Các ngân hàng lớn, các cơ quan năng lượng và các nhà phân tích gần như đều dự đoán rằng nguồn cung dư thừa có thể đẩy giá dầu thô toàn cầu về mức 50 USD/thùng hoặc thấp hơn vào năm tới.
Tuy nhiên, dầu Brent vẫn đang giao dịch ở mức khoảng 67 USD/thùng và không thay đổi nhiều so với mức giá cuối tháng 6, trong khi thị trường tương lai không cho thấy dấu hiệu của tình trạng dư cung sắp tới.
“Có một chút bí ẩn… Toàn bộ thị trường đang dự đoán thặng dư khổng lồ nhưng giá vẫn không hề giảm. Thay vì 67 USD/thùng, tại sao chúng ta không hướng đến mức 47 USD/thùng?”, Vikas Dwivedi, chiến lược gia năng lượng toàn cầu tại Macquarie cho biết.
Dự báo gần đây nhất của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho thấy, mức thặng dư kỷ lục 3,3 triệu thùng/ngày vào năm 2026. Tương tự, Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) tuần trước đã dự đoán mức thặng dư là 2,1 triệu thùng/ngày trong nửa cuối năm nay và 1,7 triệu thùng/ngày vào năm tới.
Ngân hàng đầu tư Macquarie dự báo, thặng dư khoảng 3 triệu thùng/ngày trong quý cuối năm nay và quý đầu năm sau, trong khi công ty tư vấn Rystad dự kiến thặng dư năm tới sẽ đạt trung bình 2,2 triệu thùng/ngày.
Các dự đoán này đồng nghĩa rằng nếu không có thay đổi về sản lượng hoặc nhu cầu tiêu thụ, tình trạng dư cung năm tới sẽ lớn hơn năm 2020, khi đại dịch Covid-19 đã làm giảm nhu cầu khiến giá dầu trung bình đạt 42 USD/thùng và giá dầu thô WTI giảm mạnh xuống mức âm trong một thời gian ngắn.
Tuy nhiên, giá dầu thô vẫn duy trì ổn định trong năm nay ngay cả khi OPEC+ đã và đang tăng sản lượng nhanh chóng.
Theo chiến lược gia Dwivedi, thực tế là lượng dầu dư thừa năm nay đã được tích trữ ở châu Á hoặc được đưa vào kho chứa nổi, thay vì ở các khu vực lưu trữ được giám sát chặt chẽ hơn như Cushing ở Mỹ hoặc Rotterdam ở châu Âu.
Phần lớn điều này xảy ra ở Trung Quốc, quốc gia đang tích cực mua dầu thô cho dự trữ dầu mỏ chiến lược. Theo Toril Bosoni, người đứng đầu bộ phận công nghiệp dầu mỏ và thị trường của IEA, trong khi việc tích trữ như vậy ở những nơi khác trên thế giới thường được xem là một tín hiệu tiêu cực cho thấy cung đang vượt cầu, thì các nhà giao dịch lại xem việc tích trữ của Trung Quốc như thể nó đại diện cho sự gia tăng tiêu thụ.
Theo IEA, lượng dự trữ của Trung Quốc đạt đỉnh khoảng 900.000 thùng/ngày trong quý II trước khi chậm lại vào tháng 7. Macquarie ước tính, Trung Quốc vẫn đang tích trữ khoảng 500.000 thùng/ngày và sẽ tiếp tục như vậy trong vài tháng tới.
Mặc dù Trung Quốc chưa đưa ra bất kỳ lời giải thích nào cho việc mua dầu, nhưng chiến lược gia Dwivedi cho rằng, nước này có thể đang xây dựng một kho dự trữ lớn hơn trong trường hợp các lệnh trừng phạt mạnh tay hơn của phương Tây cuối cùng đã làm tắc nghẽn dòng chảy dầu mỏ của Nga và Iran sang nước này.
Amrita Sen, nhà sáng lập công ty tư vấn Energy Aspects cho biết, việc Trung Quốc tích trữ dầu là một phần trong chiến lược "phi đô la hóa" nhằm ngăn chặn bất kỳ sự mất giá tiềm tàng nào của đồng nhân dân tệ nếu chiến tranh thương mại với Mỹ leo thang.
Bên cạnh đó, giá dầu cũng được hỗ trợ bởi sự kết hợp giữa các lệnh trừng phạt đối với Nga và Venezuela cùng hai năm cắt giảm nguồn cung từ các thành viên OPEC+, đồng nghĩa với việc thị trường đang thiếu hụt một số loại dầu thô nặng cụ thể. Để ứng phó với tình hình, các nhà máy lọc dầu buộc phải trả giá cao hơn để sử dụng các hỗn hợp khác, điều này đã góp phần hỗ trợ giá dầu Brent.
Trọng tâm trong phân tích của IEA là dự báo rằng mức tiêu thụ dầu toàn cầu sẽ chỉ tăng 700.000 thùng/ngày vào năm tới lên 104,6 triệu thùng/ngày, mức tăng trưởng nhu cầu chậm nhất kể từ sau đại dịch kể từ năm 2009. IEA dự kiến, sản lượng sẽ tăng 2,7 triệu thùng/ngày trong năm nay và 2,1 triệu thùng/ngày vào năm tới, đạt mức kỷ lục 107,9 triệu thùng/ngày.
"Phải có sự thay đổi nào đó… Nếu các nhà cung cấp không hành động, cán cân cung cầu sẽ cho thấy một thị trường dư cung nghiêm trọng, nhưng cuối cùng thị trường cũng sẽ phản ứng”, chiến lược gia Toril Bosoni cho biết.
Một số nhà phân tích tin rằng, quy mô thặng dư cuối cùng sẽ nhỏ hơn và tác động lên giá dầu sẽ ít nghiêm trọng hơn. Mặc dù số liệu của Energy Aspects cũng ngụ ý về mức dư thừa 2 triệu thùng/ngày vào năm tới, nhưng ước tính về mức thặng dư có thể điều chỉnh khi rõ ràng là OPEC+ đã không thể tăng sản lượng nhiều như đã công bố.
OPEC+ đã tăng hạn ngạch sản xuất thêm 2,5 triệu thùng/ngày kể từ tháng 4, nhưng hầu hết các chuyên gia cho rằng sản lượng thực tế sẽ tăng dưới 1,5 triệu thùng/ngày, do một số thành viên đã đạt công suất tối đa.
“Sẽ có áp lực giảm giá, nhưng tôi không tin vào câu chuyện giá dầu sẽ xuống 40 USD/thùng… Miễn là Trung Quốc tiếp tục mua dầu và công suất dự phòng của OPEC+ bị hạn chế thì mức giảm sẽ bị hạn chế”, bà Amrita Sen cho biết.