Sóng ngắn lướt nhanh

Các yếu tố bên ngoài đang có tác động không nhỏ đến tâm lý nhà đầu tư.

Dòng tiền luân chuyển nhanh

Tuần qua, dòng tiền chuyển sang nhóm cổ phiếu dầu khí, xây dựng…, sau khi tập trung vào nhóm mang tính dẫn dắt như ngân hàng, chứng khoán trong tuần trước đó. “Sóng” cũng xuất hiện rải rác ở một số cổ phiếu nhỏ.

Khi thị trường đang trong quá trình tích lũy thì các nhịp tăng điểm diễn ra rất ngắn, bởi nhà đầu tư có tâm lý nghi ngờ rằng vùng đáy chưa tạo được nền tảng vững vàng.

Ông Ngô Thế Hiển, Giám đốc Phân tích, Công ty Chứng khoán Sài Gòn - Hà Nội nhận xét, dòng tiền đang có sự luân chuyển nhanh giữa các nhóm cổ phiếu. Thông thường, khi thị trường đang trong quá trình tích lũy thì các nhịp tăng điểm diễn ra rất ngắn, bởi nhà đầu tư có tâm lý nghi ngờ rằng vùng đáy chưa tạo được nền tảng vững vàng. Do đó, dòng tiền có xu hướng luân chuyển nhanh qua các nhóm ngành và cổ phiếu về tài khoản mà có lãi sẽ ngay lập tức được bán ra nhằm chốt lời.

Trong giai đoạn thị trường bị chi phối bởi nhiều yếu tố bất định, dòng tiền vẫn thận trọng, dù VN-Index gần đây có diễn biến khả quan hơn, sắc xanh nhiều hơn sắc đỏ. Theo đó, thanh khoản dần được cải thiện, nhưng giá trị giao dịch vẫn ở mức thấp.

Các yếu tố bên ngoài đang tác động không nhỏ đến tâm lý nhà đầu tư. Đặc biệt, chỉ số giá tiêu dùng tháng 6/2022 của Mỹ tăng 9,1% so với cùng kỳ năm trước, cao nhất kể từ năm 1981 và cao hơn mức tăng 8,6% của tháng 5. Mặc dù giá dầu và một số mặt hàng quan trọng khác điều chỉnh giảm, nhưng việc kết luận lạm phát tại Mỹ đã đạt đỉnh hay chưa là rất khó, bởi xung đột Nga - Ukraine chưa có dấu hiệu sớm chấm dứt, tình hình địa chính trị trên thế giới gia tăng căng thẳng, diễn biến dịch Covid-19 tại Trung Quốc vẫn phức tạp...

Trước mắt, lạm phát gia tăng đến mức “không chấp nhận được” khiến Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tiếp tục chính sách tiền tệ thắt chặt nhằm kiềm chế lạm phát, nhưng nhiều ý kiến lo ngại việc này sẽ dẫn tới nguy cơ suy thoái kinh tế, qua đó tác động tiêu cực tới thị trường chứng khoán Mỹ và nhiều thị trường khác trên thế giới.

Theo khảo sát của CME Group, có 52% ý kiến cho rằng, Fed sẽ tăng thêm 1% lãi suất trong cuộc họp chính sách diễn ra vào ngày 27/7 tới; 48% ý kiến cho rằng mức tăng là 0,75%. Trước khi số liệu CPI tháng 6 được công bố, trên 90% ý kiến dự báo, Fed chỉ tăng thêm 0,5% lãi suất.

Chiến thuật đánh nhanh, rút gọn

Thực tế cho thấy, thị trường chứng khoán Việt Nam chịu ảnh hưởng tiêu cực từ diễn biến giảm của thị trường thế giới, nhưng khi nhiều thị trường trong khu vực hồi phục thì sức bật của thị trường Việt Nam thường yếu hơn.

Trong rổ chỉ số VN30, tỷ trọng cổ phiếu ngân hàng, bất động sản, tài chính - chứng khoán ở mức cao. Khi thị trường giảm điểm, nhóm cổ phiếu này có mức mất giá lớn hơn, ảnh hưởng đến thị trường chung.

Cổ phiếu ngân hàng đang gặp lực cản từ hạn mức tăng trưởng tín dụng chưa được nới và rủi ro nợ xấu gia tăng. Tính đến cuối tháng 6, tín dụng toàn nền kinh tế tăng 9,35%, trong khi mục tiêu năm 2022 là 14%, có những ngân hàng đã sử dụng hết hạn mức tăng trưởng tín dụng cả năm.

Về nợ xấu, theo TS. Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia, tỷ lệ nợ xấu nội bảng ngành ngân hàng hiện khoảng 1,4%, dự báo đến cuối năm tăng lên mức 2%.

Với cổ phiếu bất động sản, áp lực đến từ việc nhiều doanh nghiệp đứng trước nguy cơ khó huy động vốn để triển khai dự án cũng như “đảo nợ” trái phiếu (ước tính có gần 100.000 tỷ đồng trái phiếu do doanh nghiệp địa ốc phát hành đáo hạn trong năm 2022).

Cổ phiếu chứng khoán thì vẫn có rủi ro giảm giá khi thanh khoản thị trường thời gian tới được dự báo duy trì ở mức thấp, trong khi kết quả kinh doanh quý II/2022 đang được các công ty công bố với con số lợi nhuận sau thuế sụt giảm hoặc thua lỗ. Cụ thể, Chứng khoán SSI có lợi nhuận giảm 26% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tương tự, lợi nhuận của Chứng khoán Kỹ thương giảm 17%, Chứng khoán VIX giảm gần 46%, Chứng khoán Agribank giảm 92%, Chứng khoán Liên Việt lỗ gần 21 tỷ đồng, Chứng khoán Tiên Phong lỗ hơn 160 tỷ đồng, Chứng khoán Rồng Việt lỗ gần 234 tỷ đồng, Chứng khoán Sài Gòn - Hà Nội lỗ 297 tỷ đồng...

Đáng lưu ý, đa số cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Việt Nam là cổ phiếu chu kỳ. Các cổ phiếu này có đặc điểm là kết quả kinh doanh phụ thuộc vào chu kỳ kinh tế, nên lợi nhuận của doanh nghiệp trong thời gian tới là biến số lớn. Vì thế, mức định giá P/E hiện tại không nói lên được thị trường thực sự rẻ hay đắt.

Trong xu hướng giảm, những ngành đi ngược thị trường không nhiều và việc đi ngược này diễn ra nhanh, đòi hỏi nhà đầu tư phải nhanh hơn. Nghĩa là, chiến thuật “đánh nhanh, rút gọn” phù hợp hơn với những nhà đầu tư giàu kinh nghiệm, có sẵn cổ phiếu trong danh mục.

Bà Châu Thiên Trúc Quỳnh, Giám đốc Môi giới, Công ty Chứng khoán Bản Việt nhận xét, gần đây, thanh khoản thị trường tăng lên, nhưng dòng tiền lớn hầu như chưa tham gia. Sự chuyển động của dòng tiền trong giai đoạn hiện nay chủ yếu mang tính ngắn hạn và luân phiên giữa các nhóm ngành.

“Do vậy, nhà đầu tư lướt sóng cần cẩn trọng, tìm đúng sóng ngành và chỉ lướt những mã cổ phiếu có sẵn trong tài khoản. Với nhà đầu tư có tỷ trọng tiền mặt cao, không nên vội vàng giải ngân ngay, mà cần kiên nhẫn để tìm được điểm mua tốt nhất”, bà Quỳnh khuyến nghị.

Nhận định về xu hướng thị trường, ông Trần Xuân Bách, chuyên gia phân tích Chiến lược thị trường, Công ty Chứng khoán Bảo Việt chia sẻ kỳ vọng, thị trường sẽ ổn định dần và hồi phục rõ nét hơn khi bước sang tháng 8, với triển vọng tăng trưởng kinh tế và lợi nhuận của nhiều doanh nghiệp trong quý III/2022 tăng mạnh so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo ông Bách, nhà đầu tư có thể xem xét mở các vị thế mua trong các nhịp thị trường điều chỉnh ở giai đoạn hiện tại. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần phân bổ tỷ trọng hợp lý và ưu tiên quản trị rủi ro cho danh mục, tập trung vào các doanh nghiệp có nền lợi nhuận quý III năm ngoái thấp và các ngành được hưởng lợi bởi câu chuyện đầu tư công.

Nhà đầu tư Nguyễn Mạnh Tuấn nhìn nhận, nhiều cổ phiếu đã về vùng giá hấp dẫn, chủ yếu thuộc các doanh nghiệp ở các nhóm ngành hưởng lợi từ sự phục hồi kinh tế, doanh nghiệp đang mở rộng đầu tư, doanh nghiệp bất động sản có lợi thế về quỹ đất.

“Dù thị trường đi ngang và rung lắc mạnh, nhưng vẫn có những nhóm cổ phiếu tăng trưởng, thích hợp cho hoạt động lướt sóng ngắn hạn. Với tầm nhìn dài hạn hơn thì các cổ phiếu bluechips rất đáng quan tâm. Tuy nhiên, việc giải ngân nên thực hiện từng phần và tận dụng các nhịp giảm của thị trường để tích lũy dần”, ông Tuấn nói.

Hoàng Minh