát triển nền tảng trí tuệ nhân tạo ChatGPT - ở vòng gọi vốn công nghệ tư nhân lớn nhất lịch sử.
Nhu cầu giao dịch vẫn mạnh mẽ
Xu hướng lâu nay của các công ty Nhật Bản là tìm kiếm cơ hội tăng trưởng ở nước ngoài khi cơ hội ở thị trường trong nước dần thu hẹp. Hiện tại, xu hướng này được dự báo sẽ vẫn tiếp tục mặc dù nền kinh tế toàn cầu đang gia tăng bất ổn.
Các tổ chức tài chính Nhật Bản, chẳng hạn như công ty bảo hiểm Dai-ichi Life và Nomura Holdings, đã công bố các giao dịch quy mô lớn. Chưa dừng lại ở đó, các ngân hàng cho biết nhu cầu giao dịch M&A vẫn mạnh mẽ ở khắp các lĩnh vực.
"Các cuộc tranh luận về thuế quan và xung đột bên ngoài khiến một số quyết định đầu tư mất nhiều thời gian hơn bình thường và một số khách hàng đã trở nên thận trọng hơn, nhưng chúng tôi cho rằng nhu cầu đầu tư vẫn rất mạnh mẽ", đại diện Nomura Securities cho biết.
Mặt khác, bản thân các công ty Nhật Bản cũng trở thành mục tiêu mua lại hấp dẫn hơn khi các công ty toàn cầu đã xem xét lại chuỗi cung ứng và phân phối nguồn lực của họ trong hai năm qua.
Tuy nhiên, một số rào cản có thể làm chậm quá trình thực hiện giao dịch tại Nhật Bản.
Đơn cử, bất ổn xung quanh triển vọng kinh tế toàn cầu đã khiến việc đánh giá triển vọng tương lai của các công ty trở nên khó khăn hơn, dẫn đến chênh lệch nhiều trong kỳ vọng định giá giữa bên mua và bên bán. Điều này đã khiến nhiều giao dịch thất bại, theo Atsushi Tatsuguchi, trưởng nhóm tư vấn M&A tại Mitsubishi UFJ Morgan Stanley Securities.
Là một phần trong chiến dịch cải cách quản trị doanh nghiệp, các công ty Nhật Bản đang chịu áp lực ngày càng tăng trong việc phải thoái vốn khỏi các mảng kinh doanh không cốt lõi, nhưng đây lại là những miếng bánh hấp dẫn cho các quỹ đầu tư tư nhân.
Seven & i Holdings, chủ sở hữu chuỗi cửa hàng 7-Eleven bị đối thủ Canada Alimentation Couche-Tard nhăm nhe mua lại, đã bán lại một loạt các siêu thị và các mảng kinh doanh không phải cốt lõi cho Bain Capital với giá khoảng 5,5 tỷ USD vào tháng 3, theo Reuters.
"Việc bóc tách các mảng kinh doanh không cốt lõi của các công ty sẽ tiếp tục là xu hướng trong thời gian tới", Yusuke Ishimaru, Phó giám đốc cấp cao về tư vấn M&A tại SMBC Nikko Securities, cho biết.
Theo các chuyên gia ngân hàng, thị trường M&A Nhật Bản đang ghi nhận một lượng lớn giao dịch tiềm năng liên quan đến các công ty đầu tư tư nhân trong nửa cuối năm nay, đáng chú ý là thương vụ mua lại công ty an ninh mạng Nhật Bản Trend Micro có giá trị thị trường là 1.320 tỷ yên (tương đương 8,54 tỷ USD).