Năng lượng được ưu tiên cao nhất
Phát biểu tại Hội thảo Chuyển đổi năng lượng xanh nhìn từ Nghị quyết 70-NQ/TW vừa được Tạp chí Nhà đầu tư tổ chức, ông Nguyễn Tài Anh, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) khẳng định, EVN là doanh nghiệp nhà nước chịu trách nhiệm chính trong việc đảm bảo cung ứng điện cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Mỗi năm, Việt Nam cần 3-5 tỷ USD đầu tư vào hệ thống điện.
“Số tiền này cực lớn, nhưng thách thức lớn nhất không phải là tiền, mà là công tác quy hoạch đồng bộ giữa nguồn điện và lưới điện. Nguồn điện đầu vào đa dạng, phong phú, do các thành phần kinh tế đầu tư, nhưng nếu không có lưới điện do doanh nghiệp nhà nước đảm nhiệm để truyền tải đến người tiêu dùng, thì nguồn điện có cũng như không”, ông Tài nói.
Theo ông Tài, để xây dựng một nhà máy phát điện mất thời gian không lâu, như điện mặt trời chỉ mất từ 6 tháng đến một năm, còn điện gió chỉ khoảng 18 tháng. Nhưng để xây dựng đường truyền tải điện 500 KV phải mất 3-5 năm xây dựng, cộng cả thời gian chuẩn bị đầu tư, hoàn tất các thủ tục thì nhanh cũng mất 7 năm...
“Chúng tôi có những dự án kéo dài 9 năm vì đường dây truyền tài điện đi qua nhiều địa phương, phải đền bù, giải tỏa mặt bằng đất đai cho hàng ngàn hộ, chỉ cần một vài trường hợp không hợp tác là cả dự án bị tắc nghẽn. Chưa kể còn vướng mắc bởi các văn bản quy phạm pháp luật”, ông Tài Anh nói thêm.
Ông Phan Đức Hiếu, đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội thừa nhận, trong lĩnh vực đầu tư, khó khăn, vướng mắc lớn nhất vẫn là vấn đề đất đai, cụ thể là giải phóng mặt bằng, thu hồi đất. Đối với dự án truyền tải điện, việc giải phóng mặt bằng, thu hồi đất và cả vấn đề đầu tư không thể giải quyết bằng hệ thống quy phạm pháp luật chung, mà Quốc hội phải có nghị quyết riêng để xử lý.
Mới đây, Bộ Công thương đã trình Chính phủ Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn trong phát triển năng lượng quốc gia, trước khi trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ mười. “Nghị quyết tập trung vào các nhóm giải pháp nhằm tháo gỡ điểm nghẽn trong quy hoạch, đầu tư và phát triển nguồn điện, đảm bảo đáp ứng nhu cầu điện tăng nhanh trong giai đoạn tới”, ông Trần Hoài Trang, Phó cục trưởng Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công thương) cho biết.
Ngân hàng sẵn sàng cấp vốn cho dự án điện xanh
Nghị quyết 70-NQ/TW yêu cầu hoàn thiện chính sách tài chính theo hướng huy động tối đa các nguồn vốn đầu tư tư nhân, đầu tư nước ngoài vào dự án trong lĩnh vực năng lượng; đổi mới chính sách tín dụng theo hướng linh hoạt, hiệu quả, ưu tiên bố trí vốn tín dụng cho lĩnh vực năng lượng, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp năng lượng tiếp cận các nguồn vốn; có nguồn vốn, gói tín dụng ưu đãi cho doanh nghiệp có dự án năng lượng xanh, sạch...
Ông Vương Văn Quý, Phó trưởng ban Ban Chính sách tín dụng, Ngân hàng Agribank cho biết, thực hiện Nghị quyết 70-NQ/TW, Agribank xác định, tín dụng xanh nói chung và tín dụng cho năng lượng xanh nói riêng là một trong các nội dung trọng tâm của lộ trình phát triển dài hạn, gắn liền với chuyển đổi số, xây dựng ngân hàng hiện đại và hội nhập quốc tế.
“Thúc đẩy tín dụng cho năng lượng xanh là sứ mệnh chung của toàn xã hội và Agribank cam kết đồng chủ động tiếp cận và cấp tín dụng cho các dự án năng lượng xanh, góp phần đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển xanh và bền vững”, ông Quý khẳng định.
Theo ông Trần Hoài Nam, Phó giám đốc Khối Khách hàng doanh nghiệp, Ngân hàng VietinBank, các ngân hàng thương mại đang tích cực tìm kiếm khách hàng, nguồn vốn giá rẻ để cho vay dự án xanh với lãi suất rẻ. Để huy động nguồn lực xã hội đầu tư cho dự án xanh, trong đó có dự án năng lượng, cần đưa sàn giao dịch tín chỉ carbon vào vận hành để phân loại doanh nghiệp.
“Doanh nghiệp nào không chịu đầu tư sản xuất xanh, sẽ phải mua tín chỉ carbon của doanh nghiệp khác. Có như vậy, doanh nghiệp mới chủ động đầu tư nhằm xanh hóa quá trình sản xuất”, ông Nam đề xuất.