“Tay năm, tay mười”
Tay trái nghe điện thoại tư vấn cho khách hàng, tay phải nhập lệnh giao dịch là tình trạng phổ biến của giới broker trong năm 2020.
Cuối tháng 3/2020, khi thị trường chứng khoán lao xuống đáy sau thông tin về Covid-19, khách hàng nháo nhào bán ra, thị trường không chỉ có những tiếng than ngắn, thở dài, mà tâm lý lo lắng, hoảng loạn xuất hiện. Thế nhưng, tình trạng này chỉ kéo dài vài phiên.
Cơ hội “bắt đáy” mở ra và thị trường dần hồi phục, kéo theo nhiều nhà đầu tư mới tham gia. Kênh đầu tư chứng khoán ngày càng trở nên hấp dẫn trong bối cảnh kinh tế toàn cầu tràn ngập “tiền rẻ” vì các gói kích thích kinh tế và lãi suất ngân hàng giảm. Với tình trạng nhà đầu tư ùn ùn mở tài khoản giao dịch chứng khoán, dòng tiền cuồn cuộn chảy vào thị trường, đẩy thị trường chứng khoán đi từ cao trào này đến cao trào khác. Công việc bận rộn, ít có thời gian nghỉ ngơi, nhưng các broker chia sẻ, họ vẫn luôn tràn đầy năng lượng và cảm thấy hào hứng hơn bao giờ hết.
Chưa đến mức “căng” như tại các sàn chứng khoán phát triển, chẳng hạn Mỹ, Anh, khi nhân viên môi giới gần như đứng suốt trong quá trình làm việc, chủ yếu nghe điện thoại và nhập lệnh, xung quanh là bảng điện tử với các con số liên tục nhảy múa, nhưng các broker tại thị trường Việt Nam trong năm qua cũng luôn trong trạng thái “chạy hết tốc lực, chính xác và chuẩn xác như một chiếc đồng hồ”.
Cùng “say” với các nhà đầu tư, nhiều broker cuốn theo các cơ hội kiếm lời trên thị trường.
Anh Khánh, một broker tại Hà Nội cho rằng, nếu quy mô thị trường và nhà đầu tư tiếp tục tăng dần đều thì hình ảnh của giới broker Việt Nam sẽ sớm giống môi giới tại các thị trường phát triển, chuyên nghiệp và có thu nhập cao.
Hiện tại, nhiều công ty chứng khoán đã áp dụng mở tài khoản tự động, giải pháp định danh khách hàng điện tử (eKYC) trong quy trình đăng ký và xác thực tài khoản. Thay vì các bước đăng ký tài khoản, xác thực căn cước công dân, xác thực chữ ký diễn ra độc lập trên các nền tảng khác nhau, giờ đây, nhà đầu tư có thể thực hiện tất cả các thao tác trên ngay trên ứng dụng di động, sẵn sàng giao dịch sau ít phút. Điều này giúp các broker giảm tải công việc, nhưng công nghệ, máy móc vẫn chưa thay thế được con người, những nhà đầu tư vẫn cần sự tư vấn từ broker.
Chứng khoán sôi động gợi nhớ đến thời hoàng kim 2007 - 2008, nhưng giai đoạn hiện tại có quy mô lớn hơn nhiều, nhà đầu tư thông thái hơn. Bên cạnh đó, các broker sau khi nếm đủ các vị ngọt, đắng có những góc nhìn sâu sắc hơn về thị trường, qua đó hỗ trợ không nhỏ cho các quyết định giao dịch của nhà đầu tư.
Các phòng môi giới lớn đạt giá trị giao dịch cả trăm tỷ đồng/phiên, những phòng nhỏ đạt chục tỷ đồng/phiên trở thành “chuyện thường ngày ở huyện”, chứ không còn là niềm mơ ước như trước.
Các broker hiện nay không đơn thuần chỉ là tư vấn, mà còn liên hệ mật thiết với các doanh nghiệp để có thể đưa ra những nhận định về diễn biến giá cổ phiếu chính xác hơn.
“Nhà đầu tư bây giờ nắm bắt thông tin về doanh nghiệp rất sát sao, trong không ít trường hợp, chúng tôi còn nhận được lời tư vấn ngược từ phía khách hàng. Sự thông hiểu lẫn nhau và thị trường có diễn biến thuận lợi đã giúp các thành viên thị trường cùng vui trong năm qua”, anh Nam, broker tại Công ty Chứng khoán KB Việt Nam nói.
Broker cũng là nhà đầu tư
Với những broker gạo cội trong nghề, ngoài việc tư vấn đầu tư, các broker này còn tự đầu tư và nhận ủy thác đầu tư cá nhân.
Anh Bình, môi giới của một công ty chứng khoán cho biết, trong năm 2020, anh nhận thêm 20 tỷ đồng tiền đầu tư từ người thân và bạn bè giới thiệu. Với những tài khoản lãi dưới 10%, anh tính phí chăm sóc 1%; các khoản đầu tư lãi từ 15 - 20% sẽ chia theo tỷ lệ 2:8 (môi giới nhận 2 phần, khách hàng nhận 8 phần); tài khoản sinh lời từ 50% trở lên, tỷ lệ chia là 3:7 hoặc 4:6, tùy vào điều khoản thỏa thuận.
“Khoản đầu tư thêm 20 tỷ đồng đã giúp tôi kiếm lời 5,6 tỷ đồng trong năm qua, chưa kể tài khoản của bản thân ghi nhận mức tăng hơn 40%”, anh Khánh chia sẻ.
Trong năm 2020, Công ty Chứng khoán VNDIRECT đã thu hút trên 100.000 tài khoản giao dịch chứng khoán mới, chiếm hơn 30% tổng số tài khoản mới của nhà đầu tư cá nhân trên toàn thị trường. Nhiều công ty chứng khoán khác ghi nhận số lượng tài khoản mới tăng 30 - 50%.
Nhà đầu tư ồ ạt tham gia đã góp phần tạo ra những “bữa tiệc xanh” trên thị trường chứng khoán, bất chấp đà bán ròng kéo dài của khối nhà đầu tư nước ngoài và bóng đen Covid-19 vẫn bao phủ kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, lớp nhà đầu tư mới trên thị trường được nhìn nhận nhanh nhạy, hiểu biết và quyết đoán, không dễ bị lôi kéo đầu tư một cách “bầy đàn” như nhiều năm trước.
Cùng “say” với các nhà đầu tư, nhiều broker cuốn theo các cơ hội kiếm lời trên thị trường. Mặt khác, việc bám sàn bằng tiền túi như nhà đầu tư giúp broker có cảm nhận xác thực về thị trường hơn, bởi “trăm hay không bằng tay quen”, đồng thời có động lực tìm kiếm thêm thông tin để tư vấn cho các quyết định mua bán của khách hàng.
Broker Hòa cho hay, các khuyến nghị với khách hàng có lúc sai, nhưng tỷ lệ đúng trong năm qua chiếm phần lớn, cải thiện đáng kể so với trước. Nhìn thấy tài khoản của khách hàng liên tục sinh lời, anh rất vui. Một số nhà đầu tư còn thưởng cho broker, dù các broker không bao giờ “gợi ý”.
Thực tế, không ít nhà đầu tư “mới toanh” nên quyết định giao dịch phụ thuộc phần lớn vào sự tư vấn của broker, vốn có nhiều thông tin và kinh nghiệm.
Ngược lại, có nhà đầu tư chấp nhận mạo hiểm để có cơ hội “nhân đôi tài khoản” với các mã cổ phiếu đầu cơ. “Với đối tượng khách hàng này, tôi tư vấn các mã cổ phiếu nhỏ, vì sóng giá rất nhanh và mạnh, nhưng luôn lưu ý khách hàng rằng, hết T+3, cổ phiếu về tài khoản cần bán ra hiện thực hóa lợi nhuận ngay, trường hợp sóng đảo chiều thì cắt lỗ kịp thời”, một broker nói.
Các broker đã có thời gian dài tận hưởng bữa tiệc chứng khoán cùng nhà đầu tư, nhưng gần đây thị trường có một số phiên điều chỉnh khiến bữa tiệc kém thịnh soạn, thậm chí bị bỏ bữa. Mặc dù vậy, các broker khi trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư Chứng khoán vẫn tự tin, họ sẽ tiếp tục góp phần giúp nhà đầu tư tham gia được nhiều bữa tiệc, trải nghiệm các món ăn ngon do thị trường chứng khoán mang lại.